Page Text
________________
પંચવતું.
સારા નથી. વળી પરાર્થને અભાવે કલ્પાદિ લેવાનો પણ નિષેધ છે, તેથી પણ સ્થવિરકનું જ મુખ્ય. પણું છે. કોઈપણ અયુતવિહારની ઈચ્છાવાળે અને આચાર્યગુણવાળા લબ્ધિ સહિત સાધુ ઉપસ્થિત થયેલાને દીક્ષા આપે છે. તેની પ્રવજ્યા ન થાય તો તે કપ પાલવામાં અસમર્થને પણ દીક્ષા આપે. નેહથી થતી દીક્ષામાં અલધિવાળે પણ અદ્યત નહિં લેતાં ગુરુનિશ્રાએ દીક્ષા આપે. એવી રીતે સર્વથા સ્થવિરકલ્પજ મુખ્ય છે એમ આગમથી સિદ્ધ થયું, તેમજ યુક્તિથી પણ સ્થવિરકલપમાં સ્વ અને પર ઉપકાર હોવાથી તે મટે છે. વળી આ જિનકઆદિ કથિી બીજે કઈ ઉપકાર થત નથી, વળી આ સ્થવિરકલ્પથી કઈકને શુભભાવ જેગે ચારિત્ર એ નિર્વાણનું સાધન બને છે, અને તેથી બીજાઓને પણ આ સ્થવિરક૯પ મોક્ષસુખનું કારણ છે. વિરે બીજાને દેવાતું ચારિત્ર પિતાના આત્મામાં પરિણમાવે છે, ગુરુતર એ સંજોગ પણ ત્યાં સ્થવિરકલ્પમાંજ જાણવે. કેમકે
જ્યાં સ્વ અને પરને સંજમ પળે, અને તે સંયમ સ્થવિરક૯પમાંજ સમ્યફ વૃદ્ધિ પામતે હોય છે. તત્વથી અત્યંત અપ્રમાદ પણ એજ કહેવાય કે જે શુભભાવથી હંમેશાં બીજાઓને અપ્રમાદપણાની પ્રાપ્તિ કરાવાય. આવા એકાંતના ઉત્તરમાં જણાવે છે કે જે એમ છે તે પછી ગીતાર્થ મુનિઓ પણ કાચિત અનશન સરખા આ અભ્યઘતમરણ નામના ઉઘતવિહરને સ્થવિરક૭૫ને છોડીને કેમ લે છે? ચરમકાલે અભ્યઘતવિહારને ઉચિતને કહ૫ લેવાથીજ આજ્ઞાની આરાધના થાય છે અને આજ્ઞાની આરાધના એજ મુખ્ય છે. શકિતવાળી દશા છતાં તે શકિતવાળ કલ્પ ન લે તે મળેલ એવા આત્મવીર્યના ક્ષયથી આત્માની હાનિ થાય અથવા તે આજ્ઞાને ભંગ લાગે, કેમકે અધિકગુણ સાધવાને સમર્થ હોય એવા મનુષ્યને હીન ગુણવાળાને લાયકનું કાર્ય કરવાથી આજ્ઞાભંગ ગણાય, અને શકિત પ્રમાણે હંમેશાં ઉદ્યમ કરજ જોઈએ, વળી સૂત્રમાં દશ વં સંપૂર્ણ થયા હોય તેને જિનકાદિન નિષેધ છે, કેમકે તે મહાનુભાવેને તે જિનકાદિ સિવાયજ ઘણા ગુણો થાય છે. એવી રીતે બને કપનું તત્વ જાણુને શકિત રહિત પુરૂષોએ અપ્રમત્તપણે સ્વ અને પરના ઉપકારમાં વિશેષ પ્રયત્ન કરો, અને શુદ્ધ એ સ્વપરનો પરોપકાર સ્થવિરકલ્પને છોડીને બીજા કપમાં તે નથી, અને તે જ વપરનો ઉપકાર ન બનવાના કારણુથી અજાત અને અમાસ એવાને જે વિહાર, અને અજાત અને સમાસ તેના પણ વિહારને નિષેધ કરેલો છે. અગીતાથને વિહાર તે અજાત કહેવાય, અને બાતબધમાં પાંચથી ઓછા તથા વષકાલમાં સાતથી ઓછા સાધુઓને વિહાર જે થાય તે વીતરાગેએ અસમાપ્ત વિહાર કહેલો છે. પ્રતિષિદ્ધને વર્જવાવાળા સ્થવિરેને વિહાર શુદ્ધજ છે, એમ ન થાય તે આજ્ઞાભંગ થાય અને તે આશાભંગથી નક્કી સંસારની વૃદ્ધિ થાય. અહીં વધારે વિસ્તાર કરતા નથી, પણ બુદ્ધિમાનેએ તે તે કહ૫નું પ્રધાનપણું જાણવું. એવી રીતે અદ્ભુત વિહારને અધિકાર પૂરો થયો છે. હવે અભ્યતવિહારની સાથે જે અયુવતમરણને અધિકાર જણાવ્યું હતું તેનું સ્વરૂપ કહે છે
अम्भु १५७२, सलेहणा १५७३, चत्तारि १५७४, णाइ १५७५, वासं १५७६, देहम्मि १५७७, विहिणा १५७८, सइ १५७९, ओवक्क १५८०, थेव १५८१, जुगवं १५८२,
ધીર અને નહિં મરવાના સ્વભાવવાળા તીર્થકરોએ અભ્યઘતમારણે પાદપપગમન, ઇગિની અને ભકતપરિશા એવી રીતે ત્રણ પ્રકારે કહેલાં છે, એ મરણ પાયે સંખના
| SR No. | 022091 |
| Book Title | Panchvastu |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Rushabhdevji Keshrimalji Shwetambar Samstha |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 124 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |