________________
૧૫૩ દ્વાર તુલ્ય છે, પ્રતિષ્ઠાન ભૂત છે, નિધિરૂપ છે, આધારભૂત છે, અને પાત્રરૂપ છે એમ ભાવવું-વિચારવું તે ૬ માવના કહેવાય. તથા જીવાદિક પદાર્થ અતિરૂપ છે, નિત્ય છે, પુન્યપાપનો કર્તા છે, પુન્ય પાપને ભક્તા છે, નિશ્ચયથી મોક્ષ અને મોક્ષને ઉપાય પણ છે એવી શ્રદ્ધા કરવી તે સમ્યત્વિનાં ૬ શાન છે. જે ૭૧-૭૮ છે
| સમ્યકત્વના અનેક ભેદ છે તે સમ્યકત્વ ૧ પ્રકારનું, ૨ પ્રકારનું, ૩ પ્રકારનું, ૪ પ્રકારનું, અને ૫ પ્રકારનું પણ છે, ત્યાં તીર્થને વિષે (અર્થાત્ જૈનશાસનમાં) રૂચિ માત્ર જ હોય તે ૧ પ્રકારનું સમ્યકૃત્વ કહ્યું છે. દ્રવ્યથી અને ભાવથી અથવા વ્યવહારથી અને નિશ્ચયથી એમ બે રીતે બે પ્રકારનું સમ્યકત્વ છે. તેમાં અજ્ઞાનજીવને દ્રવ્ય સમ્યક અને તત્વજ્ઞાતજીવને ભાવ સભ્ય છે. તે જ્ઞાનાદિ ગુણમય આત્માના શુદ્ધ પરિ. ણામ તે નિશ્ચઘાવસ્થા , અને ભક્તિ બહુમાન આદિ લક્ષણ વાળા જીવને વિષે ગદ્દાર સર કહેવાય. તથા કારક રોચક અને દીપકના ભેદ વડે સમ્યકત્વ ૩ પ્રકારનું છે, ત્યાં મુનિને કારક, શ્રેણિકાદિકને રેચક, અને મિથ્યાદ્રષ્ટિને તથા
૧ જુવાદિ નવ પદાર્થોનું જાણપણું ન હોય પરંતુ પૂર્વે કહેલાં સમ્યકત્વમાં ૬૭ લક્ષણોમાંનાં યથાયેગ્ય લક્ષણો હોય તે તે દ્રવ્ય સમ્યક અથવા વ્યય સમ્યમાં ગણું શકાય છે.
૨ તત્ત્વને જ્ઞાતા હોય અને તે સાથે દર્શનસકનો ઉપશમાદિ ભાવ થયે હોય તે ભાવ સમ્યક છે.
