________________
સમયમાં તથા મહાવિદેહમાં હંમેશાં હોય છે. સામાજિકયે છતે ચતુર્યામ (ચાર મહાવ્રત) રૂપી અતિ ઉત્તમ. ધર્મને મન વચન કાયા વડે સ્પર્શે છે, માટે નિશ્ચયે તે, સામાયિક ચારિત્ર કહેવાય. છરોજસ્થાવર ચારિત્ર સાતિચાર અને નિરતિચાર એમ બે પ્રકારે છે, આ ચારિત્ર મધ્યમ ૨૨ તીર્થકરેના શાસનમાં અને મહાવિદેહમાં હેય નહિં. પિતાના પૂર્વ પર્યાયને (એટલે પ્રથમ ગ્રહણ કરેલ ચાર મહાવ્રતરૂપ ચારિત્ર પર્યાયને છેદ કરીને જે મુનિ આત્માને પંચયામ (પંચમહાવ્રત ) ધર્મમાં સ્થાપે તે નિશ્ચયથી છેદેપસ્થાપન ચારિત્ર કહેવાય. ત્રીજું ઉદાવિશુદ્ધિ ચારિત્ર નિર્વિશમાનક અને નિર્વિકાયિક એમ બે પ્રકારે છે, આ ચારિત્ર ૯ મુનિના ગચ્છ વડે સેવાય છે. જે સાધુ પંચ મહાવ્રતરૂપી અનુત્તર–શ્રેષ્ઠ ધર્મને ત્રિવિધે (મન વચન કાયાએ) સ્પશીને પરિહરે તે નિશ્ચય પરિહારવિશુદ્ધ સાધુ કહેવાય રૂારા ચારિત્ર સંકિલશ્યમાણ અને વિશુદ્ધિમાન એમ ૨ પ્રકારનું છે, અને એ ચારિત્ર શ્રેણિ ઉપર ચઢેલા સકષાયી ( સરાગી) મુનિને હેય છે. ૨૫૧-૨૬૦ છે
૧. અહિં પરિહરે એટલે સેવે એવો અર્થ છે. અથવા “પરિહાર” એ શબ્દને “ગુરૂ પાસે ત્યાગ” એ પણ અર્થ છે, કારણ કે આકલ્પ પૂર્ણ થયે ગુરૂ પાસે ત્યાગ કરવાને હોય છે. (એટલે પુનઃ ગચ્છમાં આવવાનું અથવા જન કલ્પમાં પ્રવેશ કરવાને હેય છે)
૨. શ્રેણિથી પડતા જીવને. ૩. શ્રેણિ ઉપર ચઢતા જીવને.
