________________
(૧૩૯) ઉત્તર ૬-એક ચામડાની મસક ખાલી હોય તેને પ્રથમ તળીએ અને પછી તેમાં વાયુ ભરી તેનું મુખ બંધ કરીને તેનીએ તોપણ વાયુના ભાગનું વજન તેમાં વધતું નથી, સરખું જ થાય છે, તેમ જીવનું વજન વધી શકતું નથી એમ સમજવું.
પ્રશ્ન-જીવ જેવાને માટે એક ચોરના બે ભાગ ક્યાં, ચારભાગ કર્યા, આઠ ભાગ કર્યા, એમ અનુક્રમે ખંડન કરતાં કરતાં તલાલ જેવડા કકડા કર્યા પણ તેમાં જીવ દેખાયો નહીં, માટે તેમાં જીવ હતો તે કેમ નીકળે નહીં?
ઉત્તર ૭-અરણિના કાષ્ઠમાં અગ્નિ રહેલ છે છતાં તેના તલતલ જેવડા કકડા કરીએ તે પણ તેમાં કેઈ ઠેકાણે અગ્નિ દેખાતું નથી, પણ તેના બે કકડા ઘસવાથી અગ્નિ ઉત્પન્ન થાય છે, તેમ શરીરમાં રહેલ છવ શરીરના કકડા કરવાથી દેખી શકાતો નથી, પણ તેના ઉપગથી જ જાણી શકાય છે.
પ્રશ્ન - છવ શરીરથી ભિન્ન હોય તે તે નીકળતે કે પેસ કેમ દેખી શકાતો નથી?
ઉત્તર ૮-વાયુરૂપી છે તે પણ તે દેખી શકાતું નથી, પરંતુ તે વૃક્ષને કંપાવે છે વિગેરે તેના કાર્ય ઉપરથી વાયુ છે એમ જાણી શકાય છે, તેમ છવ અરૂપી લેવાથી દેખી શકાતું નથી, પરંતુ તેના કાર્ય ઉપરથી જીવે છે એમ જાણી શકાય છે.
પ્રશ્ન -જો શરીર અને જીવ બને જુદા છે તે હાથી મરીને કુંથુ થાય અને કુંથુ મરીને હાથી થાય, તે વખતે હાથીનો મોટે જીવ કુંથુના નાના શરીરમાં શી રીતે સમાય? મને કંથને ઝીણે જીવ હાથીના મોટા શરીરમાં કયે ઠેકાણે રહે?
ઉત્તર ૯-ધંધુ કે હાથી વિગેરે સર્વ જીવોના અસંખ્યાતા પ્રદેશ છે અને તે જેવડું શરીર હોય તેવડા શરીરમાં તે સર્વત્ર વ્યાપીને રહે છે. એ તેનો સ્વભાવ છે. જેમ એક દીવે છે, તેને મોટા ઓરડામાં રાખીએ તે તેને પ્રકાશ આખા ઓરડામાં વ્યાપી જાય છે, નાની ઓરડીમાં રાખીએ તે તેટલામાં જાણીને