________________
૩૭
नरपतिश्चक्रेशतां वाञ्छति चक्रेशः पुनरिन्प्रतां सुरपतिः ब्राह्मं पदं वाञ्चति ब्रह्मा शैवपदं शिवो हरिपदं
ह्याशावधि को गतः॥ ભાવાર્થ—જેની પાસે કેડી નથી, તે સો રૂપીઆની ઈચ્છા-હા-આશા રાખે છે, જેની પાસે તે થાય છે, તે હજારની, હજારવાળા લાખની, લાખાવાળા રાજપદની, રાજા ચકવતિની, ચકવતિ ઈદ્રની, ઈદ્ર બ્રહ્મપદની, બ્રહ્મા શિવપદની, શિવ હરિપદની, આશા રાખી રહ્યા છે, તે પછી આશાની અવધિને કાણુ પામ્યા છે? કેઈ નહિ માત્ર મુનિઓજ–બાકી તે સર્વે એકથી એક વધારે આશાના ગુલાજ જાણે હેય તેમ વર્તતા જણાય છે.
આશા-તૃષ્ણાસ્પૃહા એ પરવસ્તુની હોવાથી બંધન રૂપ છે. અને મુનિઓ જીવન મુક્ત હોવાથી તેમને વૈદરાજ લોકમાં તેમજ આ લોકના સર્વ પદાર્થ દ્રવ્ય ગુણ પર્યાય સુદ્ધાં પરમતિવડે જણયા જાય છે. તેથી જે બંધન રૂપ છે એની સ્પૃહા કઈ કાળે કરતા નથી.
આત્મ ભાવમાં સદા જાગ્રત કયારે ગણાય? जागत्यात्मनि ते नित्यं बहिर्जावेषु शेरते । उदासते परद्रव्ये लिंगते स्वगुणामृते ॥ १५ ॥
ગતિ. આતમ ભાવે જાગ્રત, બાહિર ભાવે સદાય જે સૂતા; • આલિંગી નિજ ગુણને, પરવસ્તુમાં ઉદાસ થઈ રહેતા.
અનુવાદ–જે બહિર્ભાવમાં સુએ છે તે આત્મભાવમાં જાગે છે (અને ત્યાર પછી તે પરદ્રવ્યમાં ઉદાસીન રહી સ્વગુણ રૂપ અને . મૃતનું આલિંગન કરે છે.
વિવર્થ–પરભાવમાં સુઈ જવું એટલે ઉધી જતાં સર્વ પ. રદ્રવ્યને છોડી દઈએ છીએ. તેમ જાગૃતમાં પરભાવ ત્યાગ કરી જે અને એ ત્યાગ થશે કે સ્વભાવમાં અવાશે. જેમ સ્વમ ભાવને ત્યાગ થયો કે પિતાની મેળે જાગ્રત સ્થિતિ આવે છે, તેમ આ કહેવાતી જા