________________
(૧૨૬) શકે છે કે કંઈ આ બધાના સુખના સર્વવાળાને અનંત અનંતગણું કરીએ ત્યારે તે સુખને એક અંશ થાય છતાં પૂર્ણ સુખને યથાશક્તિ ખ્યાલ પામવાની આ પણને લાલચ થાય છે. માટે વાચક બંધુ ક્ષમા કરશે.
સિદ્ધ ભગવાન કેવા છે? अदेहा दर्शनझानोपयोगमयमूर्यः ।
आकार परमात्मानः सिधाः सन्ति निरामयाः॥२॥ અનુવાદ–અશરીરી, નીરોગ, દર્શન, જ્ઞાન, ઉપગ એજ સદા જ્ઞાનરૂપ જેનું સ્વરૂપ છે એવા, સદા શાશ્વત પરમાત્મા સિદ્ધ ભગવાને છે.
વિવરણ–ાતિ અને અઘાતિ સકલ કર્મોને ક્ષય થઈ જવાથી શરીર રહિત સ્વરૂપને રેકનારા ઘાતિ કર્મ અને નહિ કનારા એવા અધાતિ કર્મ બંનેના પૂર્ણ નાશપર શરીર પણ જેને રહ્યું નથી એવા સ્વસ્વરૂપી સિદ્ધ પરમાત્મા છે. નામ કર્મની સકલ પ્રકૃતિને ક્ષય થવાથી અરૂપી છે અને શરીરજ નથી તો રેગ પણ કયાંથી હેય માટે નિગી છે. વેદની કમેને ક્ષય થવાથી અધ્યાબાધ સુખરૂપકે આનંદ સ્વરૂપ છે. વળી સિદ્ધ સ્વરૂપ એટલે જ્ઞાન અને દર્શન ઉપગ એજ એટલે સામાન્ય ઉપગ અને વિષય ઉપગ સેનાના અનેક દાગીના જુદા જુદા પ્રત્યેકના સૂક્ષ્મમાં સૂક્ષમ જેવા જાણી જવા એજ જ્ઞાન તેજ “સિદ્ધ અને બધામાં સામાન્ય એવી પીળાશ એવું દેખવું તે દર્શન એ દર્શન તેજ સિદ્ધ આમ જ્ઞાનદર્શન ઉપગ તે સિદ્ધ પરમાત્મા છે.
જેમકે લાલન એ શરીરનું નામ છે. એવું હું જાણું છું જે જાણું છું તેજ છે. તેમ સિદ્ધને અશેષ વરતુના જ્ઞાનદર્શન ઉપયોગ હોય તે ઉપયોગ તે સિદ્ધ એ જ્ઞાન ઉપગ અને દર્શન ઉપયોગ નિશ્ચયનયે આપણે પિતે છીએ. વસ્તુતઃ આપણે પણ તેવાજ છીએ. આ ઉપયોગ યથાશક્તિ રાખી, થતી ક્રિયા મન, વચનમાં, અવ્યાપક રહેવાથી પૂર્વના કર્મ ક્ષય થઈ જાય છે. અને તપશ્ચર્યા વગેરેથી કે ઉદીરણાથી કહીને પણ કમ ક્ષય કરીએ તે સિધ્ધની પેઠે જ આપણે પણ પૂર્ણપણે જ્ઞાન દર્શન રૂ૫ વ્યવહાર પણ થઈ શકીએ. વળી સિંધ પરમાત્માની સ્થિતિએ