________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫૦
પ્રકરણ ૨
.
ઉંધાય નહીં, વાંસે ફાટે, પીઠમાં દરદ થાય. છાતીનાં પાટી
, કફ બહુ ચીકણો પડે છાતીમાં ને ગળામાં સસણી બોલે, સૂળ આવે, પેટ ચડે, માથું દુખે, અને ભાવે નહીં દસ્ત કબજ રહે, થોડે થોડે પેશાબ ઘણું મુશ્કેલીથી ઉતરે, નાક બંધ રહે ગળામાં કફ બોલે, આંખો ઉપર સોને રહે, માં ઉપર થોથર, સેસ પડે, આ લક્ષણો સાધ્ય દમનાં છે, સ્વાસ પુરજોશમાં ચાલે દમ લેતાં દરદથી આંખો ફાટી રહે, તેના જોરથી બોલવાની શકી હીણ થઈ જાય, માથું ભમી જાય જરા જરામાં પરસેવો છૂટે, આંખો લાલને ફાટેલી રહે, આટલા લસણ અસાધ્ય દમના સમજવાં ને તે જલદી મૃત્યુ પામે.
અરૂચીની સમજ. અરૂચી પેદા થવાનું કારણ–તાવ, અજીર્ણ, ખરાબ હવાથી અતી ક્રોધથી, ડરથી ઈત્યાદી કારથી આ દરદ થાય છે. લક્ષણ અજ ખાવાની ઈચછા રહેતી નથી, કોઈ વખત છાતી પેટ દુખે, મમાં ખાટો તરેહવાર સ્વાદ રહે છે, શરીરે દાહ ઉકે, સેસ પડે, વખતે મેં કડવું ને કટાણું રહે, શરીર તથા તમામ સાંધા છે, અજીર્ણ દેખાય, મોંમાં પાણી ભરાઈ આવે, ઉધરસ આવે, ભુખ લાગે પાણી ગળે ઉતરે નહિ તેમ ખાવાની ઈચ્છા પણ ન થાય, અટલાં લક્ષણ એ દરદીને માલમ પડે છે.
ઉલટીની સમજ આ દરદ વાતપીત તથા કફ પ્રકોપથી, અછરણ તથા કમી વિકારી, ગરમ ચીકણી ભારે તથા ઠંડી વસ્તુ બહુ ખાવાથી,
For Private and Personal Use Only