________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રકરણ ૧ લું.
કફના પ્રકોપની સમજ. મયુર નગ્ધ, તડાં (કેળાં, ઈ.) પદાર્થોના ખાવાથી અથવા જડ પદાર્થના શવનથી, દીવસે સુવાથી, જઠરાગ્ની મંદ પડવાથી, ભુખ નહીં લાગવાથી, જમવાથી, શરીરને શ્રમ નહીં દેવાથી, (નંદા માં બેથી રહેવાથી) કફનો પ્રકોપ થાય છે, તેને શાંત કરવા સારુ ઉષ્ણુ તથા રૂક્ષ પદાર્થોનું સેવન કરવું.
દેશ ભેદ, દેશ ત્રણ પ્રકારના છે. અનુંપ, જાંગળ, ને સાધારણ તે પ્રત્યેક દેશના રહેવાથીઓએ વિચાર કરવો કે તેમને ત્યાં વાતપીત કે કફમાંથી વિશેષ પ્રબળ કોનું છે તેને અનુસરીને બંધ કરવું,
૨, વિચાર, હીંદુ શાસ્ત્ર પ્રમાણે છ રૂતુ મળી એક વર્ષ કરાવ્યું છે. તેના બે વિભાગ કર્યા છે–૧ સૂર્ય મકર શશીન થવાથી છ, સંક્રાંતી સુધી, ઉતરાયણ જાણવું. ૨ કર્ક રાશિથી છ, રાશી સુધી, દક્ષણાયણ જાgવું. ઉતરાયણુમાં શશી, વસે ને ગ્રીષ્મ એ ત્રણ ૨તુ છે. તેની અંદર મનુષ્યને આહાર તથા બળમાં વધઘટ થાય છે ને તીખા, તુરાને કડવા રસનું ઉતરતું, બળ, ઘટે છે. દક્ષણાપણુમાં વર્ષ, - રને હીમત એ ત્રણ રૂતુ છે. તેમાં દરેક માણસને ખોરાક તથા વિતમાં ખારો, ખાટો, ને મધુરસ ચડતા ક્રમે ફી પામે છે,
છ રૂતુની સમજ. મક તથા પ રમતીમાં ગ્રીષ્મ રૂતુ જ મુવી. તેમાં વસનો
For Private and Personal Use Only
