Shabdadarsh Mahan Shabdakosh Part 02

SR No.: 020668
Original Sutra Author: N/A
Author: Girjashankar Mayashankar Mehta
Publisher: Girjashankar Mayashankar Mehta
Publication Year: 1929
Total Pages: 805
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 16 MB

Page 76

पश्चाक्षर
પાક્ષર ત્રિ॰ પાંચ અક્ષરવાળુ, પાંચ અક્ષરતા મંત્ર વગેરે.
વગેરે
પશ્ચાક્ષર નપ્રતિષ્ઠાખ્ય છ દસભેદ, પ્રણવમંત્ર. પગ્રાજ્ઞિ પુ॰ વેદપ્રસિદ્ધ અન્વાહા પાંચ અગ્નિ,અગ્નિ પેઠે આહુતિનાં સ્થાનસ્વર્ગ -મેધ--પૃથ્વી-પુરૂષ-સ્ત્રી. પન્નાન્નિ ત્રિવેદપ્રસિદ્ધ અન્વાહાય વગેરે પાંચ અગ્નિથી તે તે કાર્ય કરનાર. પશ્ચામ્રિતા સ્ત્રી પાંચ અગ્નિપ વન્નિત્ય ન॰ ઉપર અ. પશ્ચાદ્ધ પુ॰ કાચા, પદ્મમત્ર જુઓ, ત ંત્રશાસ્ત્રપ્રસિદ્ધ એક પ્રણામ–જેમાં બે હાથએ ઢીચણુ–મતક -છાતી-દૃષ્ટિ-એ પાંચ અંગા નમાવાય છે,
પશ્ચાદ ન॰ કોઇ એકજ ઝાડનાં એકત્ર કરેલ છાલ-પાંદડાં-ફૂલ-ફળ-મૂળ-એ પાંચ અંગા, તંત્રસારપ્રસિદ્ધ મહાપુરશ્ચરણ, તિથિ-વાર નક્ષત્ર-ચાગ-કરણ-એ પાંચ જેમાં દર્શાવ્યાં હોય તે પંચાંગ-ટીપણું. ગ્રાઽસ્તુત પુ॰ કાચો.. પશ્ચાદ નુતી સ્ત્રી કાચબી. પગ્રાજ્ઞદ્ધિ સ્ત્રી॰ તિથિ-વાર -નક્ષત્ર–યોગકરણ-એ પાંચેના દાત્રથી રહિત તિથિ વગેરે. પાકી સ્રી કાચમી, હાથીને કેડે આંધવાની દેરી. પાનુજ પુ॰ એર ડાનું ઝાડ, પાંચ આંગળના આકારની લાકડાની એક જા તની કડી.
પાહિ પુ॰ પાંચ આંગળીઓના આકારતી લાકડાની નિહ. એવી એક કડછી. પન્નાન 7 બકરીનું દૂધ-દહીં-થી-મૃત્ર
લીંડી.
પશ્ચાતાપ ત્રિ॰ ચારબાજી અગ્નિ તથા સૂર્ય - એમ પાંચ અગ્નિથી તપ કરનાર, પશ્ચાત્મજ ત્રિ આકાશ વગેરે પાંચ મહા
ભૂતસ્વરૂપ.
'
५७
पञ्चावत्तिन्
ગ્રાનન પુ॰ સિંહ, સિંહરાશિ, શિવ, એક જાતની રૂદ્રાક્ષ.
પZાનની સ્ત્રી સિંહણ,
પગ્રાસમ્ 7॰ એક સરાવર—જ્યાં ઈન્દ્ર મેકલેલી પાંચ અપ્સરાએએ શાંતણિ મુનિના તપને ભંગ કર્યાં હતા. પØાનમપુર્ણ ૧૦ સર્વતાભર મંડળનું એક પેટામ`ડળ.
પગ્રામરા સ્ત્રી॰ પાંચ પ્રકારની અમરવેલ. પન્નામૃત ન॰ દૂધ-દહી-ઘી-સાકર-મધ-એ પાંચ.
પચામૃતયોગ પુ॰ એકત્ર કરેલ ગળે-ગ
ખરૂ-મુસળી–મુ ંડિકા-શતાવરી-એ પાંચ. પશ્ચાનાય પુ॰ પાંચ મુખથી શિવે કહેલાં શાસ્ત્રો.
સામ્ર ન॰ એક પીપરા-એક લીબડા-એક વડ–દશ ફૂલઝાડ-એ દાડમીએ બીજોાંના ઝાડ–એ પાંચ, એક પીપરા–એક લીંબડા, મે ચંપા–ત્રણ કેસરવૃક્ષ-સાત તાડનાં ઝાડ-નવ નાળીએરી એ પાંચ. પગ્રાન્ડ નોર-દાડમ-આંબલી-અમ્લ વેતસ-ખજો. એ પાંચ ખાટા પદાર્થા. પશ્ચાયતની શ્રી ગણેશ-દુર્ગા-સૂર્ય –શિવ - વિષ્ણુ-એ પાંચ ઉપાસ્ય દેવ. સારી સ્ત્રી ચાપાટ-ક્ષેત્રજતા પટ પદ્માવિત્ પુ॰ બુધ ગ્રહ. પશ્ચાર પુત્તુ તે નામે એક દેશ, તે દેશના રાજાઓ.
પશ્ચાહવુ॰ મહાદેવ, આમ્રવ્ય ગેાત્ર,તે નામે એક ઋષિ.
પગ્રાહિત સ્ત્રી. પુતળી, દીગલી. પશ્ચાહી સ્ત્રી. ઉપરના અ, તે નામે એક ગીતિ, સોગઠાબાજી ખેલવા પટ પચાવટ પુ॰ બાલ યજ્ઞાપવીત. પશ્ચત્તિક્ ત્રિ. પાંચ પ્રકારે ખંડિત ચરૂ વગેરે.