Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 92

अनधीन
अनन्तर
अनधीन a [न. त.] Independent. -नः, -नका । queror of all. -2 N. of an Arhat deity. -तान a. of [संज्ञायां कन् ] An independent ourpenter working on his endless width, extonsive. -तीथेकृत् m. 1 one who own account (कौटतक्षः); स हि कुल्यां वसन् न कस्यचिदधीनः. visits many placon of pilgrimage. -2 Jaina deity. अनध्य क्ष 4. [न. त.] 1 Not perceptible or observable, .
-तृतीया the third day of the bright half of भाद्रपद,
मार्गशीर्ष or वैशाखः नभस्ये वाथ वैशाखे मार्गशीर्षऽथवा पनः । शुक्रimvisible; मनोऽपि न तथाज्ञानादनध्यक्षं तदा भवेत् । Bhasa P.
पक्षतृतीयायां...उक्तानन्ततृतीयैषा सुतानन्दफलप्रदा. -दृष्टिः [अनन्ता -2 Without controller or ruler &c.
दृष्टयो नेत्राणि यस्य ] N. of Siva, or of Indra. -देवः [अनन्तो अनध्यायः अनभ्ययनम् [न, त.] Not studying, inter- देव इव] 1 the serpent Sess. -2 [अनन्ते दीव्यति; दिव्-अच्] mission of study; the time when there is or ought to be N. of Narāyana who sleeps on Sesa. -3 N. of the such intermission, a holiday (°दिवसः); अद्य शिष्टानध्यायः king of Kashmir. -नेमिःN. of the king of Malava, a U.4 a holiday (given) in honour of distinguished contemporary of शाक्यमुनि. -पार . of endless width, guests. See Ms. 2. 105-6%3 4. 103-4; 105-8, 117-8,
boundless%3B र किल शब्दशास्त्रम् Pt.1.-पाल: N. of a warrior126&c.
chief in Kashmir. -मतिः N. of a Bodhisattva.-मायिन्
a. of endless tricks, endlessly deceithul. -मूल: mediअननुभावुक . Unable to comprehend; "ता non-com
cinal plant (शारिबा). -राशि: an infinite quantity. prehension, unintelligibility.
-रूप .. of innumerable forms or shapes%3; epithet of STATTITUTH 1 Not repeating a statement or propo
Vişnu. -ara: a disease of the head, resein bling tetasition. -2 Tacit assent.
nus. -विक्रमिन् N. of u Bodhisattva. -विजयः [ अनन्तान्
बिजयते ध्वनिद्वारा अनेन] N. of Yudhisthira's conchshell. अनन्त ।. [नास्ति अन्तो यस्य ] Endless, infinite, eternal, अनन्तविजयं राजा कुन्तीपुत्रो युधिष्टिरः Bg. 1. 16. -वीर्यः N. of boundless, inexhaustible; रत्नप्रभवस्य यस्य Ku. 1.3. the 23rd Jaina Arhat of a future axe. -व्रतम् 1 See -न्तः 1N. of Visnu; गन्धर्वाप्सरसः सिद्धाः किन्नरोरगचारणाः । अनन्तचतुर्दशी above. -2 N. of the lond Adhyays of the नान्तं गुणानां जानन्ति (नास्यान्तमधिगच्छन्ति) तेनानन्तोऽयमुच्यते॥3; Bhavisyottara-Purana. -शक्ति स. of boundless power, also of Vişnu's couch, the serpent Sesa; of Krisna omnipotent, epithet of the Supreme Being. -शयनम् and his brother; of Siva, the 14th Arhat; Vasuki, Travancore; Srirangapattana because there are the lord of serpents अनन्तश्चास्मि नागानाम् Bg. 10.29. temples of Visnu reclining on अनन्त Serpent). -शीर्ष -2 A cloud. -3 Tale. -4 N. of a plant. (सिन्दु- N. of Visnu or the Supreme Being. (-पा) N. of the वार) Vitex Trifolia (Mar. निरगुडी). -5 The arterism wife of Vasuki. -शुष्म .. Vel. pORSCHHing endless yau. -6 A silken cord with 14 knots tied round the strength; endlessly blowins. -श्री . of boundless right arm on the अनन्तचतुर्दशी day. -7 The letter आ.
magniticence, an epithet of the Supremo Being -न्ता 1 The earth (the endless). -2 The number
अनन्तक a. [स्वार्थ कन् ] Endless, eternal &c. -कम् one. -3 Names of various females; N. of Parvati. -4 Names of various plants; शारिवा, अनन्तमूल (a very
The Eternal or Infinite (among the Jainas). medicinal plant) दूवी, आमलकी, गुडूची, अभिमन्थ, कणा, अनन्त्य . [अनन्तस्य इदं यत् ] Endless, eternal, intinite. लागली, दुरालभा, हरीतकी, अग्निशिखा, श्यामलता, पिप्पली. -स्ती -त्यम् 1 Eternity, infinity. -2 The foot of हिरण्यगर्भ. A small silken cord tied round the left arm of 1
अनन्तवत् . [अस्त्यर्थे मतुप्] Endless, eternal. m. woman.-न्तम् 1 The sky, atmosphere. -2 Infinity,
One of Brahman's four feet; curth, intermediate eternity. -3 Absolution, final boutitude; तदनन्ताय कल्पते 1.2.72. -4 The Supreme Spirit, Brahman
region, heaven, and ocean. पृथिवी कलान्तरिक्षं कला द्यौः कला
समुद्रः कलैष वै सोम्य चतुष्कलः पादा ब्रह्मणोऽनन्तवान्नाम | Ch. (परब्रह्म,); सत्यं ज्ञानमनन्तं ब्रह्मेति श्रुतिः। न व्यापित्वाद्देशतोऽन्तो
Up.4.6.3. नित्यत्वान्नापि कालतः। न वस्तुतोऽपि सर्वात्म्यादानन्त्यं ब्रह्मणि त्रिधा ।। - A sloping and a projecting member of the onta bla- अनन्तर . [ नास्ति अन्तरं व्यवधानं, मध्यः; अवकाशः &c. ture representing continued pent-roof : अनन्तं चान्तरिक्ष यस्य] 1 Having no interior or interior space, limitless%3 च प्रस्तरं चाष्टधा लुपाः | Mana. 18. 174-175. ef. अनन्तः तदेतत् ब्रह्म अपूर्वमनन्तरं अबाह्यम् Br. Up.2.5.19. -2 Having शेषविष्ण्वाश्चानवा कीबमम्बरे । खियो स्याच्छारिवादूवाविशल्याला- no interval or interstice or pause (of space or time); गलीषु च । हैमवत्यां गळून्यां च...I Nm. -Comp. -आत्मन् compact, close 3 हलोऽनन्तराः संयोगः P. I. 1.7, See संयोग, m. the Supreme Spirit; -कर a. magnifying to any -3 (a) Contiguous, neighbouring, adjoining; Rām. 4.21. extent: P. III. 2. 21. -Ta. moving forever. -गुण . 14; अनयत् प्रभुशक्तिसंपदा वशमेको नृपतीननन्तरान् 11.8.19; भारतवर्षाpossessed of endless merits of countless or infinite दुत्तरेण अनन्तरे किंपुरुषनानि वर्षे K. 136; immediately adjoinnumber: प्लवङ्गानामनन्तगुणतेधते Mv. 6.15. -चतुर्दशी , ing; Ki.2.53,E.7.21; not distant from (with abl.); -व्रतम् [अनन्तस्य आराधनं यस्यां सा चतुर्दशी ] the 14th day आत्मनोऽनन्तरममात्यपदं ग्राहितः Mu.4; ब्रह्मावर्तादनन्तर: Ms. 2. 19 of the bright half of Bhulrapada when Ananta is (Kull. अनन्तरः किंचिदूनः): अरे: अनन्तरं मित्रम् 7.158% or in worshipped. -चरित्र: N. of Bodhisattvt. -जित | comp.; विषयानन्तरो राजा शत्रुः Ak. who is an immediate (अनन्तानि भूतानि जितवान्) 1N. of Vasudeva, the con- neighbour. -4 Immediately before or after Ram. 4.