Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 70

अथ
52
अथर्वन्
(Properly speaking 'auspiciousness' or माल or perhaps, is it not so (correcting or modifying a is not the sense of 3121, but the very utterance or previous statement ) : why should there be any thought hearing of the word is considered to be indicative of or hesitation about it, or it is no wonder : अपि नाम sau piciousness, as the word is supposed to have em- कलपतेरियमसवर्णक्षेत्रसंभवा स्यात् । अथवा कृतं सन्देहेन 5.1., 1.163 Sansted from the throat of Brahma: ओंकारश्चाथशब्दश्च गमिष्याम्युपहास्यताम्...अथवा कृतवारद्वारे वंशेऽम्मिन R.1.3-+: द्वावेतो ब्रह्मणः पुरा । कण्ठं भित्त्वा विनिर्यानौ तेन मालिकावुभौ |and अथवा मृदु वस्तु हिंसितुम् ।.8.45: दीये किन सहस्रधाहमथवा रामेण therefore we tind in Sankara Bhasya अथान्तरप्रयुत्ताः किं दुष्करम् U.6.40: अधोधी गजेय पदमुपगता म्तोकमथवा । अथशब्दः श्रुत्या मजलमारचयति); अथ निर्वचनम् । अथ योगानुशासनमः । विवेकभ्रष्टानां भवति विनिपातः शतमुखः Bh... 10. अथेदं प्रारभ्यते द्वितीयं तन्त्रम् Pt. 2. (usually followed
अथो = अथ in most senses; अथो वयस्यां परिपार्श्ववर्निनी... by इति at the end, इति प्रथमोऽङ्कः here ends &c.).
ऐक्षत Ku.5.51; स्त्रियो रत्नान्यथो विद्या Ms.2.240, 3.202, -2 Then, afterwards (आनन्तर्य) अथ प्रजानामधिपः प्रभाते
Bg. 4.5, Ki.5.16,6. 1. f. मगलानन्तरारम्भप्रश्नकात्मन्येवथो R. 2. 1; often as a correlative of यदि or चेत् ; न।
अथ । कथमादौ तथाप्यन्ते यत्ने गौरवबाढयोः || Nm. चेन्मुनिकमारोऽयं अथ कोऽस्य व्यपदेशः 5.7; मुहर्तादुपरि उपाध्यायश्वेदागच्छेत् अथ त्वं छन्दोऽधीष्व P. III. 3.9. Sk. -3 If,
अथरि:-री Ved. M. f. A finger: ringer-like or supposing, nor if, in case, but if (पक्षान्तर); अथ कौतुक- pointed flame (?) मावेदयामि K. 141, अथ तु वेत्सि शुचि व्रतमात्मनः पतिकले तब अथर्यति Den. P. To go constantly. दाम्यमपि क्षमम् ॥ S.5.273; अथ मरणमवश्यमेव जन्तोः किमिति
erfa. Ved. Moving constantly, tremulous मुधा मलिनं यशः कुरु वे Ve. 3.6. अथ गृह्णाति 5.7: Ku.5.45;
(गमनशील) दूरेदर्श गृहपनिमर्युम् (अग्निम्) Mu.3.25; Ki. 1.44; अथ चास्तमिता त्वमात्मना ।.8.51
Rv. 7.1.1;
pointed like a lance, lumbent (?) उषर्बुधमथर्यः Rv. 4.6.8. while, but, on the other hand; oft. followed by ततः or तथापि, Bg.2.26%3 12.9,11; अथ चतू but if Bg.2.
अथर्वः = अथर्वन् See below. 33: 18.08. -4 And, so also likewise (समुच्चय);
अथर्वणः [अथर्वा तदुक्तविद्या अस्त्यस्य ज्ञातृत्वान अच न टिलोपः ] गणितमथ कलां वैशिकीम् Mk.1.मातृष्वसा मातुलानी श्वधरथ पितृष्वसा। संपूज्या गुरुपत्नीवत् समास्ता गुरुभार्यया ।। Ms. 2. 1.313 भीमोऽथार्जुनः ।
1 Siva. -2 N. of the Atharva voda, See below. G.M. -BUned in tasking or introducing questions (प्रश्न) अथर्वन् m. [अथ--वनिपशकवादि. Tv.: probably oft. with the interrogative word itself%3; अथ सा तत्रभवती connected with some word like uthar fire ] 1 A priest किमाख्यम्य राजर्षेः पत्नी 5.73 अर्थवान् खलु मे राजशब्दः । अथ who has to worship fire and Soma. - 2 A Brahmana. भगवालोकानुग्रहाय कुशली काश्यपः 5.5: अथ शक्नोषि भोक्तुम् G. -3 N. of the priest who is said to have first brought JI.: अथात्रभवती कथमित्थंभूता M.5: अथ केन प्रयुक्तोऽयं पापं down fire from the heaven, offered Soma and recited चति पुरुषः। 3.368 अथ भवन्तमन्तरेण कीदृशोऽस्या prayern. He is represented as the oldest son of दृष्टिगगः 5.2: अथ माढव्यं प्रति किमेवं प्रयुक्तम् 5.6 (अथ medy Brahma sprung from his mouth; 218 # Prajapati in these two sentences mean but'). -6 Totality, enti- appointed by Brahma to create and portect subrety (कार्य); अथ धर्म व्याख्यास्यामः (G. M. we shall ordinate beings, who first learnt from Brahma and explain the whole ( 7 in all its details.) Si. 7.75. then taught the Brahm: vidya and is considered to be -7 Doubt, ncertainty (संशय, विकल्प): शब्दो नित्यो the author of the Vedat called after him. His wife was ऽथानित्यः G. M. The senses of अथ usually given by Sānti, daughter of Kardana Prajapati. Le had also lexicographers are:-अथोऽथ स्यातां समुच्चये। मङ्गले संशयारम्भा- another wife called Chitti; he is su consiधिकारानन्तरेषु च । अन्वादेशे प्रतिज्ञायां प्रश्नसाकल्ययोरपि | Some dered identical with Angiras and father of Agni. ] of these senses are indentical with those in (1), while - Epithet of Siva, Vasistha. वृतपदपक्तितरथर्वणेव वेद: Kir. Home are not in general use. -Comp. -अतः -अनन्तरम् 10.10.-(pl.) Descendants of Atharvan; hymns of now, therfore; अथाऽतो धर्मजिज्ञासा Ms.1.1.1.-अपि moreover, this Veda; जिष्णुं जैत्ररथर्वेभिः R.17.13. -वो-वे..., वेद: and again &c. (= 374 in most cases); 'a likewise, also. The Atharvaveda, regarded as the fourth Vela. [It - what else, yer, exactly so, quite so, certainly; 4941 contains many forms of imprecations for the destruction अप्सरःसंभवैषा । अथ किम् 5.1: अपि वृषलमनुरक्ताः प्रकृतयः अथ of enemies and also contains a great number of prayers किम् Mu.1. -किमु how much more, so much more. -तु for safety and averting mishaps, evils, sins or calamities, but, om the contrary. अथ तु वेत्ति शुचि व्रतमात्मनः। 5.5.27. and a number of hymns, as in the other Vedas, -ar 1 or (used like the English disjunctive conjunction addressed to the gods with prayers to be used at 'or' and occupying the same place); व्यवहार परिज्ञाय religious and solemn rites; ef. Mv.2.24. मूर्तिमभिरामघोरां वध्यः पूज्योऽथवा भवेत् 11.1.55%3 समस्तैरथवा पृथक्M s.7.1983; बिभ्रदिवाथर्वणो निगमः, It has nine Sakhas and five अथवा-अथवा either-or : वाथ is often used in the same Kalpas, and is comprised in 20 Kandas. The most sense with वा; कार्तिके वाथ चैत्रे वा Pt.3.38%3 साम्ना दानेन भेदेन important Brahma na belonging to this Veda is the समस्तैरथवा पृथक। विजेतुं प्रयतेतारीन युद्धेन कदाचन ।। Ms. 7. 182
B G opatha-Brahmana, and the Upanisads pertaining to अथापि वाHoused in the same sense: एतदेव व्रतं कुयु- it are stated to be s2, or, nocording to another account श्चान्द्रायणमथापि वा 11. 11738. 287. -2 or rather, or why, 31.] [ of. Zend atharran, Pers. Aturban.] -Comp.