Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 635

क्रीडा
617
कोशः
क्रीडा कीड़-भावे अ | 1 Sport, pastiime, play, pleasure;
FEHT a. Ved. Angry, wrathful, irritable; 59: तोयक्रीडानिरतयुवतिस्नानतिक्तमरुद्भिः M. 35,63; क्रीडामुदो यातनाः शुष्मः क्रुक्ष्मी मनांसि Rv. 7.56.8. Git. 9. 9. -2 Jest, joke. -3 (in music) A kind of
क्रोधः [क्रुध्-भावे घञ्] 1 Anger, wresth; कामाकोधोऽभिजाmeasure. -4 A play-ground; Mb.3. -Comp.-आकृतम्
यते Bg.2.62; 80 क्रोधान्धः, क्रोधानल: ke. -2 ( In Rhet.) a sportive purpose. -उद्देश: play-ground. -काननम्,
Anger considered as the feeling which gives rise to the -वनम् a pleasure grove, park; क्रीडाकाननकेलिकीतुकजुषामायुः परिक्षीयते Bh. 3. 103. -कोप: false or feigned anger; कथ
vaudra sentiment. -3 N. of the mystic syllable 24 or मपि सखि क्रीडाकोपाहजेति मयोदिते Amaru. 12. -कौतुकम् 1
हुम्. -4 (also क्रोधन) N. of the 59th year of the संवत्सर
eycle. -धा N. of a daughter of Daksi. -Comp. -इद्ध a. wanton curiosity; Ks. 18. 153. -2 sport, play. -3 sex.
infiamed with anger, darting out tire; क्रोध दृष्टिपातual intercourse. -गृहम्, -मन्दिरम् a pleasure-house.
मुहुरुपशमिता वहयोऽमी त्रयोऽपि Ratn. I. 3. -उज्झित a tree -नारी : prostitute, harlot. -परिच्छ द: a play-thing, toy
from tanger, composed, cool. -कृत् . angry. ( m.) ते तु तद्गौरवात्सर्वे त्यक्तक्रीडापरिच्छदाः Bhag. 7.5.56. -मयूरः
the Supreme Being. -ज a. proceeding from wrath peacock kept for pleasure; क्रीडामयूरा वनबर्हिणत्वम् (प्राप्ताः)
(as the eight vices; पैशुन्य साहसं द्रोह ईर्ष्यासूयार्थदूषणम् । B. 16. 14. -मृगः toy-deer; विक्रीडितो यथैवाहं क्रीडामृग
वाग्दण्डजं च पारुष्यं क्रोधजोऽपि गणोष्टकः || Ms. 7.48).-मछित इवाधमः Bhig. 6.2.87. -रत्नम् 'the gem of sports',
a. overcome or infatuated with anger; ततो ज्ञातिवधं श्रुत्वा copulation. -वेश्मन् n. pleasure-house; क्रीडावेश्मनि चैष
रावणः क्रोधमूच्छितः Ram. 1. 1. 49. -तः kind of perfume. पञ्जरशुकः कान्तो जलं याचते V.2.28. -शैलः,-पर्वतः an artificial hill serving as a pleasure abode, a. pleasure
-वश a. passionate, violent. -हन् .. an epithet of
Visnu. mountain; क्रीडाशैलः कनककदलीवेष्टनप्रेक्षणीयः Me.79. क्रीडि.. Ved. Playing, sporting (epithet of the
क्रोधन . [ कुध-युच् ] Wrathful, passionate, ingry, wind); ते क्रीड (ळ) यो धुनयो भ्राजदृष्टयः Rv. 1. 87.3.
irascible; यद्रामेण कृतं तदेव कुरुते द्रोणानिः कोधनः Ve.3.31.
-न: N. of a son of Kuusika.-ना A passionate woman, Fiftah Sport, play; Rām. 5; Mb. 3.
vixen. -नम् Being angry, anger. क्रीडu. Ved. Playing, moving up (as the Soma); क्रोधनीय .. Provocative; न कुद्धपत्यभिशप्तोऽपि कोधनीयानि कीडु (ठु)मखो न महयुः Rv.9.20.7.
वर्जयन् Ram. 2. 20. 4. -यम् Injury. क्रुञ्च् 1 P. (कुञ्चति, कुञ्चित) 1 To curve or make क्रोधालु a. [क्रुध्-आलुच् ] Wrathful, irascible, angry, crooked. -2 To become or be crooked. - To be or nussionate. become small, shrink. -4 To make small, lessen. -5 To approach, arrive at, go up to.
कोधिन् ।. [क्रुध-णिनि] Pussionate angry. -m.1 A
buffalo. -2 Adog.-3 The 38th yeur of the संवत्सर cycle. क्रुञ्च् m. 1 A curlew, heron; अद्भयः क्षीरं व्यपिबकुलागिरसो धिया Vij.19.78.-2A swun. मृगाली-कोकिल-कुभि- क्रुन्थ् 9. P. (कुनाति) 1 To embrace. -2 To be disशिनैः पश्य लक्ष्मण Bk. 6. 73.
tressed, suffer pain. कुञ्चः (J. क्रुश्चा ) 1A curlew, heron; Vaj.24.22, क्रुमः /.N. of a river (tributory of the Indus); मा 31.-2 A kind of lute. -3 N. of the mountalim क्रौञ्च.
वो रसानितभा कुभा कुमुर्मा वः सिन्धुनिरीरमत् Rv.5.53.9. क्रुद् 6 P. (क्रुडति, कुडित) 1 To sink, dive. -2 To be or
: Ved. A piece of wood to catch the sacrificial become thick.
_fire; स क्रुमुकं प्राविशत् क्रुमुकमव दधाति Yv.5.1.9.5. क्रुथ् 9 P. (क्रुथ्नाति) To kill, sley.
क्रुश् 1 P. (क्रोशति, क्रुष्ट) 1 To ery, weep, lament, क्रोथः Murder, killing.
mourn (for); कोशन्त्यस्तं कपिस्त्रियः Bk. 6. 121.-2 To cry
out, yell, scream, bawl, call out; अतीव चुक्रोश जीवनाशं क्रुध् + P.(क्रुध्यति, क्रुद्ध ) To be angry (with the dat.!
ननाश च Bk. 14. 31. of the person who is the object of anger); हरये क्रुध्यति । but sometimes with words like उपरि, प्रति &c. also%3B क्रुश्चन् m. A jackal. ते ह ब्राह्मणाश्चुगधुः Bri. Up.9.1.23; ममोपरि स क्रुद्धः, न मां प्रति क्रुद्धो गुरुः &c.
Fup. p. 1 Cried out. -2 Called out to. -3 Called
at, a bused. - 1 Crying, a cry, ell. -2 Weeping. क्रुध् / Anger; क्रुधा संधिं भीमो विघटयति यूयं घटयत
-3 A noise, sound. Ve. 1.103 Ks. 76. 18.
क्रोशः | कुश्-घञ् | 1 A ery, yell, shout, seream, noise. कुद्ध 1. 1 Angry, provoked. -2 Fierce; cruel.
-2 A measure of distance equal to th of a Yojana, a -द्धम् Anger. -Comp. -वर्ग: group of provoked persons%3
___Kota कोशार्ध प्रकृतिपुरःसरेण गत्वा ।. 18.70: समुद्रात्परी कोशौ Kau. A. I. 14.
(nom.) or कोशयोः (loc.)-3 A measure of time equal सं.इ. को....८