Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 438

उदन्वत्
420
उदकः
ome who offers waters to the manes. -चास: standing उदयः, उदयनम् See under उदि. or residence in water; सहस्यरात्रीमदवासतत्परा Ku.9.21.
उदरम् [ उद्-ऋ-अप्] 1 The belly; दुष्पूरोदरपुरणाय Bh. (- ) a house on the borders of a stream or pond.
2.1193; f. कृशोदरी, उदरभरणम, उदरंभरि e-2 The interior -वासिन् .. standing in water; K.28. वाह.. bring
or inside of anything, envity; तडाग Pt.2.150: 11.5.70%; ing water : दिवा चित् तमः कृण्वन्ति पर्जन्येनोदवाहेन Rv. 1. 38.9.
U. 2. 16,4.2.03; त्वां कारयामि कमलोदरबन्धनस्थम् 8.6.20%B (-हः) cloud. -वाहनम् 1 a water-vessel. -2 A cloud. ,
Santi. 1.5%3 S. 1. 193; Amaru. 88; जलदोदरेभ्य: Mk. -वावध: ayoke for earrying water. -शराव: jar
Rs. 3.12%3 घनानां वारिगोंदराणाम् 5.7.7. -3 Enlargement tilled with water: उदशराव आत्मानवेक्ष्य. -शुद्धः a water-jar.
of the abdomen from dropsy or flatulence; तस्य होदरं -श्वित् [उदकन जलेन श्वयनि] butter-milk containing
Ait. Br. -4 Any morbid abdominal affection, such fifty per cent water (i.c.2 parts of butter-milk and
as liverspleen &c. (said to be of kinds वान, पिन', 1 part of water); श्रेयस्तैलं हि पिण्याकाद् घृतं श्रेय उदश्वितः
कफ, त्रिलिङ्ग° or दूषी, प्लीहा , बद्धगुद', आगन्तुक and जल). Mb. 12. 167.33. -स्थानम् 1a place full of water. -4
-5 Slaughter (cf. L. uterus; Zend. ularn). - Battle. residence in water. F or a kettle, vessel for holding
-Comp. - a: The digestive faculty. -3TTEHTAT: flatuwater. -हरण: vessel for drawing water. -हार .
lence of the belly. -आमयः dise:use of the belly, fetching or carrying water. (- :) a cloud water
dysentery, diarrhoea. -आमयिन् .. suffering from Hurrier).
dysentery. -आवतेःthe navel.-आवष्ट: the tape-worm. उदन्वत् 1. Wavy, watery, a bounding in water -ग्रन्थिः ,-गुल्मःdisease of the spleon.-त्राणम् 1a cuirass ( Ved.); उदन्वता परिदीया रथेन Ry..83.73; Av. 18.2.48. armour covering the front of the hody. -2 | bellym. The can; P. VIII.2. 18. उदन्वानुदधौ च उदन्वच्छन्ना band. -पिशाच . [ उदरे तत्पूर्ती पिशाच इव]gluttonous, भू: B. Tt. 1.83 R.1.52,58, 10.63 नवंरुदन्वानिव चन्द्रपाद: voracious (having a devilish appetite). (-चः) glutKu.7.78. उदन्वदम्भः परिवीतमूर्तिः Si. समाजो नागानां विहरत । ton. -पूरम् ind. till the belly is full; P. III. 4. 31. महोदन्वति मुखम NRY..26%; ते च प्रापदन्वतं बुबुधे चादिपूरुषः उदरपूरं भुए Sk. ents his fill. -पोषणम्,-भरणम feeding 10.10.ti.
the belly, support of life (of. उदरंभरि). -शय ।.
3712 : P. TIT. 2. 1; sleeping on the face or the उदन्य।. 1 Thirsty. -2 Vatory, धारा उदन्या इव
bells. (-यः) fotus. -सर्वस्वःgiuttonly Rv.3.7.3. -न्या Thirst; निर्वय॑तामुदन्याप्रतीकारः Ve.63
spicum व्यस्यन्नुदन्यां शिशिरैः पयोभिः Bk 3. 40. -Comp. -ज. Ved.
(one to whom the belly is all-in-all born or living in water. उदन्यजेव जेमना मदेरू उदरक u. Abdomimal. iv. 10. 106.ti.
उदरंभरि . [ उदरं बिभर्ति, भृखि मुम् च P. III.2.26] उदन्यति Den. P. P. VII. +.अ. 1To be thirsty.: 1 Nourishing one's own bolly, selfish. -2 Gluttonous, -2 To irrigate. दिशमिव दाहवती मराबुदन्यन Bk...+1.
voracious. उदन्यु ३. P. III.2. 170. 1 Thirsty, seeking water; उदरवत्, उदारिक,-ल.. Ilavinya urge belly, corन दिव उन्मा उदन्यने Rv.5.57.1. -2 Walking in waster. pulent, fat. उदक् See under उदच.
उदरिन् । [उदर-इनि ] 1 Living kirgo belly, fat,
corpulent; aftoft 21 Mbh. 1. 2. 94. -2 Abdominal. उदन्त . [ उद्गतोऽन्तो यस्य ] Reaching to the end or
-णी A pregnant woman. border of anything. -न्तः [उद्गतोऽन्तो निर्णयो यस्मात् ] 1 News, intelligence, report, full tidings, succount, उदये . [ उदर-यत् ] Belonging to the helly. -येम history: श्रुत्वा रामः प्रियोदन्तनम् R.12.00%; आत्मोदन्तं कथयिष्यति । Contents of the belly: Vij.25.N. K. 1823; कान्तोदन्तः मुहृदुपगतः संगमात्किंचिदून: Me. 102. -2A
उदराट: A species of worm. pure and virtuous man (y). -3 Supporting onesell
। उदरथिः (-थिन्) [उद-फ-घथिन Un.t.] 1 The ocean. busicriticing for others (वृत्तियाजनम्). -4One who gets
-2 The sun. :, livelihood by: trade, agriculture (वृत्तियोजने); sce also ( Wilson).
उदर्कः [ Said to be fr. ऋच्] 1(a) End, twon lusion%3B उदन्तक: News, intelligence.
स्वादुनः कर्मणः Dk. 7); मुखोदकम् K. 328. (1) Result, con
sequence, future result of an action; उदर्कस्तव कल्याणो उदन्तिका Satisfaction, satiety.
भविता Nala. 12.67; किंतु कल्याणोदक भविष्यति ।.4; प्रयत्नः उदन्त्य . Living beyond a limit or boundary.
सफलोदर्क एव Mal.8; Ms. 4. 176, 11. 10, 9.25, 12. 183 उदन्य See under उदन्.
यो लोल्यात्कुरुते कर्म नैवोदर्कमवेक्षते Pt. 5.73. -3 Remote उदपास।.P.[उद्-अप-अस्] To throw away, give.
consequence, reward. -4 Future time, futurity. -5
Elevation of a building (as a tower ). -8 Surpassing. up entirely; ज्ञाने प्रयासमुदपास्य नमन्त एव Bhāg. 10.11.3.
sometimes used as an adjective in this senso3 तेन हि उदम्भ स् .. Full of water; R.4.31.
उदर्केण गुणेनात्र भवितव्यम् Pratima 1. -7 N. of a tree