Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 278

अवसित
260
अवस्थः
अवसित [सो-क्त] 1 Finished, ended, completed: । अवसितो दर्शनार्थः M.2: यूपवत्यवसिते कियाविधी R.11.37%3 अवस्तिथ पारसो Dk.91 it is all over with the brute: मण्डनासि 5.1; वचस्यवसिते तस्मिन्ससर्ज गिरमात्मभः Ku.2.13 अनवमिनवचन एव मयि Dk. 1033; Bk. 10.6. -2 Known, untlerstood; करामलकवद् विश्वं विज्ञानावमित तव Bhag.2.5.8. -3 Well-cooked; matured. -4 Resolved, determined,
H'ertaineil. -5 Standing in a panse. -6 Stored, gathered (as grain).-7 Tied, fastened, bound; त्वयैव लोकेऽवसिताश्च सेतवः Bhag.4.6.44. -8Gome. -9 Remaining, dwelling (Ved.). -तम् 1 A dwelling place; नवावसित वैनमाहरेयुः Sat. Br. -2 Corn ground.
अवसेय pot. p. 1 To be determined, finished. -2 Perishable.
अवस्कन्द 1 P. 1 To attack, storm, assault : overpower, overwhelm : छायामप्यवस्कन्दितुम् Iv.33 प्रभुरिव मामवस्कन्दयितुम् bid. to attack or insult; पुरीमवस्कन्द लुनीहि नन्दनम् Si. 1.51; स्नेहावस्कन्नहृदया Ram. affected. -2 10 spring or leap down. -3 To pour ont.
अवस्कन्दः , -न्दनम् 1 Attacking; attack, assault; अवस्कन्दं करिष्यामि शिविरस्याद्य दुष्करम् Mb. 10.3.27. "प्रदानम् Pt.3.39 leading an assault. -2 Descending; स नद्यवस्कन्दमुपास्पृशच्च Bk. 2. 11. -3 A camp ( जिगीषणाम् 1499522174 Halay.). -4 (in law ) Accusation.
अवस्कन्दित 1.1 Attacked, -2 Gone town, lesarenderl. -3 Refuted. -4 Bathed, bathing.
अवस्कन्दिन .. 1 Attacking, assaulting; outraging: गौनमदारावस्कन्दिनम् Mv.1. -2 Covering. -3 Lonping upon.
अवस्कन्न . 1 Spilt. -2 Attackerl, overpowered. Rm. 6.
ar i U. To scratch, butt against: tai धीरमवचम्करिरी महोक्षाः Si...El.
अवस्करः [ अवकीर्यते इत्यवस्करः, कृ-अप् मुटु वचस्केऽवस्करः P. VI.1.118 ] 1 Ordure, excrement. -2 The privities (गुह्मदेश), -3 Dirt, sreepings (in general); गृहद्वाराशुचिस्थानरयावस्करशोधनम् Narada. द्वितीर्य स्वसर्वस्वमात्मानमनवस्करम् । चिकीर्षामि महाबाहो...|| Siva. B.29. 36. -4 A place for faces, lung-hill. -Comp. अवस्करस्तु विष्टायां गुह्ये ... Nm. -मन्दिरम : privy, water-closet.
अवस्करक . [ अवस्करे भवः, वुन् P. IV. 3. 28] Existing in the ordure. - 1 An inscet. -2 A sweeper, Seavenger. -3 A brush, broom.
अवस्कव . Noxious, injurious. -व: A kind of worin: अवस्कवं व्यध्वरं क्रिमीन्वचसा जम्भयामसि Av.2.31.1.
stakit: A part of the elephant's face, apparently the protuberance in the middle of the face just between the eyes: Matanga L.1.8, 12,
अवस्तात् ind.[अवम्मिन अवरस्मान अवमिन्यथं अम्नाति अव आदेशः विभाषाऽवरस्य P. V.B.41 1TBelow, from below, downwards, hitherwards; 1977. attained from below (ns hereinde.). -2 (used as proposition) Tinder.
अवस्तु . [कुत्सितार्थ नम्] 1A worthless thing or matter; अवस्तुनिर्बन्धपरे कथं नु ने Ku.b.fili intent on a bad object. -2 Unreality (of msstter), insulystantiality; वस्तुन्यवस्त्वारोपोऽज्ञानम् attribution of mrealits: नावस्तुनो वस्तुसिद्धिः; "ता, -त्वम् mreality.
TET 9 P. To cover, spread, overspread, overcast; प्रकम्पयन्गामवतस्तरे दिशः Ki. 14.29 pervadeal, filled; उरसि रसादवतस्तरे स्तनाभ्याम् Si. 7.47.
अवस्तरणम् Sproading out.
अवस्तारः [अब-स्तृ कर्मणि घञ् P. III. 3. 120] 1A curtain. -2 A covering; a screen or wall of cluth around a tent, hence conconling or fabricatiny.of. Kau. A. 2.8. -3 A mat. अवस्तीर्ण .. Strewed, covered with.
27. a. Without clothes, naked. अवस्था 1A. 1To remain, stay, shilde; लेन सह सुखमवतिष्ठन्ते K. 108; oft. with an adj.; विलोकयन्ती तावदवतस्थे 205; पादौ विष्टभ्य: क्षण भदावनिष्टस्व Bk. 8. Instav, wait3B अनीत्वा पकतां धूलिमुदकं नावतिष्ठते Si.2.31.-2 Tyabide by, conform to, obey; न शासनेऽवास्थित यो गुरूणाम् Bk. B. 14. -3 To live ; क्षणमप्यवतिष्टने श्वसन यदि जन्तुन्नु लाभवानसौ . 8. 87. -4 To stand (still), make a hali, stop: न च शक्नोम्यवस्थातुम् Bg. 1. 30, 14.23; R. 2.31, Ku..E, Si. :). 83. --5 To stand, exist, chance to be. - To fall to, devolve on. -7 To enter ; retch, attain to. -8 To stand apart, go off, withdran. -9 To descend: go to. -10 To place ( Ved.)- ms. (स्थापयनि-ने)1 Totuss tay stand or stop, station, keep, place; पश्चादवस्थापिनचाहिनीक: 1.13. 1063 स्कन्धावारमवस्थाप्य Dk. 174 lheving Munpal: भिक्षापात्रं नागदन्तकेऽवस्थाप्य II. 1,3. -2 To fix, sattle: शक्योऽवस्थापयितुम् Mu. 1. -3 To establish, found: राज्यमवस्थापथिTAASIEH M.5. -4 To compose, collect steady, fix (as hourt Ac.); न शक्नोमि हृदयमवस्थापयितुम ए... -5 To comfort, console; ततो निर्याय कौरव्य अवस्थाप्य च नबलम् b. B. 16.2.1. -6 To stopsites livile.
अवस्थः The membrum virile: अवस्थस्य क्नदीवतः Ay.7.90.3. -स्था[अवस्था -अतू] 1State, condition, situation; स्वामिनो महत्यवस्था वर्तते IPt. I teritical state, distress 3; तदनु कथयेर्माधवीयावमस्थाम् Mal.9.26; तुल्यावस्थः स्वसुः कृतः R. 12.80%; नां नामवस्थां प्रतिपद्यमानम् 13.55 ईदृशीमवस्थां प्रपन्नोऽस्मि 5.5%3 Ku.2.6%3; सर्व० Me. 1103 अवस्था खलु नाम शत्रुमपि मित्रत्वे कल्पयति Pratijna. I. oft. in comp.; तदवस्थः Pt. 5. reduced to that. state;
तद, बालावस्थः अधिपतिः 7.5% अन्न्यावस्था Pt.43; 80 कामयमानावस्थो राजा 5.3: स्फुलिङ्गावस्थया वलिः 7. 15%; अन्तर्मदावस्थो द्विपेन्द्रः R. 2.7 rutting state. -2 Position,