Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१३३
रणपिंगळ.
मांत्रीजी जगण, अगर दिन मन लागी परे ५०५१६ पछी छ घी चोचीश, चतुर कवि जन कल लावे, १०८१२ काव्बे पति अगियार, त्रयोदश क्रमथी आवे. १००. ३७४.१
२१४६०
*
प्रथम उपर घर ताल, पछी श्रुति बढ़ती करने,
२८१९६
सकल अळीने ताल, बने पडे त्यम बंद धरजे; लावणी साखी राग, समानत्र बदला भाळचा, ३७१९ रोला छपय समान, वळी ठिक वेदता चाल्यां. १०१.३७४६ छंदःशास्त्रमां कथुंठे के वच्येवी बार मात्रामा ऋण चोकलियामां स अ. के विप्रगण, एमानो ममे ते त्रम दगण आचे, पण जगण आववाथी सार देखातुं नथी.
**** वृतमौक्तिकमा लेखेछे के-वचली बार मात्राना व गण अणिवा, 'तेमां छेलो. गण विप्र (ii) अथवा जंगण आणवी, एवीज रीते मागधी : नागपिंगळ तथा प्राकृतपिर्मसूत्रमा पंण- लख्ख छे. छंदः शास्त्रमा बल बार मात्रामा सज के विप्रगणमांधी गमे ते लाघवा, एम लखेछे; पण उपरना प्रथम एवी बंधी करी नथी, माटे अमे पण ते पाळी नथी; केमके चंद्रःशास्त्रनाकर्त्ता केहछे के “उपयमा प्रथम एक काव्य अने ते "उपर उल्लाल करवां" तो काव्यना वधा नियम एन अभिप्राय प्रमाणे एमी पण लागु पडी गया. एटले स, अ के विप्रगणमांथी गमे ते, बार मात्रामां आवनो जोइये, ते सिवाय वीजा आवे नहि. पण छपयनुं उदाहरण एमां आप्युं छे, तेमां "सुंदर भूषित' एवा शब्द भगणना आवी जायछे; एटले तेनो नियम जे सज के विप्रगण लाववानो ते तेणे पोते पण पाळयो नथी. छेदः शृंगारमा ६+१२+३= २४ ए रीते मात्रा लाववा केहेछें:
छंद्रः कामदुघावत्समा ६+४+४+ विप्र के ज+२+४ = २४ लावा केहेछे. भाषा छंदोमंजरी, छंदः प्रभाकर तथा छंदः प्रदीपमां ६+८+१० यति लाववा केहे छे.
छंदोवृत्तमुक्तावलीमां चोवीश मात्रा आणवानुं कही, प्रथम ११ मात्रा दोहान लक्षणयुक्त आणवा कहे छे तेमज १४ मी मात्रा लघु आणी, त्यां यति आणवा केहेछे, ते पछी चे चोकलिया [तेमा पेहेलो जगण सिवायनो ]
"
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020597 |
| Book Title | Ranpingal Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ranchodbhai Udayram |
| Publisher | Kutchh Darbari Mudrayantra |
| Publication Year | 1902 |
| Total Pages | 723 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |