________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
2684
A DEBORIPTIVE CATALOGUE OF व्याकुर्वे सुधियां मुदेऽप्पयाखीगोविन्दमन्त्रीरितं
काव्यं श्रीहरिवंशसारचरितं नानाविधालत्रियम् ॥ ४ ॥
इह खलु गोविन्द मन्त्रीति विख्यातमहिमाभिख्यो महाकविः श्रीहरिवंशेन अपश्चितां भगवत्कथा सहृदयहृदयाह्लादकारिण्या कान्तासम्पितया काव्यसरण्या सजिघृक्षु(रादौ) वस्तुनिर्देशरूपं (मङ्गलमाचरति) (अस्तान्दुरिन्द्रानुजचित्तशुक्ति
मुक्तामणिमूलधनं सुराणाम् । अम्लानमुत्तंसमुपासखस्य
पुराविदः पुष्पमपां यमाहुः ।) (व्याख्या)
इन्द्रावरजस्य भगवच्चित्तमेव शुक्तिस्तस्या मुक्तामणिः सुराणां सुधाशनानां मूलधनं आहाररूपं .... अपां पुष्पम् । "चन्द्रमाचा अपां पुष्पम्" इति प्रसिद्धम् । उमासखस्य गौयो सह चरतः शिवस्य अम्लानमुत्तंसं शेखरं पुराविदः प्रा. चीनाभिज्ञा वृद्धा पाहुः वदन्ति । इहाम्भस्सारत्वशीतलत्व. नयनानन्दनत्वादिसाम्यादिशब्दो मुक्तामणित्वेन रूपकस्य (गङ्गामृत)मुक्तापणिजननत्वसाम्यात् भगवञ्चित्तस्य शुक्तित्वेन रूपकस्य च परम्परा सञ्जातेति तत्र परम्परितरूपकम् । सुधाशनानामिन्दुरनपायजीवनोपाय इति साम्यान्मूलघनत्वेन रूपकं तमिरवयरूपकम् । अपां पुष्पमित्यपि निरवयवरूपकम् । समुद्रजलान्मुकुलवदुदेत्य पश्चात्प्रकाशातिशयरूपविकसनत्वशीलत्वादतिशीतलामृतमकरन्दभरित
For Private and Personal Use Only
