________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
9028
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
Begins on fol. 1a. The other work herein is Bijaganita 1a, written from the right side of the book.
Complete in five Prakāśas.
This work purports to be a Sanskrit rendering by Yögadhyānamiśra of Huttons' Euclidian geometry. The rendering is said to have been made at the instance of a German named Triyar who was the officer in charge of a library at Calcutta. Beginning:
श्रीक्षेत्रतत्त्वप्रदीपिकानामकः रेखाग्रन्थप्रारम्भः । कलिगतम् ४९७५ भावनामसंवत्सरकार्तिक शुक्लेतरनवमीबुधवासरे कृतः ।।
यत्कान्त्या कान्तिमन्तः सुरसरणिचरा भूर्भुवस्स्वःप्रकाशा यद्भान्त्या सम्भ्रमन्ति प्रवहपदसमालम्बिनो मूर्तिभाजः । यद्धभगक्षणेन स्थितिजननलयाः संविभूतेर्गुणानां तद्रूपं मे हृदब्जे विकसतु सततं सच्चिदानन्दमाद्यम् ॥ इङ्गुण्डीयकुलावतंसविबुधग्रामाभिरामाग्रणीः श्रीहर्सेससमाहृयो व्यरचयगन्थं स्वनामाभिधम् । रेखाख्ये गणिते स्वदेशवचसा तं देववाण्याधुना
वक्ष्ये विज्ञमुदे सहायमवलम्ब्योवेष्टनं साहवम् ॥ तत्रादौ परिभाषायः पदार्थो लक्षयितुं शक्यः परिमाणस्थूलत्वदैर्घ्यविस्ताररहितः स बिन्दुः । यः पदार्थो दीर्घो विस्तारस्थूलत्वाभ्यां रहितः स रेखाशब्दवाच्यः । यः पदार्थो विस्तारदैर्घ्ययुक्तः स्थूलत्वरहितः स धरातलशब्दवाच्यः । यः पदार्थो विस्तारदैर्ध्यस्थौल्ययुक्तस्स एव स्थूलपदार्थः । अथ रेखा त्रिविधा-सरला, वक्रा, मिश्रा च ॥
अथ प्रमेयोपपाद्यम् । तत्र प्रथमं त्रिभुजद्वये एकस्य त्रिभुजस्य भुजद्वयं तदन्तर्गतकोणः अन्यत्रिभुजस्य भुजद्वयेन तदन्तर्गतकोणेन यदि समानः, तदा ते हे त्रिभुजे समाने भवतः ॥ Colophon :*
इति श्रीक्षेत्रतत्त्वदीपिकायां प्रमेयोपपाद्ये प्रकाशः द्वितीय(प्रथमः) । एकोनचत्वारिंशत्तमम् ।
End:
तत्र कल्पित(क-ख-ग-घ)समकोणायतचतुर्भुजसमानं वर्गक्षेत्रं कर्तव्यमस्ति ।
For Private and Personal Use Only
