________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
THE SANSKRIT MANUSCRIPTS.
3549
Beginning : (मू.)
प्रणम्य परमात्मानं श्रीविद्यातीर्थरूपिणम् ।
वैयासिकन्यायमाला श्लोकैस्सङ्गृह्यते स्फुटम् ।। (व्या.)
प्रारिप्सितस्य ग्रन्थस्थाविघ्नेन परिसमाप्तये प्रचयगमनाय शिष्टाचारपरिपालनाय च विशिष्टेष्टदेवतातत्त्वं गुरुमूर्युपाधियुक्तं नमस्कृत्य ग्रन्थं प्रतिजानीते-प्रणम्येति । व्यासेन प्रोक्ता वैयासिकी । वेदान्तवाक्यार्थनिर्णायकान्यधिकरणानि न्यायाः । तेषामनुक्रमेण ग्रथनं माला । यद्यप्येषा सूत्रभाष्यादिभिः प्रपञ्चिता, तथापि सूत्रादीनामतिप्राज्ञविषयत्वान्मन्दबुद्ध्यनुग्रहाय श्लोकैरेषा माला स्फुटं सङ्गृह्यते । तत्रैकैकमधिकरणं पञ्चावयवम् । विषयस्सन्देहः सङ्गतिः पूर्वपक्षः सिद्धान्तश्चेति पञ्चावयवास्तेषां सङ्ग्रहप्रकारं दर्शयति-एक इति ।
एको विषयसन्देहपूर्वपक्षावभासकः ।
श्लोकोऽपरन्तु सिद्धान्तवादी सङ्गतयः स्फुटाः ॥ वियदादिजगत्सृष्टिप्रतिपादकेषु वाक्येषु सर्वत्र परमात्मैव स्रष्ट्रत्वेनावगम्यते, न कापि योगिनस्तथावगम्यन्ते ; अतो न तेषां जगत्स्रष्टत्वम् ; अन्यथा अनेकेश्वरत्वे सति कश्चिसिसृक्षति, कश्चित्सञ्जिहीर्षति चेति जगद्व्यवस्था न सिध्येत् । कथं तर्हि स्वाराज्यश्रुतिः ? ईश्वराधीन स्वाराज्याभिप्रायेणेति ब्रूमः । ईश्वरो ह्युपासनया तोषितस्तेषां भोगमात्रसिद्धये स्वाराज्यं मुक्तिं च तत्त्वविद्भ्यो ददौ । तस्माजगत्सृष्टौ स्वातन्त्र्याभावेऽपि भोगमोक्षयोस्तेषां स्वातन्त्र्यमस्तीत्यशेषमतिविमलम् ॥ Colophon:
इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजका(चार्यश्रीभारतीतीर्थमुनिप्रणीतायां वैयासिकन्यायमालायां चतुर्थाध्यायस्य चतुर्थः पादः ॥
समाप्तोऽयं चतुर्थोऽध्यायः ॥
End:
319
For Private and Personal Use Only
