________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
1176
End:
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
A DESCRIPTIVE CATALOGUE OF
ये दुर्गर्वप्रशान्तान्ता ये विशेषार्थ भावनाः । त एव सम्यग्गृह्णन्तु पर्यायपदमञ्जरीम् ॥ पुरं ग्रामश्च पल्ली च प्रथमं त्रिविधं मतम् । तद्विवेचनमद्यैव करिष्यामि स्फुटार्थकम् ॥
लोके तु मनुजाः प्रोक्ता भिन्नाश्च बहुधापि च । बहुजातिय्यो (तीय) भेदाश्च सङ्कराय द्विजादयः ॥ ब्राह्मणा (:) क्षत्रिया वैश्याश्शूद्राश्चेति चतुर्विधा ( : ) । प्रथमं ब्रह्मसम्भूतास्ततस्ते सङ्करा यथा ॥
तक्षकः कुङ्कुमकरः पत्रकश्चित्रकारकः । गोपालः काचकश्चैव निषादस्तिलघातकः ।।
तन्तुवायः कुलालश्च रजको नापितोऽपि च । सू (सौ) चिकश्च सुराकश्च (कृच्च) तूलको म्लेच्छ एव च ॥
सानिकश्च किरातश्च चण्डालः पुष्कलस्तथा । इत्यादिजातिभेदाश्च समुन्नेया मनीषिभिः || तथा चैतद्विशिष्टे तु पुरशब्दोऽभिधीयते । किञ्चिन्न्यूनद्विजात्यादिसंयुक्ते ग्राम - ईरितः ॥ चातुर्वर्ण्यविहीनादौ पल्लीशब्दोऽभिधीयते ।
पुष्कले षष्ठममन्धिर्मि (र्म ) ग्राहिविरोधकाः । चर्मभेदकलौहे स्यादर्भी राढा च विन्नका ॥ एवमन्यप्रपञ्चस्य विशेषाश्च यथाविधि [ : ] उन्नेया मन्नियोगाश्च शब्दतन्त्रे यथाक्रमम् ||
।
For Private and Personal Use Only