Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Bhagavadgitā Word - Index Pt. II - A (b )
47. काम – (१) कामक्रोधमयः । (२) कामक्रोधविमुक्तानाम् । - ( १ ) कामच असो क्रोध कामक्रोधौ, तन्मयः कामक्रोधमयः । ( २ ) कामक्रोधाभ्यां (कामश्च असौ क्रोधश्चकामक्रोधौ ताभ्यां ) ये विमुक्ताः ते कामक्रोधविमुक्ताः तेषाम् कामक्रोधविमुक्तानाम् ।
48. किम् - ( १ ) किमाचारः । (२) किमात्मा । - (१ - २ ) [ विग्रहपद्धतिभ्यां 'भाचार', 'आत्मन्' (३) शब्दो क्रमेण दृष्टव्यौ ] ।
49. किञ्चित्क - अकिञ्चित्कम् - न किञ्चित्कम् ( किञ्चित् करोतीति ) ।
50. किल्बिष - सर्वकिल्बिषैः सर्वैः किल्बिषैः ।
51. कुरु — कुरुनन्दन –— कुरूणां नन्दनः कुरुनन्दनः; संबोधने विसर्गलोपः ।
1
52. कृ - (१) दुष्करम् । ( २ ) वेदकृत् । - ( १ ) दुःखेन यत्क्रियते तदुष्करम् । ( २ ) वेदाः अनेन कृता इति वेदकृत् ।
53. कृत्स्नवित्-अकृत्स्नवित्- ( कृत्स्नं वेत्तीति कृत्स्नवित्), न कृत्स्नवित् अकृत्स्नवित् । 54. कृपा –— कृपा गृहीतः -- कृपया गृहीतः (अभिभूतः) ।
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
55. क्रियाविशेष - क्रियाविशेष बहुलाः - क्रियाविशेषाणि [क्रियाणां विशेषाणि ( विशिष्टाः क्रिया:)] बहुलानि ये करणशीलाः (तत् करणे रताः ) ते ।
56. क्रोध - (१) कामक्रोधमयः । ( २ ) कामक्रोधविमुक्तानाम् । (३) हर्षमन्युभयक्रोधैः । - ( १-२ ) [ विग्रहपद्धतिभ्यां 'काम' ( १-२ ) शब्दों क्रमेण दृष्टव्यो] । ( ३ ) हर्षश्व मन्युश्च भयं च क्रोधश्च एतेषां समाहारः हर्षमन्युभयक्रोधाः, तैः ।
57. क्लेश- क्लेशबहुलम् - बहुलो क्लेशो भवति यत्करणात्तत् । 58. क्षेत्र-क्षेत्रज्ञम् — क्षेत्रं जानातीति क्षेत्रज्ञः, तम् ।
59. क्षुद्र-कलुषक्षुद्रः - ( बिग्रहपडल्यै 'कलुष' शब्दो दृष्टव्यः) ।
ग
60. गति - भोगैश्वर्यगती : - ( विग्रहपद्धत्यै 'ऐश्वर्य' शब्दो दृष्टव्यः) । 61. गान - सर्वगात्राणि - सर्वाणि गात्राणि ।
62. गुण – (१) गुणकर्मविभागतः । (२) गुणार्थे । - ( १-२ ) [ विप्रहृपद्धतिभ्यां 'कर्मन् ' (२), 'अर्थ' शब्दो क्रमेण दृष्टव्यौ ] ।
63. गृहीत - कृपा गृहीतः - (विग्रहपद्धत्यै 'कृपा' शब्दो दृष्टव्यः) ।
64. ग्राम - भूतग्रामम् - भूतानां ग्रामः भूतप्रामः तम् ।
च
65.
चल-अचलः - न चलः ।
66. चित्त - अनेक चित्तः -- ( विग्रहपद्धत्यै 'अनेक' शब्दो दृष्टव्यः) ।
67. चिन्त्यकर्मन् -- अचिन्त्यकर्मा - न चिन्त्यकर्मा ( चिन्त्यं चिन्तनयोग्य कर्म यस्य सः) । 68. चिन्त्यरूप - अचिन्त्यरूपम् - न चिन्त्यरूपः (चिन्त्य, चिन्तनयोग्यं रूपं यस्य सः )
"
अचिन्त्यरूपः, तम् ।
300
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020166 |
| Book Title | Bhagwad Gita Vivechanatmak Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prahlad C Divanji |
| Publisher | Munshiram Manoharlal Publishers Pvt Ltd |
| Publication Year | 1993 |
| Total Pages | 411 |
| Language | English, Sanskrit |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 12 MB |