Comprehensive Critical Dictionary of Prakrit Languages Volum 01

SR No.: 020162
Original Sutra Author: N/A
Author: A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1996
Total Pages: 430
Language: Prakrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 22 MB

Page 426

'अणुस्सरंत
357
अणुहरितमान VivMai. 135.
(P.) 16. 24.7; तं सरवरपाणिउ जुवइहि माणिउ सुहयमणूसहो अणुहरिउ । अणुस्सरंत (anu-ssaranta <anu-sarat) adj. (pr. part.) JambuSiCa. 4.19.22. one who followe, AMg. अंध व णेयारमणुस्सरंता पाणाणि चेवं विणिहंति अणुहरी (anuhari < anuhari) i. name of a woman, JM. मंदा Suy. 1.7.16(396)
गोयमस्स माहणस्स अणुहरीए भज्जाए पुत्तो जातो Vasnii. 113.9. अणुस्तरंत (anu-ssaranta<anu-smarat) adj. (pr. part.) अणहव- (anu-hava-<anu-bhu-) . to experience, to one who is remembering, JM. तओ तं पुवकोउयं समणुस्सरतेण feel, AMg. गम्भवसहीविमुक्का सुंदरि सुक्खं अगुहबंति Dev Tha. 244; पुच्छिओ भयवं मए तिलोयनाहो SamaraKa. 140. 2.
JM. विज्जाहरा अणुहवंति सुहं समिद्धं PaumCa.(V.) 5. 162; सब्वो पुवकयं अणस्तरिता (anu-ssaritta<anu-srtya) ger. having follow- चिय अणुहवइ सुहासुहं कम्मं VijKeCa.2.138% अणुहवउ विसयसुहed, AMg. अंधं व नेयारमणुस्सरित्ता पाणाणि चे विणिहंति मंदा Suy. मणाए सद्धिं KaKoPra. 4.45; JS. जेण वियाणदि सव्वं पेच्छदि 1.7.16(396)
। सो तेण सोक्खमणुहवदि Paficatthi. 163; 134; लणं णिहि एको तस्स अणुस्सित्त (an-ussitta<an-utsikta) adj. not proud, JM. फलं अणुहवेइ सुजणत्तें NiySa. 1573 सम्मादिट्ठी गाणी अक्खाण सुहं कहं पि गुरुणा अश्मणुण्णाओ अगुस्सित्तो अगव्विदो। एवमासज्ज हि णरो Aigvi. अणुवदि Raya. 135; तत्थणुवंति जीवा सकम्मणिब्वत्तियं सुई दुक्खं 10.23.
Mala. 717(8); कालमणंतं जीवो अणुहवा सहाय(१ व )सुक्खसमूह Arah__ अणुस्सियत्त (an-ussiyatta<an-utsiktatva) *. absence of Sa. 89; तम्हि कए जीवोऽयं अणुहवइ अगंतयं सोखं SraA.(V.) 45; 70; pride or conceit, AMg. मद्दवयाए णं भंते अणुस्सियत्तं जणेइ, अणुस्सि- M. णिययायारविरुद्धं अणुहवइ इमं महादुक्खं Lila. 381; भणिओ पिय तणयत्तेणं जीवे भिउमद्दवसंपने अट्ठमयट्ठाणाई निवेइ Utt. 29. 49 (3. अत्र याए दसणसुहमणुहवेत्ताहे Lila. 1278; S. (द्रौपदी) णाह सुमरामि अणुचानुत्सिक्तत्वम् - अतुच्छत्वम् p. 591a.9)
हवामि अ VentSam. 6.14.5; (देवी) रंभाए साभिउ ब्व अहमपि(१ वि) अणुस्सुअ (an-ussua<an-utsuka) adj. not eager, AMg. निदाए सहुईई (?) भविय (सद्वितीयभूत्वा ?) जाव निसासेसं सिज्जासुहमणुअणुस्सुमो उरालेसु जयमाणो परिव्वए Say. 1. 9.30(466); JM. चलिओ भवामि RamMan. 3. 10.58; Apa. अण्णभवंतर का मई किउ दुक्खिउ जे तलागतीरे अच्चतमणुस्सुओ सणियं UvPayTI.(H.) p. 26a.४.54. अणुहवमि दुहु PaumCa.(S.) 19.6.10; सो जम्मि जम्मि अणुहवइ दुहु
अणुस्सुय (anu-ssuya <anu-sruta) adj. traditionally JasCa. 2.19.2; अणुहवइ फलई णियकम्महो Bhavika. 193.4; 215. 10; heard, AMg. उत्तर मणुयाण अहिया गामधम्म इइ मे अणुस्सुयं Suy. एकलउ तहिं दुहु अणुहवेइ KarCa. 11. 5. 10; जो अणुहवइ सो जि परियाणा 1.2.2.25(135); न हि नूण पुरा अणुस्सुयं Suy. 1.2.2.31(141); भोच्चा PaDo. 165; सुरसोक्खु अणोवमु अणुहवीय MayaReSam. 2.10. बीयोदगं तिद्धा इइ मेयमणुस्सुयं Siy. 1. 3. 4.4(228); तत्थोववाश्यं ठाणं अणुहवणीय (anu-havaniya<anu-bhavaniya) adj. (pot. जहा मेयमणुस्सुयं Utt. 5. 13.
part.) worthy of experience, JM. तस्स फलं ... परलोए पुण अज्जवि अणुस्सयत्त (an-ussuyatta<an-utsukatva) m. absence अणुहवणीय विसेसेण SupāsCa. 56.49. of eagerness, AMg. सुहसाएणं अणुस्सुयत्तं जणेइ Utt. 29. 29 ( Dev. अणुहवंत (anu-havanta <anu-bhavat) adj. (pr. part.) अनुत्सुकत्वं निस्पृहत्वम् .3338.4)
[. - vanti] experienoing, AMg. कुलकोडिसय-सहस्सेहिं अट्ठहि अणूणअणुस्सेअ (an-ussea <an-utseka) m. no increment, no एहिं तेईदियाण तहिं तहिं चेव जम्मणमरणाणि अणुहवंता कालं संखेज्जकं भमंति addition, (i.e. exactly as it is), J8. आवासयाणमुचिदाण अपरिहाणी Panha. 1. 33; JM. आणंदसोक्खमणहवंताणं अश्कतो पढममासो Samaraअणुस्सेओ Bhairs. 116 (comm. उत्सेकः आधिक्येन करणम्) Ka. 62.6; जहासमीहियसंपज्जंत-सयल-विसयगणं विसयसुहमणुहवंतस्स वचंति
अणुहर- (anu-hara-<anu-hr-). to imitate, AMg. वासरा Manoka. 26.27% बहुयणपसंसणेज्जं विसयसुहं अणुहवंतस्स अमरवहूणं सुरूवं रूवेणं अगुहरंति Jambudai. 3. 138; JM. भणियं निवेण DhammoMa. 5.22; तओ तीए सह विसयसुहमणुहवंतो चिट्ठ Erz. 15. 30; अणुहरइ देवि एसो कुमारस्स SurSuCa. 16. 152; तत्तो तीए भणियं भगिणीए 17.20; 8. (चित्रलेखा)हला एसो मणोरह-लद्ध-पिआ-समाअमसुहं अणुहवंतो सुलोयणाए अणुहर SurSuch. 8.1907 13.533 तहेव समुद्दो वि उक्कलिया-उवहोअ-क्खमे ओआले चिट्ठदि Vikramo. 3.9.17; Apa. गय पियरि भाय सय-पउरो णिच्च-कलय-लारावुब्वेविय-पास-जणो ब्व दुग्गय-कुडुंबहो जि अणुहरइ सिरि अणुहवंत NayCa.(P.) 4.6.4; मरुभूइ महासुहु अणुहवंतु PaNaCa. KuvMaKa. 6.25; 50.15 N. अणुहरइ णवर तिस्सा वामद्धं दाहिणद्धस्स (P.) 1.19.3; अणुहवंतु फलु दुन्नयरंधहो Bhavika. 188.13. GaSaSa. 4.35 S. (विदूषक) भो वअस्स ण एदे महुअरा णेउरसई अणु- अणुहवमाण (anu-havamana <anu-bhavat) adj. [. हरंति Ratna. 1. 18.25 Apa. अणुहरइ पुणु वि जइ सो ज्ज तासु Paum- -māni] (pr. part.) experieneing, JM. तीए सह विसय-सोक्वं Ca.(S.) 1. 6.8; अप्पा पंगुह अणुहरइ Paramapp. 1. 66; अणुहरु अणुहवमाणस्स राइणो तस्स (वचंति वासराई) SurkuCe. 1.171; एवं विरूवहो सूलिणिरूवहो सुक्ककवोलहिं तसइ जणु JambāSaCa. 2. 16. 14; निविट्ठस्स ... वच्चइ कालो विसयसुहमणुहवमाणस्स VasuHi. 313. 223 9.9.11; सुरणाह-घरहं अणुहरइ जह KarCa. b. 13.7; 1.16.9; सुपुरिस 315.6; सोधम्माओ य अगंतगुणविसिटे ... पंचविसए अणुहवमाणी ... कोंकणकंगुहे अणुहरइ भण कज्जें कवणेण Hem.(Gr.) 367.3; 4. 18.6.
वडेंसगमुवेमि VasuHi. 222. 29. अणुहरमाणय (anu-hara-māna-ya <anu-hara-māna- अणुहवविरुद्ध (anu-hava-viruddha<anu-bhava-viruddka) adj. [f. -máni] (pr. part.) imitating, resembling, Apa. ha) adj. (Ppp.) against experience, opposed to experience, रावणसिद्धिए अणुहरमाणी RitNeCa. 1. 5. 163 पहुखंधारहो अणुहरमाणउ JM. मा खिज्जसु त्ति भणुदवविरुद्धमिह किं भणामि अहं SubhaPajjSain. Bhavika. 132.5; रयणिहि सहयर सुत्त हरि-बल अणुहरमाणा DhamPar. 29. 1.20. 10; णिचलु चउदहरज्जु पमाणउ तलि वेत्तासण अणुहरमाणउ Dham- अणुहवसिद्ध (anu-hava-siddha <anu-bhava-siddha) Par.6.1.6.
adj. (ppp.) proved by experience, JM. आराहणासरूवं अणुहवसिद्ध अणुहरिय (anu-hariya<anu-hrta) adj. (ppp.) (1&t. taking च फलमसंदिद्धं ArahPad.(V.) 2. atter) imitaing, resembling, JM. अणुहरिय धीर तुमे चरियं निययस्स अणुहविउमण (anu-haviu-mana<anu-bhavitu-manas) पुव्वपुरिसस्स Erz. 27.26; Apa, जं अणुहरियउ अलिभंजणहो Maharu. aly. wishing to enjoy, JM. रहसुहमणुहविउमणो कयलीहरए सुहपसुत्ने