________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मणिगूढं
272
अणिश्चया
AMg. पगामदुक्खा अणिगामसोक्खा (कामभोगा) Utt. 14.13 [Ldn.] CaupCa. 215.29.
अणिगूढं (a-nigudham <a-nigudham) adj. without अणिगाल (an-ingala <an-angara) alj, free from fire, coneealment, AMg. निम्मोहियमणिगूढं सम्म आलोयए, मतिमं Arah- (a fault of pindesaya called rigula), AMg. ववगयसंजोगमणिगालं Pad.(V.) 381; Maran Vi100; JS. णिम्मोहियमणिगूढं सम्म आलोचए च विगयधूमं अक्खोवंजणं ... मुंजेज्जा पाणधारणट्ठयाए संजए णं समियं Panha. Ho BhaĀra. 546.
6.20 (अर्णिगालं च त्ति रागपरिहारेणेत्यर्थः comm. p. 1121.5); ववगयअणिगृहणा (a-nigāhana <a-nigāhanā) i. non-coneeal- चुय-चइय-चत्तदेहं च फासुयं च ववगयसंजोगमणिंगालं Panha. 10. 8. ment, JM. अणिगृहणा बलम्मी सम्वत्थ पवत्तणं पसंतीए Yogsa. 34 णिच (a-nicca<a-nitya) alj. non-eternal, perishable, (comm. शारीरे बले)
transient, AMg. से निच्चऽनिचेहि ममिक्ख पण्णे । दीवे व धम्म समिय आणगृहंत (a-niguhanta<a-niguhat) adj. p. part.) not उदाहु Siy. 1.6.4; एवं खलु ... माणुस्रुप भवे ... अणिचे सडणपडणeoneealing, disclosing, JM. अणिगृहंतो विरियं न विराहेइ चरणं तवमु. विद्धं सणधम्मे Viy.9.38.36 (9. 170); माणुस्सए भो... अणिच्चे जलबुब्बुयएK ArNi. 1169.
समाणे Naya. 1.1.107; एवं खलु ... माणुस्सए, भवे अधुवे ... अणिच्चे अणिगृहिद (a-niguhida <a-niguhita) adj. (ppp.) not eon- Antag. 3.69 [Ldn.]: एए. अण्णे य एवमादी परिग्गहं संचिति अणंतं crealtod, disclosed, Is. अणिगूहिदवीरियओ जीविदतण्हा य वोच्छिण्णा असरणं दुरंतं अधुवमणि Panhi.b.4: मुमुणिय णिचाणि सुमुणिय Bhair. 234; अणिगहिदबल विरिओ कुणदि मदि भत्तवोसरणे Bhakri. सुत्तऽत्थधारयं णिचं Nandi. p. 40; माणुस्सं च अणिचं वाहिजरामरणवे156; अणिगृहिदबलबीरिओ वेज्जावचं जिणोवदेसेण BhaAri. 307.
यणापतरं Uvav. 74.2 [Ldn.]; अणिचं तेसि बिष्ण यं परिणाम पोग्गलाण उ अणिगृहिय (a-niguhiya <a-niguhita) adj. (ppp.) not_Dusave. 8.58; अणिचे खलु भो ! मणुयाण जीविए DasaveCh. 1.1; सव्वं concealert, open, disclosed, AMg. अणिगूहियवीरियया (? वीर्यतया) मणिच्चमेयं माया य पिया य पुत्त भाजा य SaraPa.22; अणिचे जीवजीवियतण्हा य वुच्छिण्णा AanPad.(V.) 151; वीरियआयारं वि हु अणि- लोगम्मि किं हिंसाए पसजसी Utt. 18.11: इमं सरीरं अणि, Utt. 19.12%B गृहियसत्तिबीरिया धणियं Krih.27 JI. अणिगृहियबलविरिएण साहुणा ताव दव्वाइओ अभिग्गह अह भावणमो अणिचाई Pindi. 141; JM. अणिच्चहोयब्वं Av-Ni. 669: अणिमूहियबलविरिओ परकमइ जो जहुत्तमाउत्तो Paiies- मावासमुर्विति जंतुणो, पलोयट सञ्चिमिणं अगुत्तरं Ayar. comm. 429b.5; Pra. 15.27; अणिगृहियबलविरियस्स होइ सुद्धो विसेसेणं PaficiPra. अणिचे पव्वए रुप्पे ... एए खलु अहिगारा अज्झयणम्मी विमुत्तीए AyarNi. 19.34; विहिया अणिगृहियसत्तिणा सत्तमेण संतुलगा GanSadSa. 2. 39; सव्वमणिचं नाउं सोयाणे वि पंटियजणेहिं न हु सोगो कायब्वो
अणिहिय (a-niguhiya<a-niguhya) go. not having con- Akkha MaKo. 40: सब्वमणिधं पिच्छह VivMait. 100: 98: पब्बकयाcoaled, JS. आजुत्तो तं तवसा अणिगूहिय अप्पणो सति Pavsh. 3.28. णुसरणओ पज्जाया तस्स उ अणिचा SamSat.(IL.) 615 JS. जीवणिबद्धा एए
अणिग्गच्छंत (a-niggacchanta<a-nirgacchat) adj. (pr. अधुव अणिचा तहा असरणा य Samsi. T4 : चम्ममयमणिचमचेदणं पडणं ... part.) not going away, JM. अणिग्गच्छंताणं णिग्गमणं साहूण 'पुवदि?' देई RaySi. 109; BaAnu. 45; ण वि जाणदि जोग्गमजोग्गं णिचनणिचं त्तिजं पुवदिटु सुण्णधरादि तत्थ ठायति NisCn. 2.17.20.
हेयमुवादेयं RaySa. 41; मादुपिदुसयणसंवासदा य पीदी वि य अणिच्चा Mala. अणिग्गम (a-niggama<a-nirgama) m. not coming out,695(8); Apa. तहिं ठिउ चिंतइ भावण अणिच JugCa. 4.29.1; जंपर remtining at the same place, JM. णिहोसं सदोसऽणिग्गमे जतणा। अणिच्चु संपयविहोउ Bhavika. 245.5% भाविवि अणिचु चंचलविहोउ Bhaviसज्झाए ज्झाणे वा आवरणे सद्दकरणे य NisBha. 569. सदोसं अतो अणि- Ka. 333.83 तिह तिह जगु अणिचु परिभावइ JambuSiCa. 11.1.5% ग्गमा तत्वऽच्छंता जयणाए अच्छंति NisCu. 2.18. 32.
सुहृदंसणु चितइ जगु अणिचु SudCa.(N.) 8.31.83; झाश्य अणिञ्च अणुवेक्ख आणिग्गय (a-niggaya <a-nirgata) adj. Oppp.) not come तेण VaddhaCa. 1. 14. 1. out, AN: नेरइया भंते ! कि अणंतरनिग्गया परंपरनिग्गया अणंतरपरंपर- अणिञ्चजागरिया (a-nicca-jigariya <n-nitya-jagarika) अनिग्गया?... से केगदेणं जाव अणिग्गता वि ?...जेणं नेरइया विग्गइगति-i. keeping awake (i.e. thinking) of the transitory nature (of समावन्नगा ते णं नेरझ्या अणंतरपरंपरअणिग्गया Viy. 14.1.14 (14.9-10); the world), AMg. तए णं तस्स तामलिस्स बालतबस्सिस्स ... अगिच्चजागJAI. देहादणिग्गयस्सऽपि सकायहिययाइयं विचिंतयओ। नेयस्सवि संबंधे रियं जागरमाणल्स इमेयारूवे अन्झस्थिए, ... समुपन्जित्था Vis. 3. 1. 36 वंजणमेवं पिसे जत्तं ViArBha. 39.
(3.38); तर णं तस्स सोमिलस्त माहणमा ... अणिचनागरियं जागरमाणस्स मणिग्गह (a-niggaha<a-nigraha) m. [also अनिग्गह ] ab- Nirayi. 50 [Ldn.] senees of restraint, AMg. तस्स (अबंभस्स य णामाणि गोण्णाणि इमाणि आणच्चत्तण (a-nicca-ttana<i-nitya-tvana)n. transitoriहोति तीसंत जहा-अबंभं ... अणिग्गहो Panha. 4,23JS.पिसुणत्तणमण्णाणं 1e38,38. अस्थि सदो परदोवि य मिचाणिचत्तणण य णवत्था ( भंगा) अणिग्गही इंदियाणं च MiN. 10:27(11); alj. immontrollable, AMg. तं Comsi.(K.) 8773; 878. (अलियवयण) च पुण वदंति ... उचच्छंदा अणिग्गहा अणियता ... अविरया षिवभाव (a-nicca-bhavata-nitya-bhava) m. the Panha,23; जे यावि होद निधिजे थरे, लुके अणिग्गहे Utt. 11.23; thought that all are trumsitary, AM पढभ अणिचभाव ... चितए भइम थल्द अनिगहे ... अविणीप त्ति युबई Ut. 11.9% थद्धे लुद्धे अणिग्गहे ... ArihPid. 781. पावसमणे ति दुचई Utt. 17.91; M. जअइ मणिग्गह-वडवग्गिभरिअ-गगणो अणिञ्चमेरासरूव (anicca-mera-saruva<anitya-maryadaगणाहिवई GLSS.5..
svarüpa) adj. having the nature of indefinite limit or scope, अणिग्गहिय (a-niggahiya<a-nigrhita) adj. (ppp.) [ also JM. छसु अढिओ उ कप्पो एत्तो मज्झिमजिणाण विष्णे मो । णो सययसेवणिज्जो अणिग्गहीय, अणिग्गिीय ] who or which is not restrained or con- अणिञ्चमेरासरूवो त्ति Phifics Pra. 17... trolled, AME. तण्ड-गेहि-लोभघत्था अत्ताण-अणिग्गहिया करोति कोहह्माण- अणिञ्चय (a-nicca-ya<a-nitya-ka) adj. transitory, AMg. मायालोमे अकित्तणिज्जे Panha. 5.6; कोहो य माणो य अणिग्गहीया इमंपि अणिच्चयं एयपि अणिचयं Ayar. 1.1.5. 6. Dusave. 8. 39; KuvMaKa. 44. 15; कोहो य माणो य अणिग्गिहीया अणिञ्चया (a-nicca-ya<a-nitya-tā) i. transitorinees, AMg. MahaNie. 1. 195; JM. जहा पाणिणो अणिग्गहिय-काम-कोह-लोहाइणो अणिचयाईओ भावणा सव्वा AurPace.(I) 14; भावे हि भायणाओ अणिच्च
For Private and Personal Use Only