________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
251
खणाइ
arfari AnaSun. 1.24.26 (p. 15)
.....
अणाइ (anaianādi) ad. without beginning, eternal, JM. भंगा अणाइसाई अनंतसंतुत्तरा चउरो Sayaya (D.) 4; उक्कोस जहनेअर, भंगा साई अणाइन अधुवा Savaya. (1.) 46; इह खलु अणाइजीवे अणादिजीवस्स भवे - दुक्खा Pañiu. 1 पवाहओ अणाई PañiSu. 50; होंति अणार अतो अणा संतो य साइ संतो य PaniSam 5.0 5.23 5.28; एवमणाई एए सहा तहा परिणमहावा VisVis. 2.4; जीवो अणाइणिहगो अणाइक कम्मसंबंध Supasa. 15.52: परमपुरिसो अगाई बिहू अगंतो अगंगनिहो। चउराणी तमहगे सिरी निवासो जिणो जय Musavra Ch. 1; पेम्मं अमात्य ममहो व बहुमेयं VajLag. 320; 75. उवओगस्स अणाई परिणामा तिणि मोहत्तर Samsa 89; Apa. णिम्मल झाणहॅ जो विउ से परम अणार Parambapp. 1.28; जीवहँ कम्मु अणाइ जिय विकम् Parama.p. 1.54; कालु अणाई भगाइ जिउ भवसायरु वि अनंतु YouSa 4: चउरासी- लक्खहिं किरिङ कालु अणाइ अनंतु Yogsa 25; संतु अगाइ समउ तर ती कालु अगामि अनंत Mahala. (P.) 11.34.4; जहिं चउपयाई तोसियमणाई घण्पदं चरंति ण हु पुणु तिणाइ JasCa. 1. 21.11; धम्मु अणाइ धम्मसंताणु वि Naya. (P.) 9.11.10 अखय अणार अनंत जिणेसर PaNaca. (P.) 8. थिउ जेम अगार अगंतु कालु Bhavi Ka 316.3; अण्णु भणाइ अनंतु सचेयणु सावहि अण्णु पवडियवेयणु JambuSiCa. 11..8; अवगण पत्र अणुमण्णह जिउ अणार-मिच्छत्ते VaddhCa. 1.14.12; साह जगाह दुविहे ते भासिय तहय अणंताणंत गुणासिय Vaddhaca. 108. 1 तेन पर्वत सुर्णतयह जयउ अणाइ अनंतु Sand-ka 993. अणादि.
अणाइ ( anāi = anāgas ) . faultless, sinless, Apa असूई अराई असाई अगाई Maha Pa. (P.) 9.6.9 (FN. 'अणाई' आगो दोषस्तेन रक्षितः)
अाइत (anai-ananta anādy-ananta) adj. having no beginning and no end, etenial, JM. होइ अणाइअतो अणासंती य साइतो य। देभूणपोग्गलद्धं अंतमुत्तं चरिममिच्छो (comm. मिथ्यागुणालङ्कृतो जीवः ) PañiSami. p. 22.g. 70, Apa देहादेवलि जो वसइ देउ अा-अIrmapp. 1..
अणाइकाल (anai-kala anādi-kāla ) . time having no beginning, 18. मोबखगया ने पुरिता अणाश्कारेण वार- अणुवेक्खं । परिभावि ऊण सम्भं Bapu 89; सचित्तमन्तपाणं गिट्टी दप्पेणऽथी पभुत्तूण । पत्तोसि तिब्वदुवखं भणाइकारेण तं चित्त BhavPs. 100; भमिओ संसारवणे अणाइ कालं अणपवat Bhava. 110; भनिओ अणाइकालं संसारे धीर चिंतेहि Bhāvla. 1:30; भावरहिएण सउरिस अणाइकाल अनंतसंसारे Bhiv Pa7; साहारणा विदुविधा अनारकाला य साइ- काला य KattiAnu. 125; Apa अजरामरु जीउ अणाहकालु PaNac. (P.) 2.8.9; 6.16.11.
अाइजी (anai-jivacanādi- jiva ) . eternal soul, JM. इह खलु अणाजीa PañiS. 1.
अणाइजोग (anai-joga anādi-yoga) m. beginningless association (between Karman and soul), JM अणाजोगे वि विओगो कंचणोवलनाएणं PaSS. 52.
(D) 16. [et. AMgD. अणाइज्जदुग instead of अणइजदुग ] अप्पाईडिल (anlinichiaanikrsta)
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(.) [fem. (Gr. ) 4. 187 ] not attracted, JM. कामेण करिसिअ सरेणावि अणाइंटिओ अणच्छेर KumāCa. (H.) 7.32.
अगाइनिग्गोल
for (an-ai-nihana <an-adi-nidhana) adj. [also अणानिहण] [4] which has no beginning and no end, eternal, AMr. ओसपिणी य उस्सप्पिणी य दोन्नि वि अणाइनिहणाओ Tittho 13; JM. लोए अगाइनिहणे एवं अन्नाणमोहिया जीवा PaumCa. (V.) 82.13; सुनिउणमणाइणिहणं भूयहियं भूवभावणमद्दग्धं JhainSh. 45; लोगमणा णिक्षणं Jhan Sa. 53 : ( जीवं ) अणाइणिहणं Jhan Sa5; णमह जयमंगलहरे अणारणिहणे अणंतवरणाणे CampCa. 1.1; एसा कल्लाणपरंपरा अणाइणिहणे संसारे य कयाइ जीवेणं लद्धपुब्वा CrupCa. 32.16; जीवो अणाइनिहणो Supāsa. 15.52; एए अणाइनिहणा तहा VisVis. 2.3; जीवो अणाइनिणो Kalka. 2; Saum Ta. 2.37 2.42; एवं जीवदव्वं अणाइहिणं SammTa. 2.41: काले अणाइहि Jiv Viy. 49; जीवो अणाइणिणो तब्भावणमविओ अ संसारे Sra Prasu. p. 32. 90.7; जीवो अणाइणिहणो चउगइसंसारसायरे घोरे... निवडs vijKevCa. 1.21; अप्पा अणाइणिहणो विष्णाण-गुणो य णायन्बो Ta Lo 1324; J6. जीवा अणाइणिहणा Pañicatthi 53: तियरणसुद्धो अयं अणाइणिहणं तिवग्गहरं Bhava. 112 कत्ता भोइ अमुत्तो सरीरभित्तो अणाइणिहणो य BhavPa. 146; एवं तु जीवदव्वं अणाइणिहणं विसेसियं णियमा Mala 981 ( 10 ); लोओ अकिट्टिमो खलु अणाइनिहणो सहावणिप्पण्णो Mala 714 (8); जुत्तोत्ति सजोगि जिणो अणाइ-हिणारिसे उत्तो GomSa. (J) 64; सरिसो जो परिणामो अगाइणणो हवे गुणो सो हि KattiAnu, 241; 231; 244; Apa. जीउ अणाइणिहणु संसारए Sudca. (N.) 12.0.4.
अाइ द्दिय (anai- nihayaanadi-nidhana ) adj. eternal, having no beginning and no end, Apa. लोउ अणाइहिउ जिणु भास Dham Par. 6.1.4.
अणाइण (an-ainna an acirna) adj. (Pry.) [also अणाइन्न ] [IIem. (Gr.) 3. 134] not to be observed or used, AMg. सव्व मेयमणाइण्णं निग्गंथाणं महेसिणं Dasave. 3.10; जा य बुद्धेहिणान्नान तं भासेज्ज पण्णवं Dasave. 7.2, JM. पायच्छिते पुच्छा उच्छुकरण महिडि दारु थली य दितो। चउत्थपदं च विकडुनं पलिमंथो चेवणानं KappBha. 955; आइण्णमणाइण्णं निसीहमिहडं च नो निसी च Vavabha. 1.231; केसिंचि होइ मोहो उ जूवओ ते होंति आइण्णा । जेसिं तु भणान्ना तेसि खलु पोरिसी दोणि Vava Bhs. 7. 287 तह वि खलु अणाइण्णं एसऽणुधम्मा पवयणम्मि NisBha. 4857; इति दप्पतो अणाइण्णं गेलण्णऽद्वाण मोम आइण्णं NisBha. 4863; हरियाल मणसिल पिप्पली उ खज्जूर मुद्दिया अभया । आरनमणान्ना तेऽवि हु एमेव नायव्वा PavSaro. 1002.
अाइज ( anāijja < anādeya ) adj. which makes a man not acceptable (a kind of nānakarman ), JAM. थावर सुडुम अपज्ज दुस्सरणाइज्जाऽजस इय नामे सेयरा वीसं Kam Vi. (D.) 27.
अणाइज (a-naijja <a-jnay) v. (pass. ) which cannot be यप्पो Dhavala 8.35.10. known, Hem. (Gr.) 4.2522.
the
अणाइजदुग (anaijjaduga < anādeya dvika) N. two Karmas beginning with anādeya and ayasahkirti, JM. मणुतिरिणुपुब्वि विजवs दुहग अणइजदुग (अणाइज्जदुग ) सतरछेओ Kam Th
अणाइण (anainna < anākīrna) adj. not erowded with, ANg. जं विवित्तमणाइण्णं रहियं इत्थिजणेण य। बंभचेरस्स रक्खट्टा आलयं तु निसेबए Utt. 16. रु.1 (Sukh. स्त्र्याद्यसंकुलः)
अणाइत्त (anai-tta <anādi-tva ) n. beginninglessuess, JM. नो परमपुरिसपहवा पओयणाभावओ दलाभावा । ततस्सहावयाए तस्स व तेसिं अणाइत्तं VisVis. 26.
अणाइधुव (anai-dhuva anādi- dhruva ) adj. beginningless and permanent, stable, JS. सासणम्मि अणाइधुत्रेण विणा दुवि
1. 1.
अनाइ बिग्यो (aniliniggoa anadi-nigoda) M. primeval cluster of souls which are not developed, Apa. अणाइ-निग्गोअजंतूण मज्जंगओ, एगतणुऽणंतजंतूहिं सहसंगओ JivanuSam.
For Private and Personal Use Only
a