________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अणसणपडिवत्ति
247
अणस्सित
आसमिचि, अणसण पंटियमरणे मरिवि। विणि वि उप्पण्ण सग्गे तए AMg. संथारयपब्वज्ज संपडिवज्जित्तु अगसणाभिमुहो। साहु व तिहि भुईहिं JamhitiCN20.9; सुह-माणु करेविगु अण-गु लेविणु देवलोइ सब्व सगम्गरो जिणवरे वंडे ArAhPed. 157. गय PrumsiCiv. 1. 254; पडिवजिवि वर-वरणु गंतु गिरिहिं गेण्हे वि अण- अणसणावरण (anasanavarana <anasanāvarana ) n. proमणु। पुव्व दिसहि उम्सगि ठिउ SAn KuCa. 699.5; 2 abstinenee testion feovering) in the form of fasting, M. पंचनमोकारवरत्थfrom fool nan religions Istority, one of the six external aus- संगओ अणसणावरणजुत्तो .. मरणरणे होइ दुज्जेओ Arijit Rs. toaritions hanyatara.si, AMr. छवि बाहिरए तवे पन्नते, तं जहा- अणसणावसर (an-asanivasara <an-asanivasara) m. अणनगं, ओमोदता, भिक्खायरिया, रसपरिचाए, कायकि सो, पडिसलीणता right time for taking up (religions) fast. (in end ant's life), Thini 6.5(5); छबिहे बाहिरे तवोकन्मे पण्णत्ते, तं जहा - अणसणे, AMg. अह निजामयगुरुणो सम्म नाऊण अगसणावसर AAPAd. 150. ओमोडरिया, वित्तीसंखेबो, रसपरिमाओ कायकिलेसे संलीणया Samuv. 6.3 अणसह (ana-sadda<ana-sabda) m. the word (i.e. the. UVAV:1: Utt. 10.अगसणमूणोदरिया वित्तीसंखेवओ रसच्चाओ। verbal root) uma, JM. समदंतो कढाणो ... कलं किलाग । तस्साकायकिंठमो सिजा य विवित्ता बाहिरो उ तवो Arahlad.v.) 16: बझ- हणमणसदो सहत्थो अहव गच्चत्थो ViAvBha. 3439-40 (see also comm. तवभेया-अणसणमूगोयरिया वित्तिच्छेओ रसम्स परिचाओ। कायस्स परि किलेसो under अण- 'go, make ongo' ete.) छटो संलीणया चेव MAVT. 127: IM. जहासत्तीए अगसणाइतवकरण- मणसहिय (ana-sahiya<ana-sahita) alj. incluiling anaसमजओ JigaJi CA. 1.8; पडिवह निरागारमणल जेण पर-लोयम्स nindandhikasiya, JS. तित्यण्णदराउदुगं तिणि वि अणसहिय तह य सतं
आरोहया होद Manokh. 31. S. अणसणं अवमोदरियं रसपरिचाओ च । हारचउके सहिया ते चेव य होंति एयारा Gomsa(K.) 871. यवसिपरिसंखाकायस्स विपरितावो विवित्तसयणासणं छटुं Mila. 3465): अणसायणा (an-asayani <an-asatani) 1. not causing कममाण णिजस्ट्रं आहार परिहर इ लीलाए। एगदिणादिपमाणं तस्स तवं trouble or insult, JM. अणसायणा य भत्ती बहुमाणो तह य वनजलणा। अणसणं होदि KuttiAII. 441; Ap:l. अणसणु गिव्याहि वि किउ णियाणु तित्थगराई तेरस चउगुणा हाँति बावन्ना DISEAVENi. G (em m. तुहुँ मारिदत्त सो अप्यु जाणु Jasca. 4.25.23; तहि जाइवि भुत्तउ जलु अनाशातना च तीर्थकरादीनां सर्वथा अहीनेत्यर्थः = ParSiro. 551) पियउ जणपडिउ अणमणु मई कियउ JasCa. 5.10.55 3 one of the अणसाहारिअ (ana-sāhariana-samvrta) adj. umeoncealed, wants-fourthirty-twindoors of complete worship, AMx. काउंmanifest, m. समरम्भि वावरन्ना साहटिअ-पर-बला, असंवारिआ। अणसाबारसवत्तं गुरुगो अग्गम्मि करिय विन्नति । चउहार तिहाहारं पडिवजा हरिअप्पेम्मा-मरीहि सन्नामिआ वरिउं KumaCa(H.) 6.51 (comm. असंअणसणं विहिगा Iaj ArA. " यो सिरियपावठाणे अट्ठारस दोससंचयनिहाणे। वृतम् उच्छलत) अह सब्वदारसारं अणसणदारं पवन जेइ ArihPad.549; 4 going witlfont अ सा (an-asia<an-asita) adj. Appr.) [als) अगसिय] tod for some veawon), AML. अनिस्सिओ इह लोए परलोए अनि (one) who has not eaten, going without food, AMR. तस्थ य विगस्सिओ। वासी-चंदणकप्पो य असणे अणसणे तहा Utt. 19.93; JM. जइ नुणग खुहाभिभूनेहि णिचकालमणसिएहि घोरारसमाणभीमरूवे हिं अक्कमित्ता पढमजिणाहो विहु भमिही नयरे मुसंधपरिकिण्णो । तो होही आहारो नियमा Panha. !.29; JM. भगवं अदीणमणसो संवच्छरमणसिओ विहरमाणो। पुण अगसणं मज्झ PaumCas.(V.) 8. 149; भिक्खं अपावमाणा कच्छमहा- कण्णाहि निमंतिज्जइ वत्थाभरणासणेहिं च ArNi. 18. कच्छपभिइणो मुणिणो । पयदियहमणसणेणं संजायसरीरसंतावा MA VICa.(G.) असिरोविअणं (ana-siro-vianam <a-Siro-vedanam) 9. 11(1)
adv. without headache or anxiety, easily, JM. कय दुजग-सिरअणसणपडिवत्ति (an-asana-padivatti <an-asana-prati- विअणं, सिर-कुसुमाहरणं, अणसिरो-विअणं । .. गाअंक-चरिउ-मुंदरं पत्तो patti) 1. taking the vow of (religious) fusting, AMR. अणसण- धणुह-मुंडो KnmāCa.(1.)2.8-9. पडिवत्ती पुण अनि अत्थान चेव पामू । कायव्वा खवगेणं किंकारण ? जेणिने अणसुक्ख (ana-sukkha <a-suska) alj. not ariel np or at Arab Pud( V.) 48.
withered (fresh or radiant), JM. अणसुक्ख-मउलि-कुसुमं Kumaca. अणसणमरण ( an-asana-marana<an-asana-marana). (H.) 2.85. death by (religions) fasting, AMg. पावइ सुहभावगओ अगलणभरणेण अणसूआ (anasua <anasuya) I. name of a woman, इंदतं Arihini.(Su.) 69; mly. who dies by fasting, सुयमरणगहिय- Sakuntala's friend (lit.free from envs), S. (शकुंतला) सहि चरणा अपमणमरणा गया सिद्धि ArihPad. 814.
अणसूए sak.6.16(1) अणतणमरणपभाव (an-asana-marana-pabhava <an- अणसूयक (an-asuyaka <an-asuyaka) adj. not having asana-marana-prabhāva) M. effect or result of denth by en, JI. अगसूयके। समिक्खकारी कालपणू मियवको अवस्थिर .iixvi. ( religious) lasting, AMg. अगसणमरणपभावा कमळो कमहासुरो जाओ 18.11. ArihPad.v.)31.
अणस्सय (an-assaya<an-asvaka) m. an-hore, other अणसणय (un-asana-ya < an-asana-ka) m. religious than a horse, AMg. इत्थी उ बलवं जत्थ गामेमु णगरेसु वा । अगस्सयस्स fast (th end lite), IM. पालेऊण वयाई पंच-महासद-पढम-गरुआई। गुरुयण- हेसं तं अपव्वेसु य मुंडणं Isibhās. 22.7. दिटेण तओ अगसणएणं मुयमु देई KuvMa Ka. 72. 11. ef. अणसण. अणस्साइजमाण (an-assaijjamāna <an-a-svādyamāna)
अणसणविहि (an-asana-vihi <an-asana-vidhi) m.ob- adj. (p. part. pass.) not being relished or Latel, Alg. एवं servanee of Ireligious) fast, AMR. तह य असंविग्गाणं गीयत्थाण वि जाव चउरिदिया। णवरं गाई ... अणस्साइजमाणाई विद्धं समागच्छंति न चेव पामूले। अगसणविही विहया खवगेणं जेणिमे दोसा ArAhPad. 64; Panmay, 128.43 (1820] JM. ठिो बाबीस दिवसे पवद्धमाणसंवेओ अणसण विहिणा CaupCa. अणस्सादेमाण (an-assademana <an-a-sadayamāna) adj. 28.22; अणसणविहिणा मरेऊण । सोहम्मे उववन्नो SuplisCs. 52.50. (pr. part.) not linding or reaching, AMg. पक्ष्यं वा विसमं वा
अणसणाभिमुह (an-asanābhimuha <an-asanābhimu- अणम्सादेमाणे Viy. 15.69 (15. 102) kha) adj. ready to take up (religious) fast (to end life), अणस्सित (a-nassita<a-nisrita) adj. (prp.) [ also अणि
For Private and Personal Use Only