________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अट्ठदह
183
अट्टपाहरिम
118. 120 [PSM. संति (?)]
आहिनेति वदेज्जा SaraP. 12.3. अट्टदह (attha-daha <asta-dasa) N. oighteen. Apa. अट्टपडल (attha-padala <asta-patala) adj. consisting दोहा संखा संठ उपरि पंचइ मत्त। अट्ठबहुप्परि बीस दुइ चुइ चुलिआला of eight layers or folds, AMg. सुरभिणा गंधोदएण हत्थपादे पक्खालित्ता उक्खित्त PraPaing. 1.168; जोयणतयइ अट्ठदहऊणई उवरि कमेविणु जोइ- सुद्धाए अपडलाए पोत्तीए मुहं बंध Viy. 9.33.55 (9. 188) सभवणई DhamPar. 6.5.8.
अट्ठपद (attha-pada<artha-pada) n. meaningful stateअदाल (attha-dala<asta-catvarimsat) m. forty-eight, ment, significant word, definition, the rule of interpretation, JS. पाणास बार छक्कदि वीससयं अट्ठदाल दुसुदालं (सत्त्वस्थानानि) Gomsa. J. एदेण अटुपदेण तत्व इमाणि अणियोगदाराणि णादब्वाणि भवंति Satig. (K.) 364; पण्णेकार छकदि वीससयं अट्ठदाल दुसु तालं। वीसडतिण्णं वीसं 5.6. 3. 129, सोलटू य चारि अटुंब Gomsi.(K.) 394.
अट्ठपदे।सय ( attha-padesiya <asta-pradesika) adj. अट्टदिट्टि (artha-ditthi < asta-drsti) 1. eight sights of having eight points, JS. एवं तिपदेसिय ... अट्ठपदेसिय-णवपदेसिय Yogin (comm. मित्रा, तारा, बला, दीपा, स्थिरा, कान्ता, प्रभा, परा), ... अणताणतपदेसियपरमाणुपोग्गलदव्ववग्गणा णाम Satāg. 5. 6. 3.78. JM. अवि अट्ठदिट्ठिसहिओ जहा सुदिट्ठी स्मीहए विरई SISIVAKa. 923. अट्ठपभावणा (attha-pabhavana <asta-prabhāvanā) 1.
भइदिसा (attha-disa<asta-disa) t eight quarters, JM. eight types of edification, JM. चउसदहण तिलिगं दसविणय तिसुद्धि जह अदिसाहिं अलंकिओऽबि मरु(? मेरू) सरइ उदयसिरिं SiSIVaka. पंचगवदोस । अट्टपभावण भूसण-लक्खग-पंचविहसंजुत्तं PijAri. 17; Sam922
Sat.(H.)5. अट्ठद्धकरण (atthaddha-karana <astardha-karana) adj. अट्ठपय (attha-paya < artha-pada) .. [aleo अट्ठापय ] having tour geneg-organs, Apa. जोयण-पमिउँ पमणि भट्ठद्ध-करणु meaningful statement, signifieant word, definition, the rule of VaddhaCa. 10.9.13.
___interpretation, AMg. सिद्धसेगियापरिकम्मे चोइस विहे पण्णते तं जहाअट्टधा (attha-dhā<asta-dha) adv. nightfold, of eight माउयापदाणि ... भट्ठपयाणि पाढो ... सिद्धावत्तं SamavPra, 102 103 types, JM. (तस्स जंतो कम्म) ... अइवा से सियमसियं वत्तमइसंसिलिटुं Nandi. 100; 1015 JM. तत्थट्ठपयं उब्वट्टिया व अविभागा। अगुभागसंकमो वा। जं वा विसेसियं अटुथ त्ति खबसेमियं व त्ति VIAvBha. 3036 (comm. एस, अन्नपगई णिया वा वि KamPay.(s.) 2.46; बंदित्तु बद्धमाणं केवलि अथवा 'अष्टविध ' इत्येवं विशेषितम् ) f. अट्टहा.
अट्ठपयदेसक, सब्वलोकसमणुगयसब्वभावदयापरं रयणाणमागरं वागरणोदर्षि अटुंत (a-tthanta <a-tisthat) adj. (pr. part.), not Aigvi. 6 20. ef. अट्ठपद. remaining firm (in one's faith), JM. तह वि अटुंते ठवियं विभीरूणा अट्ठपयपरूवणया (attha-paya-paruvanaya<artha-padaववहारनिक्खमंतेणं। तं घेतूणं निजइ तस्स सइए इमं कुजा VavaBha. prarupanata) I. explanation of the relation between the 2.210.
__meaning and the word (used in an Anupirvi (series), AMg. अट्ठपएस (attha-paesa<asta-pradesa) . अट्ठप्पदेस. से किं तं णेगम-ववहाराणं अट्ठपयपरूवणया ? Anuog.99; 100%; 184: से
भट्टपएसिअ (attha-paesia<asta-pradesika) adj. having किं तं गम-ववहाराणं अणोवणिहिया दब्बाणुपुब्धी ? पंचविहा पणत्ता। तं eight space-points, AMg अटुपएसिआ खंथा अणंता पण्णत्ता Thana. जहा- अट्ठपयपरूवणया ... अणुगमे Annog. 98; 115; 183; एयाए णं 8.127(660); जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वतस्स बहुमज्झदेसभागे इमीसे संगहस्स अट्ठपयपरूवणयाए कि पओयणं Anu0g. 1173 187; एयाए णं णेगमस्यणप्पभाते पुढवीते उबरिमहे हिल्लेसु खुड्डगपतरेसु एत्थ णमट्ठपए सिते रूयगे ववहाराणं अट्ठपयपरूवणयाए जाव भंगसमुक्त्तिणया कज्जति Anmog. 185. पण्णत्ते जओ णमिमाओ दस दिसातो पवहंति Thāna. 10.30(720); अट्टपयार (attha-payara<asta-prakāra) adj. of eight गोयमा ! अट्ठपएसिए संधे भव: Vis(12.4.8) (12.75); अट्टपपसिए णं types, eightfold, AMg. तह अट्ठपयारं पि य णिस्संकियमाइ दसणाया। भंते ! खंधे पुच्छा। गोयमा ! अटुपएसिए खंधे सिय चरिमे Pannav. 10.11 चित्तम्मि धरंति सया ते पणमसु सूरिणो इहि ArihPai.(Su.) 24; Aps. (783); संवेज्जपएसिए. असंखेजपए सिए अणंतपरसिप खंधे जहेव अट्ठपरसिए करेवि जिणेसर-पायह पूज सुभत्तिए अट्ठपवार मणोज्ज Vaddhaca.3.23.9; तहेव पत्तयं भाणितब्बं Pannav. 10.14(729)
आवजिउ सुहकम्मु थुणेप्पिणु अतृपयार पूज विरएप्पिणु SIVECe. 1. 35. ___ अट्टपएसोगाढ ( attha-paesogadha < asta-pradesāva- et अटप्पगार. gadha) adj. occupying eight space-points, AMg अट्ठपएसोगाढा अट्ठपयारय (attha-payaraya <asta-pracāra-ka) adj. पोग्गला अर्णता पण्णत्त, जाव अटुगुणलुक्खा पोग्गला अणंता पण्णत्ता Thang. consisting of eight varieties, Apa. तं हउँ सिक्खिवि अट्ठपयारउं इय 8.198(660)
एहउ णिमित्तु सवियारउ MahaPu.(P.) 60.6.4. अट्टपओवसुद्ध ( attha-paova-suddha < artha-padopa- अट्टपवयणमादा (attha-pavayana-māda <asta-pravaSuddha) adj. securate in meaning and word, AMg. सोचा य cana-mātr) I. [also अट्ठपवयणमाया] eight pravuranamitrkis धम्मं अरहंतभासिया, समाहियं अट्ठाओवसुद्धं Say. 1.6.29.
(5 समिती+3 गुप्ती = 8 are ealled प्रवचनमातृकाs), JS. एताओ अट्टपवअट्ठपओवसाहिय (attha-paova-sohiya < artha-padopa- यणमादामो णाणसणचरितं । वखति सदा मुणिणो Mala. 3:36(5): JM. Sobhita) adj. tulormed by significant/appropriate words, अवि अदिट्ठिसहिओ जहा सुदिट्ठी समीहए विरई। साहु जहऽपवयणमाइजुओ AMg. बुद्धस्स निसम्म भासियं मुकहियमट्टपओवसोहियं । राग दोसं च विहुसरइ समयं SISIVAKS.923. छिदिया सिद्धिगई गए. गोयमे Utt. 10. अ.
अट्ठपाउडी (attha-paudi<asta-prakrti) | eigut bages, भट्टपक्खेव (attha-pakkheva<asta-praksepa) m. addi- JM. तहा आसोयसियट्ठभिमाइ अढदिणे एगासणाइ तवो त्ति पदमा पाउडी। tion of namber eight, Js. पुणो अट्ठपक्खेवूणदोगुणहाणिमेत्तपक्खेवेसु एवं अट्ठसु वरिसेसु अट्टपाउडिओ ViMAPra. 29.2. संतेसु चउत्थपक्खेवरूवमुप्पजदि Dhavala. 10.90.5.
अट्ठपाहरिभ (attha-pāharia<asta-praharika) w. lasting अट्टपंचासत (attha-paficāsata<asta-paricasat) ms. fifty- for eight watches, JM. जं च कओ एणीए विरहो लीवेण अटु-पाहरिओ -eight, AMg. ता अट्ठपंचासते मुहुत्ते तेत्तीसं च छावट्ठिभागे मुहुत्तग्गेणं SurSucs. 15.218.
For Private and Personal Use Only