________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
अजपमाण
not talking, M. (राजा) अजंपति धिअक्कोहं फंसे झन्ति धुदंगअं । पसादअंति घण्णा खु वंदणेहि णिदंविणि AnaSun. 3.5.
1
अर्जपमाण (a-jampamānaa-jalpamānaa-jalpat ) adj._(pr. part.)_not talking, M. रूपं सिद्धं चिअ ते असेसपुरिसे णिअत्तिभच्छे वाहोल्लेण इमीए अजंपमाणेण वि मुहेण GASa Sa. 5.74. अपिद (a-jampidavva a-jaipitavya) adj. (pot. part [also अजंपियव्व ] | not fit to be uttered, JS ण गुणे पेच्छदि अववददि गुणे, जंपदि अजंपिदव्वं च Bhadra 1366; 2 n. alsaree of speech, silence, JM. महुरेण जिणह कडुयं ... संतोसेण य लोहे कलहं च अजंपियब्वेण ChaGa. 10.
afafa (a-jampivi < a-jalpitvi a-jalpitvā ) ger. without peaking, Apa. सामि सब्बु तमकम्पु विगष्पिवि, शत्ति नियन्तर किंपि अजंपिवि RitaSami. 6.9.
अजम्म (a-jamma <a-janman) adj. having no birth, self-existent, Apa. अरोओ अक्षोमो अजम्मो MahāPu. (P.) 89.5.5.
अजय (a-jaya) 216 name of a king, Apa. दुज्जय-अजय-विजय
जय-जयमुह PaumCa. (S.) 30.630.10.4.
अजय (a-jaya<a-jayya) adj. (pot. part.) who esnnot be conquered, invincible, JM. कुणसु जयस्स वि अजयं रइप्पियं जयतु तं नाह SupäsCa. 2.608.
अजय (a-jaya ) adj. invincible, unconquered, Apa. पच्छिमेण सुमेरुहो गंधविजए, पुरि णाम पहंकरि भुवणअज PaNaca. (P.) 18. 161 जय अजय अजर अजरामरेस CandappaCa. (Y) 8.21.6.
ef. अजअ.
अजय (a-jaya <a-yata ) . [shortened form of अविरतसम्यग् दृष्टि, the 4th गुणस्थान ] lack of control combined with right faith, JM. चउसयमजए Kam Tha. ( 1 ) 15; चउ अजइ BanSām. (D.) 17 पढमंतिमदुग अजया अणाहारे मग्गणासु गुणा Sadśr. 23.
अजय (a-jaya <a-yata) adj. not exerting. not selfeontrolled, AMg एवं वियाणाहि जणे पमत्ते किं नु विहिंसा अजया गहिति Utt. 4. 1; इरिआ वहमाईआ जे चैव भवंति कम्मबंधाय । अजयाणं ते चेव उ जयाण निव्वाणगमणाय OghNi. 54: JM तत्थ त्थि विजयसेट्ठी छजीव कायवहणम्मि SupāsCa. 47. 3; (बाला) अजयाण देति दाणं गोनंगलदारमाईयं JambāCa. (G) 16.12.
.
अजयणकण (a-jayana- kahana<a-yatana - kathana ) report that the monk is uncontrolled, JM. गरुगा अजयणकहणे एगतरपोसतो जं च (चतुर्गुरुप्रायश्चित्तं) NisBha. 2845.
अजयणा (a-jayana <a- yatanā ) / non-control, absence of seif-control, AMg. अजयणाए पकुब्वंति पाहुणगाण अवच्छला (अणजा ) Gaccha. 120: अजयगासेवणे तह य सुयइसुयपच्छित्ते तहा MahaNis. 1. 103 JM सब्वे वा गीयत्था मीसा वा अजयणाएँ चउगुरुगा। आणारणो विराहण, पुब्वि पविसंति गीयत्था NisBha. 2036 कज्जे वाऽजयणाए जहट्टियं सव्वमालोए Pañioa Pra 15.18; आरंभ य अजयणा धम्मस्स य दूसणा जाओ ViMaPra. 95.20 (41)
अजयणाकहि (ajayanā kahi <ayatana-kathin ) adj. who reports shout an act of lack of self-control, JM. अजयणाए कहिए सो साधु एगतरस्स पदुट्टो जं काहि तं ते अजयणाकही पावेंति NisCu
3, 55.8.
अजयत्तण (a-jayattanaa- yatatvana ) n. lack of exer tion, lnek of self-control, JM. संजमहेउं अजयत्तणं पिणहु दोसकारगं fafa GurTaVi. 1. 116.
अजयं ( (a-jayam <a-yatam) adv. without self-control,
141
अजरिज्जंत
without exertion, AMg. अजयं चरमाणो उ पाणभूयाई हिंसइ । बंधई पावयं कम्मं Dassve. 4.24 4.25 4.26; 4.27; 4.28; 4.29 (comm. अयतं चरन् p. 156b. 7 )
अजयर (ajayara < ajagara)
[also अजगर ] python, s large reptile, Apa. जहिँ नीसासंतेहिं अजयरेहिँ डोलंति डाल सहु तरुवरेहिं PaumCa. (S.) 9.7.3: तहि भीमें अजयरेण गिलिय मुय सयणेहिं ण दिट्ठी Msbā Pa. (P.) 90.11.12 (v. 1. अजगरेण ) अहिअजयर विसममहोरएस JasCa. 4.19.6; अजगरु मेरुकss संजायउ Bhavika 999.6; उरसप्पमहोरयअजयरहिं जेहिं मदविधाइय। सरिसप्प वि हुति VaddhaCa 10. 8.15: अजय ता दिट्ठो SudCa(N) 6. 16.7: सा गुरु अजयरु तेत्यु पलोयइ Dham Par. 1.13. 8; तं कमढजीउ कलिमलसमुद्द उप्पण्ण तित्थु अजयरु रउद्दु PaNaCs. (P.) 4.11. 2; 5.9.1; अजयरहो जीउ त गिरिहि जाउ PANACa. (P) 18.16.8. of अयगर
waf
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(a-jayābhāsa-vivajja <a-yata-bhāṣāvivarja) adj. one wh shuns unrestrained talk, JM. चलउ त्ति तणू जह तं झाणं विरेश्णो हो । अजयामास विवज्जस्स वाइअं झाणमेवं तु ĀvNi. 1476.
ajaylibhāsavivaji ca yata-bhisavivarjin ) adj. one who shnus unrestrained talk, TM. अजताभासविवज्जिस्स - दृष्टवाक्परिहर्तुरित्यर्थः ĀvTI.(H.) 775b. 10.
अजर (a-jara ) adj having no old age, ageless, AMP. उम्मुक्ककम्मकवया अजरा अमरा असंगा य ( सिद्धा ) Pannar. 2. 211 (v. 178) JS. ते अजर मरुजम मरमसरीर मक्खयमणुवमं सोक्खं |... अणागदं कालमत्थंति Mola. 1188 ( 12 ) : 6. ( शाण्डिल्य ) जो अजरो अमरो... सो अत्ता गाम जो हसदि हासेदि Bhagajju 12.10: Apa. अजरु अमरु गुणगणणिलउ जहि अप्पा थिरु ठाइ Yogsa. 91: अमरतु होइ तह अजरकाय JasCs. 1.7.13; जय अजय अजर अजरामरेस Candappaca. (४.)
8. 21. 6.
अजराउर (ajarāura) Desi DeNaMs. 1. 43. hot (उष्णम् ) अजरामर (a-jarāmara ) adj. 1 without deerspitude and death, unaging and immortal, AMR. अहो य राओ परितप्यमाणे अट्टेसु मूढे अजरामरे व्व say. 1.10.18; ( अगीयत्थदेसियं ) न तेण अजरामरो होजा तक्खणा निहणं वए Gaccha. 47; धम्मेण सुचरिएण य गम्मइ अजरामरं ठाणं Tand. 171; JS. सिवमजरामर लिंगमणोवममुत्तमं परमविमलमतुलं । पत्ता वर सिद्धिमुहं BhāvPa. 160; Aps. वरि थिरकुलहर अजरामर सिद्धिबहुव परिणिजर PaumCa. (S.) 15.7.9: जो अजरामरु बंभु पर सो अप्पाणु मुणेहि Paramapp. 1. 71 धम्नरसायणु पियहि तुहुं जिम अजरामर होहि Yogss 46; अजरामरहो परमणिव्वाणहो JnaCa 8.19.9; अजरामर पयसंपयनिमित्तु VaddhaCa 3.5.5; अजरामरसिवसुहसासणु पावपणासणु पासजिणहो उप्पण्णउ PAN&C. (P.) 15. 1.12; 1.1.5: जय अजय अजर अजरामरेस CandippaCa. (Y) 8.21.6; जो अजरामर बंभु पर PaDo. 33 ते हवंति अजरामर सब्बई UvRas. 80 2 name of a Vidya (magical power ) which makes one immortal, JM. (एएसि विज्जाणं नामविभत्तिं सुणाहि एगमणो ) अजरामरा विसन्ना जलयं भिणी अग्गियंभिणी चेव Pxam Ca. (V.) 7.139:
даше
of a town Apa. गउ सुरवर - डामरु पुरु अजरामरु Paum Ga S. ) 17. 17, 10; 15. 7. 9: ( पणमामि णेमि तित्थंकरहो ) परिपालिया अजरामरपुरहो RitN-a. 1. 1. 6 [the place of liberation called a city]
अजरि (ajarica-jvarin) adj. who is not sick, JM. तं जाओ किरियाओ पहियाणं सुंदराओ ता चेव । उप्पहिआणं असुहा. अजरीण जरीण जह सप्पी Sarvaśa. 115.
wafen (a-jarijanta <a-jiryamāṇa) adj. (pr. art.
For Private and Personal Use Only