________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
rutulsorr
अघादिवभाग (a-ghadi-padibhāga <a phāti-pratibhāga) m. intensity of the non-destructive karmas, JS. fagहालाहल नरिसाऽसत्या हु अघादिपडिभागा GoinS. (K) 184; Kam - Pay. (N.) 143.
96
अघादिय (a-ghadiya <a ghātika) adj. non-destructive, JS. अलेसा पयडीओ अनादिया घाटियाण पडिभागा GomSi. (K.) 183. अति (a-ghippanta <a-grhyamāna) at (pr. part. ) not taken, not accepted, JM एए ( रुमणे ) उ अधिप्पंते ( वत्थे ) अन्नहि सन्निविखवंति स्मगट्टा Kapp Bh. 629 अधिसेन (a ghisia < ? a-grasta) adj. (ppp.) not affected, JM. मोहा घिमिअ-विवेओ, जिण-मयमोबाहर धन्नो KumiCa (H.) 7.46 (comm अग्रस्तः )
अघुणिय (a ghuniyaa ghunita) adj. ppp. not eaten by white-ants, JM. इत्थमत्ता विच्छहिय अधुणिया अहाकडगा KappBhi. 1957 (mm) अघो (agho <aho) intj. [PSM.]
अघार (a-ghora ) adj. not fearful, not terrific, Apa. वीरमघोरं वयविहिघोरं ... तं (कजियं) वंदेहं Mahi Pu. (P.) 38.1.4.
अघोस ( a ghosa<a ghosa) m. absence of sourid, JM. कन्नाधोते सत्त य दिअहाई हवर आऊ Rit Samu. 38.
अंक (arika <arka) m. a white precious stone or jewel, AMg. इमीसे णं रथण पभार पुरवीर रयणे कंडे दस जोयणस्याई वाहलेणं पण एवं जातरू अंक फलिहे रिट्ठे Thira. 10.163 (778); दुवे वरतरुणोओ संदिगर अमयम हियफेणपुं जलनिकासाओ धवलाओ नामराओ हाय सली वीयमाणीओ वीयमाणीओ चिट्ठति Viy. 9.33.64 (9.196); RüyPa. 38; Jivabhi. 3.417; Jambudai 2.15; 5.5; Pannav. 1.25; जायरूवर्ण अंकाणं फरिहाणं विद्वाणं अहाबायरे पोगले परिसाडे Kapp. 27.40; संबंध कुंकामा वीरपूरसमप्पा | व्यवहारसंक्षा कडेला उ दण्णओ Utt. 34.9; JM. वजेंदनीजण चंदकंद रिपोषणविदुमाणं MaSudra. 18; J3. गोमज्गे य रुचने अंके फल लोहिकेय (मेदा) Mali. 208 (5) ; Apa. मोतियनरणयनाणिक अंक
गजाहिं दिजर अगम ViPaSain. 3.7.
अंक (anka) m. 1 the bent leg, AMg से से पये अंकंक्षि वा पयिकता याज्जा āyar. 2.13.39 (725) ; जे भिक्खु माउम्गामस्स मेनिया पलिका निवा वा Nis. 7.75; 7.16; अंक पलियं वा मागमं तु मेट्टाए । जे भिक्खु मिसियावे सो पावर आणपण Nisha. 2310 (Cu एगेणं करुणं अंको दोहिं पलियं II. 408.10); 2 lap, AMg. तओ णं समणे भगवं महावीरे पंचधाइपरिडे... अंकाओ अंक सहविजमाणे Ayar. 2.15.14 (741); Nayã. 1.1.82; 1.16.36; लए में से तागग्दते ... जेणेव वासरे ति उपागच्छ उपागच्छता दिने दायिं अंके निवेसेर Naya 1.16.92 IM. व्यास Kumia. (1.) 1.55; ओर गयणाओ ताहि अंकनि सा गहिया SurSuCa. 5.149; 12.183; रोय वाठवण अंकम्म VijKeCa. 2.23; M. अर्थयुग अहल जोण्हाभरि । अत्परिहराहि पढिअं... सवि Setube. 12.8; देउ दुई वो सवाल हिमालअंकपरिघोलिरी गंगा GauJVa. 58; Apa. व्यपंवलिया तेण डिच्छिउ । अंकिउल हरिण व सोहर मंदरयलि MahaPu. (P.) 87.14.10-11; रणाहि सर्व अंकि लइजर Bhavika. 17.6; 27.8; दिदादिचीरव अंक Jambisaca. 8. 12.12; अकक नियअंकि ठाविवि Sar KuCa. 524.3.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अंकण
से अंको कओ दासीपर त्ति Erz. 32.22; mostly used as the second member of a cpd. with the meaning marked with cf. मियंक, नामंक, चक etc.
अंक (anka) m. an act ( of a drama), M. ( स्थापक ) किं उण पत्रे सविक्खमंकाई केवलं ण दीसति KapMañ. 1.6; JM अंतो निक्खंतेहिं पतेहिं पियकदत्तपुतेहिं । मुन्ना मणुस्वभवणाइए निज्झाइम अंका RsaPañ. 45.
अंक (anka) m. an aquatic animal, AMg संखंके खुल्लए य सार्हेति मगराणं Pagha. 2.12 (comm. शंखाः प्रतीता अंकाच रूढिगम्याः अतस्तान् शुलकांच कपर्दकान् साधयंति ( प्रतिपादयंति) p. 37 )
अंक (anka) m. number, AMg महुसित्थसुदिअंके य Nandi. 38.4; JM पढनं हि रेहअंक ठाविज्ज पयाहिणं तत्थ Rit Samu. 204; जओ दीer wasमो इमीए सत्थियाए अंको त्ति Kalka. 263.12; नवनिहिंसामी चउदसरणपहाणो रकोटि भडो BhuvKevCa. 1698; Apa अखर उप्पर दुणा अंका दिजडु PraPaing. 1.42; पुब्वजुअ उसरि अंका दिनy PraPaing. 1.39; 1.45; 1.46.
अंक (anka) n. name of a central Vimina in the Sanatkumāra and Mahendra heavens, DeveNa Pra. 132; m. (also a god in that region), Apa. सोमलवे से अंको अवरो Dham Par. 6.6.6. अंक (anka) m. name of a person, JM अवरोत्थ अंकनामो धम्मं अणुमोइऊण अरूवो जाओ य मंगियाए कमेण पुत्तो तहिं काले PaumCa. (V.) 88.18; 88.41.
अंक (anka) m used as a suffix at the end of a name. ( अंक or अर्क) Apa. मुउ देवपालंकु जिगवम्मे नीसंकु MahaPu. (P.) 82.13.10; पत्रु समुदविजयंकु महिमंडलु परिपालइ MahaPu. (P.) 83 Dhruva; 83.7.11; तइयडु सच्च नामणामं कए भाणु जगिउ मुहजित्तसकाए MahāPu. (P.) 92.1.11.
अंक (anka) mm. D. near, JM अंको नियडे DeNaMa. 1.5 (comm. अंका निकटम् ); वीरजरवी...गिरिके जयः विहरंतो DeNaMā. 1.5 [can be a figurative meaning of अंक lap ']
"
[ste (anka-kanda <arka-kända) a. a region made up of the white marble, AMgD. cf. अंs and कंड but no cpd. is noted]
अंककम (anka-kama <anka- krama) m [also अंकक्कम ] the order or sequence of numbers, Js. णवतियणभखंणवदो अंककमे भाय दुसद चउरहिदं TiloPan. 4. 2671; चउसत्तशेविण अठ्ठयपणपणअंक कमेण अंसाई TiloPap. 4.2649; अंगसमासो समो हु मिच्छस्स पणतीसं चरणउदी सट्टी चोदाळमंककमे GomSi. (K.) 571.
I
अंककरेय (añikakareluya < ? ) . (?) a kind of aquatic plant, AMg से जं पुण जाणेज्जा उच्छुमेरगं वा अंकल वा तप्पगारं आ यारियणं जाव णो पडिगाडेजा āyar. 2.1.113 (382) (comm. इत्येवमादी वनस्पतिविशेषाला 3491)
अंकरग (ankagga <ankāgra ) n the front of the lap, Apa वदारयवंद गवि पणत्रेष्पिणु अंकग्गर ठविउ MahaPu. (P.) 3.11.9 (FN. उत्सङ्गाये )
अंकयुद्ध (anka-juddha <anka-yuddha ) n fight above the waist, JM. तिब्वग्गखग्गभिज्जंत भडाई अंजु पयडिऊण पूरिया सा ( इच्छा ) रण्णा KumāPra. 23.23.
अंऋण (ankana <ankana ) 1 branding (animals etc.) AMg (पागवहस्त्र कत्तारा) दुक्खं पायेंति • बंधणताल गंकणनिवायणअट्ठिभंजन... दद्दणाइयाई [Pagha. 1.30; अगेगबंचवताळणंकण अतिभाररोहणए.
अंक (anka) m. [ PailaNa. 246] mark, sign, JM निखाडे व बहुविसु ... अमणुण्गपावकेषु ... समणेण न रूसियब्यं Panha 10.18
For Private and Personal Use Only