Anand Lahari

SR No.: 020037
Original Sutra Author: N/A
Author: Pandurang V Athawale
Publisher: Sadvichar Darshan Trust
Publication Year: 1967
Total Pages: 203
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 167

આનન્દલહરી
૧૫૭
સાધકને એમ લાગે છે કે, “મારૂં મન અને બુદ્ધિ કરે છે; પણ એની કિંમત વધારે લઉં છું” આમ સાધકના મનમાં ડંખે છે. આ સાધક પણ વેપારી છે, અને તે પ્રેમના ત્રણ કેણમાને એક કેણ પૂરો કરી શકતું નથી.
બીજું, પ્રેમમાં નિર્ભયતા હોવી જોઈએ, પણ સાધકને ડર છે જ. સામાન્ય સાધકને જગત ઉપર પ્રેમ નથી, અને તેને જગદીશ ઉપર પણ પ્રેમ બેસતા નથી. આ તો સામાન્ય સાધકની વાત થઈ, પરંતુ ઉપરના સાધકને ભગવાન ઉપર પ્રેમ રહેશે કે નહિ તે શંકા છે. કારણ તેનું દીલ કાતર થતું હોય છે કે, ભગવાન મારો સ્વીકાર કરશે કે ? હું ભગવાન સાથે જવા તૈયાર છું; પણ ભગવાન મને પિતાની જેડે લેવા તૈયાર છે ખરા ? પ્રેમ માપવાનું મીટર નથી તેથી ખબર કેમ પડે? ભગવાનને હૃદયપુષ્પ, જીવનપુષ્પ ચડાવતી વખતે ઉપરના સાધકનું હૃદય કાતર થાય, તેમાં ભીતિ છે. જ્યાં ભયભીતતા છે, ત્યાં પ્રેમની શંકા છે. આ સાધક પણ ભયભીત છે કે, “પ્રભુ મારે સ્વીકાર કરશે કે?” - ત્રીજી વાત, પ્રેમમાં ઉજ્જવળ અને નિર્મળ એકનિષ્ઠા હેય. કુન્જામાં રંભાનું સાંદર્ય જેવું તે એકનિષ્ઠા છે. પ્રાતઃસ્મરણીય આચાર્ય શ્રી વલ્લભાચાર્યને પ્રભુનું બધું સુંદર લાગતું. પ્રભુનું બધું સુંદર અને મધુર લાગવા લાગે તે જ ખરી એકનિષ્ઠા ગણાય. સાત ઠેકાણે વાંકી પત્ની રંભા કરતાં સુંદર લાગે છે તે એકનિષ્ઠા કહેવાય. આચાર્ય શ્રી વલ્લભાચાર્યને મધુરાધિરહિ૪ નપુર-ભગવાનનું બધું જ મધુર લાગ્યું- આ નિર્મળ અને ઉજજવળ એકનિષ્ઠા છે. સાધકમાં આવી એકનિષ્ઠા રહેતી નથી, તે કહે:
ભગવાન ! તું મધુર લાગે છે, પણ તે ક્ષણે હું મધુર લાગતું નથી. તારો – મારો વિયેગ મધુર લાગતું નથી. સાધકને વિયોગમાં મધુરતા લાગતી નથી, તેને વિયેગમાં અકળામણ થાય છે.
આ બધા રડતા રહ્યા છે, તેનું કારણ બધા માથી વિખુટા થયા છે. પહેલે ઘા એ છે કે, માથી બચ્ચે વિખૂટું થયું છે. જગતમાં સર્વ ક્ષણ સર્વ સુકું લાગે તે રડ્યા જ કરે છે. લાખ રૂપિયા મળે તે પણ તે રડ્યા જ કરે છે. કરોડપતિ પણ કહે કે, “આ વર્ષ સારું નથી' એમ
--
--
---