Anand Lahari

SR No.: 020037
Original Sutra Author: N/A
Author: Pandurang V Athawale
Publisher: Sadvichar Darshan Trust
Publication Year: 1967
Total Pages: 203
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 143

આનન્દલહરી
૧૩૩
શંકરાચાર્યને બધા જ લોકોને કહેવાનું છે કે, આ ઘરમાં જવાનો અધિકારી કેણ? શંકરાચાર્ય જે અધિકારી હોય તો તે કેવા છે તે તેમણે કહેવું જોઈએ; પણ તે પોતેજ તે કહે તે અમને તે આત્મસ્તુતિ લાગે. શંકરાચાર્યને આપણું ઉપર અતિ પ્રેમ છે, પણ સાથે સાથે આપણી ચાવલી બુદ્ધિની તેમને ખબર છે. માણસની બુદ્ધિ ચાવળી છે, તેથી શંકરાચાર્ય આત્મહુતિ કરે તે માણસ શંકરાચાર્યની ઠાઠડી બાંધવા આગળ-પાછળ જુએ નહિ. માણસ એમ સમજે નહિ કે, હું પણ તે થાઉં; તે માટે શંકરાચાર્ય પિતાનું વર્ણન કરે છે. તેથી તેમને પણ બે મિનિટમાં ઉડાવી દે; તેથી શંકરાચાર્ય આત્મસ્તુતિ કરતાં ડરે છે. તે ભગવાનથી ડર્યા નહિ, પણ લેકેથી ડરે છે તેથી આત્મસ્તુતિ કરતા નથી. શંકરાચાર્ય કહે છે કે, વારમવાર સત્તા પ ર ચાર રવિ મૃગુ... આ લેકે તેના અધિકારી છે. શંકરાચાર્ય પણ અધિકારી છે તે તેમનું જીવન કેવું છે તે તેમણે કહેવું જોઈએ, પરંતુ તે કહેતી વખતે શરમ આવે. લકે તેને આત્મઢી કહે અને તેને ઉલટો અર્થ કરે. તેથી શંકરાચાર્ય આ ભગવાનનું જીવન છે એમ કહે છે અને રિવો મૂત્વા રિવં ચત્રા ના મૂત્વા નામ થતા કુળ મૂવી voi તા એમ સમજાવે છે. આ ભકિતશાસ્ત્રમાંની પરંપરા છે. કૃષ્ણના ગુણે જીવનમાં લાવે અને તેનું પૂજન કરે. લેકે કહે કે, કૃષ્ણમાં ફલાણે ગુણ હતું તે અમારામાં ન આવે; કારણ કૃષ્ણ તે ભગવાન હતા. આવું કહે, પછી તે ગુણે લાવવાની જવાબદારી નથી. કૃષ્ણને ભગવાન સમજીને તેની પૂજા કરીએ; પણ તેના ગુણે લાવવાની તૈયારી નથી તેથી મંદિરમાં તેને બેસાડીને તાળું લગાડી દઈએ છીએ.
વાસ્તવિક, જેની ઉપાસના કરો તેને ગુણે જીવનમાં લાવે–આ ભક્તિ શાસ્ત્રનો નિયમ છે. જેનું ચિંતન કરે તેના જેવા થવાનું છે. શંકરાચાર્યને લાગ્યું કે જગદીશનું વર્ણન કરું તે તે મારું જ વર્ણન થશે, તેથી તેમણે ભગવતીનું વર્ણન કર્યું અને ભગવતીના રમ્ય ઘરમાં જવાને કોણ અધિકારી છે તે સમજાવ્યું છે. તેથી આ વર્ણન જગદીશના બહાને જે ભગવાનના થયેલા છે, જે જ્ઞાની ભકતે છે, જે વણવ થયેલા છે તેમનું આ વર્ણન છે. આવા થાઓ તે જગદીશના રમ્ય ઘરમાં પ્રવેશ મળે, એમ, શંકરાચાર્યને કહેવાનું છે.