________________ भरह 1414 - अभिधानराजेन्द्रः - भाग 5 भरह वइरामया नेमा, रिट्ठागया पइट्ठाणा, वेरुलियामया खंभा, सुवण्णरुप्पमया फलगा, वइरामया संधी, लोहितक्खमईओ सूईओ, णाणामणिमया कलेवरा, नानामणिमया कलेवरसंघाडा, णाणा-मणिमया रूवा, नाणामणिमया रूवसघाडा, अंकामया पक्खा, अंकामयाओ पक्खवाहाओ, जोतिरसामया, वंसा, जोतिरसामया वंसकवेल्लुया य, रयणामईओ पट्टियाओ, जातरूवमयीओ ओहाडणीओ वइरामईओ उवरिपुच्छणीओ सव्वसेएरइयामतेसाणं छादणे। साणं पउमवरवेइया एगमेगेणं हेमजालेणं एगमेगेणं गवक्खजालेणं एगमेगेणं खिंखिणिजालेण०जाव मणिजालेण कणयजालेणं रयणजालेण एगमेगेणं पउमवरजालेणं सव्वरयणामएणं सव्वतो समता संपरिक्खित्ता / तेणं जाला तवणिज्जलंबूसगा सुवण्णपयरगमंडिया णाणामणिरयणविविहहारऽद्धहारउवसोभितसमुदया ईसिं अण्णमण्णमसंपत्ता पुव्वाऽवरदाहिणउत्तरागतेहिं वाएहिं मंदाग 2 एज्जमाणा 2 कपिज्जमाणा 2 लंबमाणा 2 पझंझमाणा 2 सद्दायमाणा 2 तेणं ओरालेणं मणुण्णेणं कण्णमणणिवुतिकरणं सद्देणं सव्वतो संमता आपूरेमाणा सिरीए अतीव उवसोभेमाणा उबसोभेमाणा चिट्ठति। तीसे णं पउमवरवेइयाए तत्थ तत्थ देसे तहिं तहिं बहवे हयसंघाडा गयसंघाडा नरसंघाड़ा किण्णरसंघाडा किंपुरिससंघाडा महोरगसंघाड़ा गंधव्यसंघाडा वसहसंघाडा सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घट्ठा मट्ठा णीरया णिम्मला णिप्पंका णिकंकडच्छाया सप्पभा समिरिया सउज्जोया पासाईया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा। तीसे णं पउमवरवेइयाए तत्थ तत्थ देसे तहिं तहिं बहवे हयपंतीओ तहेव० जाव पडिरूवाओ, एवं हयवीहीओ० जाव पडिरूवाओ, एवं हयभिहुणाई० जाव पडिरूवाई। तीसे णं पउमवरवेझ्याए तत्थ तत्थ देसे तहिं तहिं बहवे पउमलयाओ नागलताओ, एवं असोगलयाओ चंपगलयाओ चूयवणलयाओ वासंतिलयाओ अतिमुत्तगलयाओ कुंदलयाओ सामलयाओ णिचं कुसुमियाओ०जाव सुविहितपिंडमंजरिवडिसकधरीओ सव्वरयणामईओ लण्हाओ घट्ठाओ मट्ठाओ णीरयाओ णिम्मलाओ णिप्पंकाओ णिकं कडच्छायाओ सप्पभाओ समिरियाओ सउज्जोयाओ पासाइयाओ दरिसणिज्जाओ अभिरुवाओ पडिरूवाओ से केणऽढणं भंते ! एवं बुधइपउम-वरवेइया पउमवरवेइया? गयोमा ! पउमवरवेइया तत्थ तत्थ देसे तहिं तहि वेदियासु वेदियाबाहासु वेदियासीसफलगेसु वेदियापुडतरेसु खंभेसुखंभवाहासु खंभसीसेसुखंभपुडतरेसु सूईसु सुईमुहेसु सूईफलएसु सूईपुडतरेसुपक्खेसुपक्खवाहासुपक्खपेरंतरेसु बहूई उप्पलाईपउमाई० जाव सतसहस्सप ताईसव्वरयणामयाइं अच्छाई सण्हाई लण्हाइंघट्टाई मट्टाई णीरयाइं णिम्मलाई निप्पकाई निकंकडच्छायाई सप्पभाई समिरीयाई सउज्जोयाइं पासादीयाइंदरिसणिज्जाइं अभिरूवाई पडिरूवाई महता 2 वासिक्कच्छत्तसमयाइं पण्णत्ताइ समणाउसो!, सेतेणऽद्वेण | गोयमा! एवं वुच्चइ पउमवरवेदिया / पउमवरवेझ्या ण भते! किं सासया, असासया? गोयमा ! सिय सासया, सिय असासया // से केणऽद्वेणं भंते ! एवं वुचइसिय सासया, सिय असासया? गोयमा! दवट्टयाए सासता, वण्णपज्जवेहिं गंधपज्जवेहिं रसपज्जवेहिं फासपज्जवेहिं असासता, सेतेण?णं गोयमा ! एवं वुचइसिय सासता, सिय असासता। परमवरवेझ्याणं भंते! कालओकेवचिरहोति? गोयमा ! ण कया विणासि,ण क्या विणस्थि, णकया विनमविस्सति, भुवि च भवतिय भविस्सतिय घुवा नियया सासता अक्खया अव्यया अवडिया णिचा पउमवरवेदिया। (सू० 125) वनखण्डवर्णकः"तीसेणं जगतीए उप्पिं बाहिं पउमवरवेइयाए एत्थ ण एगे महं वणसंडे पण्णत्ते, देसूणाई दो जोयणाईचक्कवालविक्खंभेण जगतीसमएपरिक्खेवेणं किण्हे किण्होभासे० जाव अणेगसगडरह-जाणजुग्गपरिमोयणे सुरम्मे पासादीए सण्हे लण्हे घटेम8 नीरए निप्पंके निम्मले निक्कडच्छाए सप्पभे समिरीए सउज्जोए पासादीए दरिसणिज्जे अभिरुवे पडिरूवे / तस्स णं वणसंडस्स अंतो बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते, से जहानामएआलिंगपुक्खरेति वा मुइंगपुक्खरेति वा सरतलेइ वा करतलेइ या आयंसमंडलेति वा चंदमंडलेति वा सूरमंडलेति वा उरभचम्मेति वा उसभचम्मेति वा वराहचम्मेति वा सीहचम्मेति वा वग्घचम्मेति वा विगचम्मति वा दीविचम्मेति वा अणेगसंकुकीलगसहस्सवितते आवडपच्चावडसेढीपसेढीसोतित्थयसोवत्थियपूसमाणवद्धमाणमच्छंडकमकरंडकजारमारफुल्लावलिपउमपत्तसागरतरंगवासंतिलयपउमलयभत्तिचित्तेहिं सच्छाएहिं समिरीएहिं सउज्जोएहिं नाणाविहपंचवण्णेहिं तणेहि य मणीहि य उवसोहिए। जहा-किण्हेहिं० जाय सुकिल्लेहिं / तत्थ णजे ते किण्हा तणा य मणी य, तेसिंणं अयमेतारूवे वण्णावासे पण्णत्ते, से जहानामए जीमूतेति वा अंजणेति वा खंजणेति वा कज्जलेति वा मसीइ वा गुलियाइ वा गवलेइ वा गवलगुलियाति वा भमरेति वा भमरावलियाति वा भमरपतगयसारेति वा जंबुफलेति वा अद्यारिटेति वा पुरिपुट्टएति वा गएति वा गयकलभेति वा कण्हसप्पेइ वा कण्हकेसरेइ वा आगासथिग्गलेति वा कण्हासोएति वा किण्हकणवीरेइ वा कण्हबंधुजीवएति वा भवे एयारूवे सिया? गोयमा ! णो इणद्वे समढे, तेसिणं कण्हाणं तणाणं मणीण य इत्तो इवयराए चेव कंततराए चेव पियतराए चेव मण्णुण्णतराए चेव मणामतराए चेव वण्णेणं पण्णत्ते / तत्थ णं जे ते णीलगा तणा य, मणी य तेसिं इमेयारूवे वण्णावासे पण्णत्ते, से जहानामए भिंगेइ वा भिंगपत्ते ति वा चासेति वा चासपिच्छेति वा सुएति वा सुयपिच्छति वा णीलांति वा णीलीभेएति वा णीलीगुलियाति वा सामाएति वा उच्चंतएति वा वणराईइ वा हलहरवसणेइ वा मोरगीवाति वा पारेक्यगीवाति वा अयसिकुसुमेति वा अंजणकेसिगाकुसुमेति वाणीलुप्पलेति वा णीलासोएति वाणीलकणवीरेति वाणीलबंधुजीवएति वा, भवे एयारवे सिया? णो इणले समठे। तेसिणं णीलगाणं