SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 45
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Oहिंसक भाव = आत्मघाती कदम 明明明明明明明明明明明明明 {56) कषायवशगः प्राणी हन्ता स्वस्य भवे भवे। संसारवर्धनोऽन्येषां भवेद्वा वधको न वा॥ परं हन्मीति संध्यातं लोहपिण्डमुपाददत् । दहत्यात्मानमेवादौ कषायवशगस्तथा ॥ (ह. पु. 61/102-103) ___ दूसरे का अपकार करने वाला पापी मनुष्य , दूसरे का वध तो एक जन्म में कर पाता ॥ है पर उसके फलस्वरूप अपना वध जन्म-जन्म में करता है। यह प्राणी दूसरों का वध कर सके अथवा न कर सके, परन्तु कषाय के वशीभूत हो अपना वध तो भव-भव में करता है 卐 तथा अपने संसार को बढ़ाता है। जिस प्रकार तपाये हुए लोहे के पिण्ड को उठाने वाला ॥ मनुष्य पहले अपने-आपको जलाता है पश्चात् दूसरे को जला पाता है अथवा नहीं भी जला पाता। उसी प्रकार कषाय के वशीभूत हुआ प्राणी दूसरे का घात करूं- इस विचार के उत्पन्न । होते ही, पहले अपने आप का (स्वयं की आत्मा का) घात करता है, बाद में वह दूसरे का 卐 घात कर भी सकता है, या नहीं भी कर सकता है। {57) स्वयमेवात्मनाऽऽत्मानं हिनस्त्यात्मा प्रमादवान्। पूर्व प्राण्यन्तराणां तु पश्चात्स्याद्वा न वा वधः॥ (ह. पु. 58/129) प्रमादी आत्मा अपनी आत्मा का अपने-आपके द्वारा पहले ही घात कर लेता है, पीछे दूसरे प्राणियों का वध कर भी पाता है और.नहीं भी कर पाता। {58) व्युत्थानावस्थायां रागादीनां वशप्रवृत्तायाम्। म्रियतां जीवो मा वा धावत्यग्रे ध्रुवं हिंसा ।। यस्मात्सकषायःसन् हन्त्यात्मा प्रथममात्मनाऽऽत्मानम्। पश्चाज्जायेत न वा हिंसा प्राण्यन्तराणां तु ॥ (पुरु. 4/11/46-47) अहिंसा-विश्वकोश।17]
SR No.016129
Book TitleAhimsa Vishvakosh Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSubhadramuni
PublisherUniversity Publication
Publication Year2004
Total Pages602
LanguageHindi
ClassificationDictionary & Dictionary
File Size16 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy