________________
હાથઉછીનું ]
૮૯૧
[હાથ
કરવી. લંબાવ = મદદ માગવી (૨) ભીખ માગવી (૩) મદદ ખેલમાં), છઠ સ્ત્રી (યંત્રથી નહિ) હાથથી ડવું તે. જેમ કે, કરવી. લાગવું = મળવું; જડવું. –લાગ = પહોંચવું (૨) ફાવવું હાથછડના ચેખા. ૦૮ વિ. ઉડાઉ ખર્ચ કરે એવું (૨) ઝટ (મેળવવામાં).–લાંબે કર = જુઓ હાથ લંબાવ. -લે = મારી બેસે એવું. ૦ , ૦ ૫૦ (૫) હાથ. ૦તળી સ્ત્રી, જુઓ હાથ કર. -વળ =હાથ કર; ટેવાવું. -વળ હાથની તાળી. [-આપવી.= બનાવી દે છેતરી છટકી જવું.] ૦૮ કર = ફરી પરણાવવું; ઠામ બેસાડવું. –વાગ =ચારી કે લેટમાં સ્ત્રી, હાથ તોડવા તે; હાથની મહેનત. ઘેણું ન૦ [“ધેવું મળી જવું, અણધાર્યો લાભ થઈ જવો; હાથ મરે. –વાવડું = ઉપરથી અતિસાર; ઝાડા. ૦૫ગ મુંબ૦૧૦ હાથ અને પગ ચારી જાય એવું. સારે હવે = આવડત – કુશળતા હોવી (૨) [લા.] મુખ્ય મદદ કે અધાર. [-હલાવવા =મહેનત કરવી; (૨) જશ અપાવે તેવું હોવું (૩) પ્રમાણિક હોવું (૪) અભડાયેલું કામ કરવું.]. ૦૫હોંચિયું નવ હાથના પહોંચાનું એક ઘરેણું. ન હોવું (સ્ત્રીએ). –સાંકડમાં હે =જુઓ હાથ ભીડમાં હે. ૦પાકીટ ન. હાથમાં રાખવાનું પાકીટ. પ્રત સ્ત્રી મૂલપ્રત; --હલકે હે = હાથથી કામ કરતાં જ કે બગાડ ન થાય મૅન્યુસ્ક્રિપ્ટ. ફેર, બદલે ૫૦ એક હાથમાંથી બીજા હાથમાં તેવી રીતે હાથ વાપરતાં આવડવું. -હલાવતા આવવું = ખાલી જવું તે; મહેમાંહે ફેરબદલે. બેડી સ્ત્રી, હાથકડી. ૦મહેનત હાથે પાછું ફરવું; કાયે સિદ્ધ કર્યા વિના પાછું આવવું. –હલાવવા = સ્ત્રી, હાથથી કરાતી મહેનત. મુચરકા બ૦ ૧૦ જાતના ઉદ્યમ કરો. -હાંલાં લેવાં = ઉઠાંતરી કરવી; ચાલ્યા જવું. જામીન [=પર છોડવું]. મેળા ૫૦ હસ્તમેળાપ. મેજ -હેકે પડવા = કોઈ ઉપાય ન રહે; નિરાશા મળવી; હિંમત ૧૦ હાથે પહેરવાનું મેનું યંત્ર ન૦ હાથે ચલાવાય એવું યંત્ર હારવી, -હે= સામેલગીરી હેવી. હાથે અ૦ હાથ વડે (૨) ૦રેસ હાથથી કરેલે વીર્યપાત. ૦રૂમાલ પુત્ર હાથને રૂમાલ. જાતે; પિતે. હાથે આંબલીના બંધ હવા = પૈસે ન છટ; લાકડી સ્ત્રી, હાથમાં ઝાલવાની લાકડી () (લા.) આધાર; કંજુસ હોવું. હાથે કરીને = રછાથી; ઇરાદાપૂર્વક. હાથે ટેકે. લે વિપુત્ર હાથના જેવા ફાફડાવાળો (થોર) (૨) ૫૦ ચડવું = જુએ હાથ ચડવું. હાથે ચૂડી પહેરવી = નારદ રેલવેને હાથ; “સિડનલ”. વણાટ ન. હાથે કે હાથસાળથી કાયર કે બાયલું હોવું. હાથેથી જવું = જુએ હાથથી જવું. વણવું તે; હાથનું વણાટ, વૈત(માં) અર બહુ નજીક સાવ હાથે પગે પડવું, લાગવું = કાલાવાલા કરવા. હાથે પગે પાસે; હાથ આવવાની તૈયારીમાં. સર વિ. અજ્ઞાંકિત. થવું = સાવ સાધન સમૃદ્ધિ વિનાનું, અસહાય -નિર્ધન થવું. સાળ સ્ત્રી, હાથે ચલાવાતી સાળસિલક સ્ત્રી, હાથ પર હાથે બેસવું = આવડવું. હાથે મેંદી મૂકવી = હાથ રંગવા સિલક હોય તે; રેકડ સિલક
[[લા.] પુસ્ત હાથમાં મેંદી લગાડવી (૨) નિષ્ક્રિય થવું. હાથે હાથ મેળ- | હાથણી સ્ત્રી [સં. હસ્તિની પ્રા. ]િ હાથીની માદા (૨) વો =સેદે કરે; કરાર કરે (૨) પરણવું. હાથે હાથ | હાથતાળીથી હાથસિલક જુઓ હાથમાં મિલાવ = જુઓ હાથ મિલાવ. હાથે હાથ ઊપડી જવું હાથાવેરણ ન એક જાતનું તોરણ = ચપ ચપ વેચાઈ જવું. આડે હાથે જમવું =ભૂખાળવાની હાથિણી સ્ત્રી, જુઓ હાથણી જેમ જમવું. આડે હાથે દેવું = ખૂબ ધીબવું; મારવું. આડે હાથ હાથિયે ૫૦ [. હૃત્ય (ઉં. હસ્ત)] ૧૩મું નક્ષત્ર (૨) (જુઓ દે, ધર, રાખ = ખાળવું; અટકાવવું. કેડે હાથ દેવા = | હાથી] મલપતો મેટ હાથી (૩) [હાથ પરથી] ખરેરે (૪) થાકી જવું. ચારે હાથ હેઠા પડવા = સંપૂર્ણપણે નિરુપાય બની હાથ ઘર જવું. માથે હાથ દેવા = હતાશ થવું. માથે હાથ ફેરવ = હાથી ડું [પ્રા. હત્યિ (. સ્તન ] હસ્તી; ગજ. [-ઝૂલવા મમતા કે વહાલ બતાવવું (૨) આશીર્વાદ આપે; પિતાને (આંગણે) = ઘણા પૈસાદાર હોવું. -ને અંકુશ =તડામાર કામ ખાસ સ્વભાવ બીજામાં ઉતરે એમ થવું. માથે હાથ મૂક = લે એ વડીલ કે ઉપરી, ઘેળો હાથી બાંધે = ગજા ઉપરાંતના આશીર્વાદ આપ (૨) પિતાને ગુણસ્વભાવ બીજામાં ઊતરે ખર્ચમાં ઊતરી પડાય એવું કરવું.] ૦ખાનું, થાન ન૨ હાથી એમ કરવું. માથે હાથ હે = ઓથ હોવી (૨) આશીર્વાદ | રાખવાનો તબેલે. દાંત હાથીને જંતુશળ. ૦૫ણું વિટ હે. મેઢે હાથ દે= બાલવા ન દેવું. હજાર હાથનો રેગથી ફલેલા પગવાળું (૨) મેટા પગવાળું. ૦૫ગે ૫૦ હાથીધણી = પરમેશ્વર. (–ના) હાથનાં કેઈ બે બેર પણ ન લે = પગાને રેગ; “ફિલેરિયા”. સુંઠું ન એક વનસ્પતિ નર વગરનું કંગાળ માણસ.] ૦ઉછીનું વિ૦ ચોપડામાં ઉધાર્યા | હાથે અ૦ (તેના શપ્રહ સાથે) જુએ “હાથમાં વિના ડી વાર પછી આપી દેવાની શરતે લીધેલું કે આપેલું. | હાથેવાળે પં. [. હૃથક્કેa] વરકન્યાને હસ્તમેળાપ ૦કડી સ્ત્રી, હાથની બેડી. [ કરવી = બેડી પહેરાવવી.]. ૦કસબ હાથેળી સ્ત્રી, જુઓ હથેળી ૫૦ હાથની કારીગરી; હસ્તકળા. ૦કંતામણુ નવ હાથે કંતાવવું | હાથે પું[‘હા’ ઉપરથી] હથિયાર કે એજાર જ્યાંથી પકડાય તે. ૦કાગળ પુત્ર હાથે બનેલે (યંત્રથી નહિ) કાગળ. ૦કામ ન | તે ભાગ; મઠ કે દસ્તો (૨) સહાય; મદદ (૩) પક્ષ (૪) કંકુવાળા હાથનું કામ. ૦કારીગરી સ્ત્રી હાથકસબ; હાથની કારીગરી. | હાથની છાપ (૫)વેપારીઓ આંગળીઓની નિશાનીથી ભાવ કરાવવા ૦કાંતણ નવ હાથે કાંતવું તે. ૦ખરચી સ્ત્રી છુટક કે પરચૂરણ પિતાને હાથ કપડા નીચે ઢાંકીને આપે છે તે. [-ઠેક = કશા સારુ ખર્ચવાની રકમ કે ખર્ચવું તે. ગરણું ન૦ લમ વખત હાથ ઠેક; સાટું નક્કી કરવું (૨) કંકુવાળા હાથને થાપ વધા - રૂપિયા આપે છે તે, ગાડી સ્ત્રી, હાથે ખેંચવાની કે માર, કુહાડાના હાથા બનવું = પેટા કામમાં બીજના ધકેલવાની ગાડી. ૦ઘસ સ્ત્રી૦, ૦ઘસામણ ન૦ મહેનત-મજાવી; | હથિયારરૂપ બનવું. માતાને હાથ હે = માતાની ખાસ નકામાં હાથ ધરવા તે. ૦ચાલાકી સ્ત્રી, હાથની ચાલાકી (જાદુના | કૃપા હોવી.]
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org