Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 91

અલવવું].
[અલેખે
અલવવું અક્રિ. [અ + લવવું] મુંગા રહેવું
અલાબૂની સ્ત્રી [સં. મ0ાવૂ ] કડવી દૂધી અલવાઈ વિ. સ્ત્રી [સરવે હિંસં. વાવતી ?]એક બે મહિનાના અલાભ . [સં.] નુકસાન બચ્ચાવાળી (ગાય, ભેસ ઈ૦)
અલામત ન [..] નિશાની; એધાણ; ચિન અલવાન ન. [A] કેર વિનાની શાલ; કામળી
અલાયચી સ્ત્રી, એક જાતની ડાંગર (ઇલાયચી જેવા દાણા ઉપરથી) અલવિદા સ્ત્રી [..] છેલ્લી સલામ; છેલ્લી વિદાય (૨) (સં.) અલાય ૫૦ જુઓ અલાયચી (૨) [તુ. ગાય] એક જાતનું રમજાનને છેલ્લે શુક્રવાર
[( વિવું)
કાપડ અલવીલું વિજુઓ “અલવ'માં.—લેવું. (૫) જુએ અલબેલું અલાયદું (લા) વિ. [.. માહિદ્રઢ] ઇલાયદું; ભિન્ન; જુદું અલવે અ૦(૫.)લીલાએ; લહેરથી(૨)આડીઅવળી કે બેટી રીતે | અલાયે વિ. પું. અમઢ= માતેલો સાંઢ ?] આલે; હરાયો; અલસર નવે શણગારેલું ખચ્ચર () (૨) વિ૦ અલબેલું | માતેલ (સાંઢ) અલી સ્ત્રી, જુઓ અલછ
અલાર (લા') સ્ત્રી અલગાર; લંગાર અલસ વિ૦ [.] આળસુ (૨) થાકેલું (૩) મંદ. ૦ગતિ સ્ત્રી મંદ- | અલાવ ! [સર૦ હિં; સં. માતર, મ, માવા] મેહરમને અંગે ગતિ. ૦ગમના સ્ત્રી મંદઅલસ ચાલવાળી સ્ત્રી, ૦મતિ સ્ત્રી | આસપાસ નાચવા સળગાવાતે અગ્નિ મંદમતિ –સા સ્ત્રી ગોકળગાય
[ઘનાવું અલાવડું વિ. સાચાઠાં કરનારું(૨)ચાડિયું(૩)ધાપલાં કરનાર અલસાવું અક્રિ. [સં. મમ્મ] અળસાવું; આળસવું; થાકી જવું; | (૪) નવ સાચું જાડું (૫) ધાપલું (૬) ચાડીયુગલી. –ડાવેઢા ૫૦ અલહેતુ વિ૦ [અ +લહેવું] જુઓ અલેતું
બ૦૧૦ અલાવડાં કર્યા કરવાં તે.–કાંખેર વિઅલાવડાં કર્યા અલંકરણ ન. [૩] અલંકૃત કરવું તે
કરનારું અલંકાર j[i] ઘરેણું (૨) શણગાર (૩) શબ્દ અથવા અર્થની | અલાવવું સક્રિ“આલવું'નું પ્રેરક ચમત્કૃતિવાળી રચના (૪) તાન કે આલાપમાં વપરાતી સ્વરેની | અલાવા અ [.] તે સિવાય; ઉપરાંત મધુર ગુંથણી (સંગીત). શાસ્ત્રન૦ અલંકારનું શાસ્ત્ર; કાવ્યશાસ્ત્ર. | અલાવું અક્રિ. “આલવુંનું કર્મણિ -રી વિ૦ અલંકારવાળું
શિષ્ણાર અલાહિદું વિ૦ જુઓ અલાયદું અલંકૃત વિ. [i] શણગારેલું. –તિ સ્ત્રી શોભા (૨) ભાષાને | અલિ(લી) પું[સં.] ભમરે અલંગ સ્ત્રી. ઠાણ; ઘોડીની ઋતુદશા. [૫ર આવવું = (ઘાડી) અલિખિત વિ. [.] લિખિત નહિ એવું ઠાણે આવવી.]
અલિસ૦િ [i] લિપ્ત નહિ તેવું; નિર્લેપ; અનાસક્ત. ૦તા સ્ત્રીઅલંગ અ૦ દૂર, અલગ
અલિયાની વિ૦ આલા – ઊંચા ખાનદાનનું [ પરમાત્મા અલંગ છલંગ અ૦ (સુ.) અધર; વગર ટેકે કે આધારે . અલિગ (-ગી) વિ. [સં] જાતિરહિત (૨) શરીરરહિત (૩) પં અલંઘનીય, અલંધ્યાવે. [a]લંધ્ય નહિ એવું [સતિષ | અલિદ પું. [સં.] ઘરના બારણા પાસે ચેક કે ઉપર ગીવાળે અલંબુદ્ધિ સ્ત્રી. [૩] છે એટલું બસ છે એમ માનવાની વૃત્તિ; ભાગ (૨) એટલે અલા સ્ત્રી [મ. મારો] આબાદી
અલી પું[૪] જુએ અલિ (૨) [ફે. મ૪િમા, ચા] સ્ત્રી, અલાઉ વિ૦ જુદું (૨) અજાણ્યું
સખી (૩) અ. એક સ્ત્રીવાચક સંબોધન (અથા’નું સ્ત્રી ઉપર) અલા(એ) [. દાઈ] જુઓ ઇલાકે
અલી પું[મ.] (સં.) ઇસ્લામના એક ખલીફ અલાખ પં. (કા.) અભિલાખ (૨) જુઓ અલાકે
અલીક વિ૦ [૩] અપ્રિય; અળખામણું (૨) ખેટું; કૃત્રિમ (૩) અલાઘવ ન [i.] ગૌરવ (૨) ટૂંકાણને અભાવનકામે વિસ્તાર મિથ્યા (૪) ન૦ કપાળ (શૈલીનો એક દોષ)
અલીલ વિ૦ (કા) છેક નબળી તબિયતવાળું અલાણવું અક્રિ. ઊંટનું ગાંગરવું (બરાડવું)
અલીલખ વિ. સંખ્યાબંધ [તપુરુષ સમાસ. ઉદા. “યુધિષ્ટિર' અલાણી સ્ત્રી કૂવાનું એલાણ
અલુસમાસ પું[] વિભક્તિના પ્રત્યયને લોપ થયા વગર થત અલાણું વિ. આ (૨) અમુક (પ્રાયઃ “લાણું” જોડે વપરાય. | અલ(–ળુ)ખડું ન જુએ અળખડું ઉદા૦ અલાણી બાઈ ને ફલાણું બાઈ કર્યા કરવું =ગપાં ને | અલકે ફેરે અ૦ (કા.) આ ફેરે કુથલીમાં વખત કાઢવો.). ફલાણું વિ૦ આ અને તે અલૂણાં નબ૦૧૦ જુઓ ‘અણું'માં અલાત ન [i] રણું (૨) મશાલ. ૦ચક ન૦ ચક્કર ફરતું | અલૂણું વિ૦ [+લુણ] લુણ-મીઠા વિનાનું (૨) લુણ - અન્ન
રણું (૨) તેનાથી ભાસતું વર્તુલ. વાયુ ૫૦ કેલગેસ વિનાનું, ભૂખ્યું (૩) [લા.] ફીકુ ખિન્નવરવું (૪) ન૦ અણું અલાદ વિ. [મ. મદ્દ] નિધન; દીન
[વગેરે | ખાવાનું વ્રત. –ણાં નબ૦૧૦ એ વ્રતના દિવસ અલાન ન. [સં. માત્રાનો હાથી બાંધવાનો ખંભે, દોરડું, સાંકળ | અલેક (લે') ૦ જુઓ અહાલેક. [–જગાવવી = જુઓ અલખ અલાપ j૦, ૦૬ સ૨ ક્રિ. (૫) જુઓ અનુક્રમે આલાપ, | જગાવવી]. –કિ અલકને ઉપાસક કે તે જગવતે સાધુ આલાપવું
એક નવ [] સુકાન સીધું રાખીને હંકારવું તે અલાપચારી સ્ત્રી પાછળ રહીને તોફાન કરાવવું તે [ઉપાધિ | અલખ વિ. [4] લેખા વિનાનું. ૦ધા અ૦+અસંખ્ય રીતે. અલબલા સ્ત્રી [4. વઢા નું દ્વિત] ઝડઝપટ; નડતર (૨) પીડા; | ૦૬ સક્રિ. [અ + લેખવું] લેખામાં ન લેવું. -ખું વિ૦ લેખા અલાબુ(ભૂ) સ્ત્રી [૪] કડવી તુંબડી (૨) સંન્યાસીનું તુંબડું | વિનાનું (૨) નકામું; અફળ. -ખે અ૦ અફળ; એળે (૨) પુષ્કળ