Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 897

સાળવી ]
૮૫૨
[સાંઢણી
* સ્ત્રી સાળવી કે તેની સ્ત્રી. ૦વી મું. કપડાં વણનાર; વણકર યોગ (૨) (સં.) ગીતાનો બીજો અધ્યાય
સાળાવેલી સ્ત્રી [સાળ” ઉપરથી] સાળાની વહુ; સાળેલી | સાંગ વિ. [સં.] અંગે સહિત (૨)આખું; તમામ (૩) [સર૦ હિં, સાળી સ્ત્રી [મા. સાજી (સં. ૨થી )] વહુની બહેન
મ.] ૫૦; સ્ત્રી૦; ન૦ બરછી જેવું એક હથિયાર સાળુ [. તાપી; સર૦ હિં. સાત્, મ. સાલું] સ્ત્રીઓને સાંગડે () પં[‘સાંગ' ઉપરથી] ડોળી ઉપાડતાં ટેકણ તરીકે પહેરવાનું ઝીણું રંગીન વસ્ત્ર
લેવાતો લાકડાને દાંડો
[ શિંગ સાળું વિ૦ [‘સાળો” ઉપરથી ?] વાકયમાં વપરાતાં તેની વિવક્ષામાં સાંગર(ત્રી) () સ્ત્રી (. સંકરિના, સર૦ મ.સાગરી) સમડીની જરા વધારે સચોટતા ને મમતાને ભાવ ઉમેરે છે. મારું સાળું” | સાંગલે (૦) ૦ [સં. ઍ (શિગડું) ઉપરથી ?] બાળકની કોટમાં પણ બેલાય છે). ઉદા. સાળી વાત તો ખરી (૨) [.] “માળું” ઘાલવાનું હાલરું પેઠે વહાલમાં કે નિરર્થક બોલાય છે
સાંગામા(–માં)ચી ૦) સ્ત્રી [સં. રામવા કે સાંગી + માંચી સાળેવડું ન [સાળ + વડું] જુઓ “સાળમાં
અઢેલીને બેસાય તેવી પાટી ભરેલી ખુરસી-ઘાટની માંચી સાળેલી સ્ત્રી (સુ.) જુઓ સાળાવેલી
[ભાઈ | સાંગી (૨) સ્ત્રી [સર૦ હિં] રથની ધરી અને સાટીએ બે વચ્ચે સાળે [બા. સાઢ (સં. રૂા); સર૦ મ. સાહ્યા] વહુને | કઠેરાવાળો ભાગ (૨) ઠાકોરજી આગળ કરાતે રંગમંડપ કે તેની સાંઈ ડું (૦) ૧૦ [સં. વંન પરથી ?કે પ્રા. રૂકન (સં. સામી) | શણગાર શોભા કે . સારૂથ (સં. સ્વાગત) પરથી ?] આલિંગન. (-લેવું) (૨) મળવું | સાંગોપાંગ વિ૦ (૨) અ [.] અગઉપાંગ સહિત; સમસ્ત; પૂણ તે; ભેટ; તે વેળા જે જે કરવી કે, કુશળ સમાચાર પૂછવા તે સાંથામિક વિ. [સં.] સંગ્રામને લગતું (૨)૫૦ સેનાપતિ (૩) યુદ્ધ સાંઈમૌલા (૯) પં. [સર૦ છુિં. સાં{, મ. સારું (સં. સ્વામી)] સાધિક વિ. [સં.] સંઘનું, –ને લગતું [થવું (૩) સાચવું પરમેશ્વર; ખુદા (૨) ફકીર. બાવા ૫૦ સાધુ બે (માનાર્થ સાંચરવું (૦) અ૦િ [ સંચરવું] ચાલવું (૨) જવું; વિદાય બ૦૧૦)
[(પડવી,લાગવી) | સાંચવું (૨) અક્રિ[સં. સં] સંઘરવું; એકઠું કરવું, વહેરી સાંકઃ (૦) સ્ત્રી (જુઓ સાંકડું] સંકડામણ; ભીડ (૨) મુશ્કેલી. | રાખવું. [ સાંગ્યું સંઘર્યું = પેદા કરી ભેગું કરી મૂકેલું.] સાંકડું (૧) વિ[પ્રા. સંડે (સં. 1); સર૦ મ. સાંજ8]. પહોળાઈમાં ઓછું (૨) ભિડાતું; છૂટ વગરનું (૩) સાંકડવાળું મુશ્કેલ સાંચે (૨) પં. [જુઓ સંચા] સંચે (૨) [સર૦ હિં., મ. સાંવા] (૪) (મનનું સંકુચિત, અનુદાર. [-પડવું=ભીડ લાગવી.-લાકડું, | બીબું. –ચાકામ ન યંત્ર (૨) યંત્રકામ (૩) યંત્રની રચના વગેરે સાંકડે સંબંધ = ગાઢ સંબંધ. સાંકડે આવવું = હરકતમાંમુશ્કે- સાંજ(–ઝ) (૨) સ્ત્રી. [1. સંજ્ઞા (સં. સંસ્થા) સર૦ ઈ.સાંજ્ઞ; મ] લીમાં આવી પડવું.]–ડે માંકડે –ળે)અગમે એમ સંકડાઈને.] સંધ્યાકાળ. [–કરવી = સાંજ પડે ત્યાં સુધી કામ કે કાંઈ ચલાવવું સાંર્ય ન૦ [ā] સંકરતા
કે લંબાવવું, સાંજ પાડવી. –થવી, પડવી = સંધ્યાકાળ થવો (૨) સાંકળ (૯) સ્ત્રી[4. સંn (સં. ઍવ); સર૦ હિં. સાંધ3–;મ.] [લા.) બહુ મોડું થયું. –પાડવી = મેડું કરવું; કામ ઢીલમાં નાખવું. કડીઓ કે આંકડા જોડીને બનાવેલી લાંબી હાર (૨)બારીબારણાને -સવાર = રજ, નિરંતર.] રે, જે–ઝે) અ૦ સંધ્યાકાળને બંધ કરવાની એવી હારનું સાધન ૩) જમીન ભરવાનું ૧૦૦ ફૂટનું સમયે; દિવસ આથમતાં
[ ત્યારે) દૂધ દેતી ભેંસ માપ. [-ઘાલવી =હરકત કરવી; વચમાં અડચણ નાખવી. | સાંજ(-)ગી સ્ત્રી, -ણિયું નવ (કા.) કવેળાએ (ટંક ન હોય -ચડાવવી, ભીડવી, મારવી, લગાવવી, વાસવી = સાંકળ. સાંજ(–ઝ)રે અ૦ જુઓ “સાંજ”માં વડે બંધ કરવું.] –ળિયું ન૦ પુસ્તકનાં પ્રકરણ વગેરેને પાનના સાંજી(–ઝી) (૨) સ્ત્રી [સાંજ' ઉપરથી] સાંજે ગાવાનું લગ્નગીત નંબર સાથે અનુક્રમ. –ળી સ્ત્રી, નાની કડીઓ જોડી બનાવેલી સાંજે(–ઝે) અ૦ જુઓ “સાંજ”માં સેર (૨) કેટે ઘાલવાની કંડી (૩) પીંજણની તાંતને તંગ પકડી સાંજે (૦) ૫૦ [સર૦ મ. સાંના; જુઓ સરી] સંજોરીમાં રાખતી (તાંતની) દેરી. - નવ પગનું એક ઘરેણું
ભરવાને મા (૨) રેલમાં તણાઈ આવેલો ઘાસ વગેરેને કચર સાંકળવું સક્રિટ સાંકળની પેઠે જોડવું; વળગાડવું (૨) અક્રિક સાંઝ સ્ત્રી જુઓ સાંજ (પ.) સાંકળની પેઠે બંધાવું; સંકળાવું
સાંઝણું સ્ત્રી, –ણિયું ન૦ જુઓ “સાંજણી”માં સાંકળિયું,સાંકળી,શું જુએ “સાંકળ”માં [–કી વિ૦૦ સાંઝ રે,ઝે (2) જુઓ “સાંજ'માં સાંકેતિક વિ૦ [ā] સંકેત સંબંધી સંકેતવાળું (૨) પારિભાષિક. | સાંઝી સ્ત્રી, જુઓ સાંજ સાંકે (૧) પું. [જુઓ સાંખું માપને અડસટ્ટો (૨) સંકેત સાંડી () સ્ત્રી [સર૦ ëિ. સટી, મ. સટી] સરડી. ૦કડું ન સાંખલે () પુંગળું (સુ.)
સાંડીને નાને કકડો (૨)વિત્ર તેના જેવું સૂકલું કે પાતળું. ૦ઝાંખરા સાંખવું (૨) સક્રિ. [સં. સં + ક્ષ ખમવું; સહન કરવું (૨) ક્ષમા નબ૦૧૦ જુઓ સાટીઝાંખરાં. – પં. [સર૦ હિં. સT] કરવી (૩) [HI. સંવ (ઉં. સંસ્થા) =ગણતરી કરવી] માપવું, ભરી જુવાર શેરડી વગેરેનો પિરાઈવાળો દાંડે જેવું (૪) સરખાવવું; તુલના કરવી
[ખેતર સાંઠશી(–સી), – (૦) જુઓ સાણસી,સાંખું (0) નવ (જુઓ સાંખવું] માપ (૨) ખેડીને પડતર રાખેલું | સાંઢ (–ઢિયે) (૦) ૫૦ [. હંટ (સં. ઘટ્ટ, સ09); સર૦ મ. સાંs; સાંખે (૦) ૦ [પ્રા. સંવ (સં. સંસ્થD] એક સંકેત (વેપારી) હિં. સૌ0 ગધે; આખલે (૨)[લા.] માતેલ - નિરંકુશ માણસ સાંખ્ય, દર્શન ન. [ā] કપિલ મુનિએ રચેલું દર્શન; છ વદિક | (૩) [જુઓ સાંઢ સ્ત્રી; સર૦ હિં. દિવા] નર ઊંટ દર્શનેમાનું એક બેગ પુંસાંખ્ય દર્શન જેમાં મુખ્ય હોય તેવો | સાંઢ (૦૮), ૦ણી (૨) સ્ત્રી [.સંal; સર૦ મ.સાંઢ, oળી; હિં.