________________
સાચાબેલું ]
૮૪૪ *
[સાડા(ડી)
સાચાબેલું વિ. [સાચું બોલવું] સાચું બોલનારું
કરવાને વ્યવહાર સાચું વિ. [જુએ સાચી ખ; સત્ય; હોય તેવું (૨) અસલ; |
સારી સ્ત્રી [સર૦ મ. (સં. સંથા, . રંઠા ?)] માણસે જેમાં બનાવટી નહિ એવું. જેમ કે, સાચું મેતી (૩) સત્ય બોલનારું.(૪)
બેસે છે તે ગાડીનું ખોખું - ચોક ઠું (૨) [જુઓ સાટું] કરાર. એકવચની. ૦ , જૂઠું વિ૦ ખરુંખેટું (૨) ન ભંભેરણી.
ઉદા. (રમતમાં) દાન આપવાની સાટી [સાચજૂઠાં કરવાં = ભંભેરણી કરવી.] -ચૂલું વિ૦ સાચું
સાટીઝાંખરાંનબ૦૧૦ [સાંઠી +ઝાંખરાં] કાન ભંભેરવાતે; સાચું સાચકલું. –ચે અ૦ ખરે નક્કી (૨) વાજબી રીતે. –ચેસાચું
જૂઠું કહી દેટે કરાવવો તે; સાંઠીઝાંખરાં [કરવા] વિ. ખરેખરું; સાવ સાચું; સાચમાચ
સાટીન સ્ત્રી[. સૅટિન, સર૦ મ. સટીળ; હિં. લાટન (યું. રાઇટી)] સાચે ૫૦ [“સાચું” ઉપરથી] રેશમને પાકો દોરો (મતી ગાંઠવાને)
એક જાતનું રેશમી કાપડ સારે ૫૦ [સાચવવું” ઉપરથી ? સર૦ . સર = જોવું]
સાટું ન [સે. સટ્ટ; સર૦ મ. સાટા] કરાર; બોલી; કબાલો (૨) (વૈષ્ણવમંદિરને) નોકર (૨) નામની બ્રાહ્મણની જાતને માણસ
મૂલ ઠેરવવું તે (૩) બહાનાની રકમ (૪) માલને બદલે માલ કે સાજ ! [1.] ઉપયોગી સરસામાન (૨)શણગાર; વસ્ત્રાભૂષણ કન્યાને બદલે કન્યા આપવી તે (૫) બદલે; અવેજ [ કરવું]. (૩) ઘેડા પર નાખવાનો સામાન (૪) ન- સારંગી જેવું એક
(૬) [સાટે પરથી ] એક મીઠાઈ (ઉ. ગુ.). તેખડું નવ વાઘ. [માં = ઘોડા ઉપર સામાન નાખો.] ૦૩સ્ત્રીનાની (કન્યાનું) સાટું કે તેખડું સારંગી (ભરથરી લોકેાની)
સાકj[વા. સટ્ટ (સં. રાશ) ઉપરથી] ઠગ; લુચ્ચે સાજન [સં. સજ્જન], મહાજન ન૦, –નિયા પુંબ૦૧૦ વરના | સાટે અ૦ [સર૦ હિં; જુઓ સાટું] બદલે; અવેજમાં વરઘોડા સાથે રહેવું પ્રતિષ્ઠિત લોકોનું મંડળ. –ની સ્ત્રી સન્નારી.
| સાટે અ૦ [સં. પ્રા. સટ્ટ, ૦૫; સર૦ મ. સારા = મેવાણ] ધીથી -નું નવ નાતનું પંચ
[ભાગ્યના શણગારવાળું મોયેલે ચોખાનો લોટ (૨) [સર૦ મ. સાટા (પ્રા. સુંઠા ) ] સાજ વિ૦ [સાજ” ઉપરથી] શણગારવાળું; શોભતું (૨) સૌ- | માલ ભરાય છે તે ગાડાને ભાગ (૩) [સર૦ સં. સટ્ટ] ધોયેલું ધી સાજવારી સ્ત્રી. [.] + સજોઈ; સજાવટ કે તેને માટેની સામગ્રી સાટોડી સ્ત્રી [હિં. સટી (સં. શ્વેતા)] એક વનસ્પતિ. મૂળ ન સાજવું સક્રિ. [સાજ કે સં. સન પરથી ? સર૦ હિં. સાગના] સાડીનું મૂળ. – પં. એક વનસ્પતિ માંજવું, સાફ કરવું (૨) સજવું; સજજ કરવું (૩) અક્રિ૦ [સર૦ | સાટો૫ વિ૦ કિં.] આડંબરવાળું; ભપકાવાળું (૨) અભિમાની મ. સાન] બેસતું આવવું; છાજવું (૪) સાજ સજી તૈયાર થવું | (૩) અ૦ ઘમંડથી; તુમાખીથી (૫) પરવારવું
[સાધનસામગ્રી | સાઠ (ઠ,) વિ. [2. પટ્ટિ (. વષ્ટિ); સર૦ મ, હિ.] “૬૦. સાજસરંજામ, સાજસામાન પું[સાજ + સરંજામ, સામાન] | | [સાઠે હાથ ઘાલવા = ખૂબ ઘરડું થઈ જવું.] સાજાત્ય ન [i] સિલિટડ” (ગ.). ૦ર્કેદ્ર ન ‘સેન્ટર ઑફ સાઠમાર, -રી જુઓ “સાટમારમાં સિમિલિટમૂડ’ (ગ.). ૦રેખા સ્ત્રી, લાઈન ઑફ સિબિલિટયુડ” સાઠી સ્ત્રી. [‘સાડ ઉપરથી; સર૦ મ.] સાઠ વર્ષની વય; ઘડપણ સાજાની વિ (કા.) સુજાણ; સજજન (માણસ)
(૨) સાઠ વર્ષને ગાળે. [-વાયદા થવા = લગભગ સાઠ વર્ષની સાજિંદે ! [1. સાન્નિવ; સર૦ હિં, મ. સાનિ] ગાનાર કે | ઉંમર થવા આવવી.] [ એક જુવાર કે ડાંગર, બાજરી, નાચનારની સાથે સારંગીવાળો કે તબલચી
સાઠી વિ૦ [સર પ્રા. સટ્ટી; હિં, મ.] સાઠ દિવસે પાકતી સાજીખાર પં. [. નિમાં (પ્રા. નિમા) + ખાર; (ક્ષાર); સર૦ સાઠે [“સઠ” ઉપરથી] વિ. સં. ૧૮૬૦ ને દુકાળ હિં. સંક્નીવાર; મ.] એક ખાર
સાકેદરે ૫૦ [સાઠેદ (ગામ) પરથી] તે નામની નાગરની જાતને સાનું વિ૦ [. સકળ (સં. સુકન, સંચ); સર૦ મ. નાના, . માણસ
- [જેને છેડે હોય તે સાલનું સંજ્ઞો] તંદુરસ્ત (૨) ભાંગેલું નહિ એવું; આખું. ૦તા વિ૦ સાડત્રીશ(–સ) વિ. [4. H-ત્રિરાત] “૩૭'. -સું વિ૦ ૩૭ તાજું અને નીરોગી. સમ, સમું વિટ તંદુરસ્ત; નીરોગી (૨) સાઇલે પૃ. [વા. સ; સાઈટ્ટ (. રાટ)] સા; સાડી સાવ સાજું; આખેઆખું; અક્ષત
સાડાસાતી (ડ) વિ૦ જુએ સાડાસાતી સાટ સ્ત્રી[૧૦; સર૦ હિં, મ.] ચામડાની લાંબી ને પાતળી સાડા(–ડી) (ડ) વિ. [બા. સઢ (ઉં. સ; સર૦ મ. સાહે; પટી (૨) [સર૦ મ. સા.-(. સં + Rયા, પ્રા. સંઠા)] કરે; હિં. ]િ (સંખ્યા પૂર્વે આવતાં) સાર્ધ ઉપર અડધું. ઉદા. બરડાનું હાડકુ. કાટવું સક્રિ સાટકે સાટકે મારવું. કે ૫૦ સાડા પાંચ; સાડી સડસઠ. [-ત્રણ = અદક પાંસળિયું (૨) ગણ્યાંસાટ બાંધી બનાવેલ ચાબુક કે કરડે (૨) જુએ સાટ
ગાંઠયાં; જાજ. -ત્રણ ઘડીનું રાજ = ક્ષણિક સુખ કે અમલ. સાટ(–5)માર [સાટ + મારવું; સર૦ મ. પરમાર્થા, હિં.]. -ત્રણ પાયા હેવા = ઘેલું કે અસ્થિર મગજનું દેવું (ર) સાઠમારીમાં હાથીને સાટ કે સેટા મારી ચીડવનાર. -રી સ્ત્રી, ઉછાંછળું. –ત્રણ પાંસળીનું = ચસકેલ.-ત્રણમાંનું કહ્યું = દોઢ[સર૦ મ] જંગલી પ્રાણીઓને ખીજવીને લડાવવાને તમારો ડાહ્યું. -સાત ફેર = મોટી આફત. -સાત વાર પરવવું = (૨) [લા] લડાલડી; મારામારી
ખાસ કે બરાબર પરવડવું કે પાલવવું. –સાત મણનું સંભળાસાવવું સક્રિ. [સાટું” ઉપરથી] સાટું કરવું (૨) ખરીદવું | વવું = ઘણું ભંડી ગાળ દેવી. સાડી ગપતાળીસ = અનિશ્ચિત સારવું સક્રિ. [“સાટું ઉપરથી] મૂલ ડેરવવું (૨) વેચાતું લેવું સંખ્યા. સાડી ચુંમરને અંક = ‘અંગત” કે “ખાનગી” એવું સાટાકરાર પું, સાટાખત ન સાટા વિષેનું લખતો કે તેને કરાર સૂચન કરતો આંકડો (કાગળને માથે લખાય છે). સાડે સાત સાટાખઠાં નબ૦૧૦ [સાટું તેખડું] કન્યાનાં સાટાં ને તેખડાં | થવું = પૂરી નિષ્ફળતા મળવી; ધૂળધાણી થવી.].
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org