________________
શબ્દચતુર]
૭૯૪
[શરણ્ય
૫૦ ભાષાના શબ્દોના સંગ્રહને ગ્રંથ. ૦ચતુર વિ૦ બેલવામાં | શમ ડું [] શાંતિ (૨) ક્ષમા (૩) ઇદ્રિ અને વાસનાઓનું - શબ્દ વાપરવામાં ચતુર. ૦ચતુરાઈ ચાતુરી સ્ત્રી, ૦ચાતુર્ય શાંત થવું તે. છતા સ્ત્રી- શાંત (૨) ક્ષમા; ધીરજ. ૦ને ન૦ ન૦ શબ્દચતુરપણું. ચિત્ર ન૦ શબ્દો દ્વારા આપેલ ચિતાર - | શાંત પડવું કે પાડવું તે (૨) “ન્યુટ્રલાઈઝેશન” (૨. વિ.). ૦૧ લાડુ દરેલું ચિત્ર. ચિત્રણ નવા શબ્દચિત્ર આપવું તે. ચિત્રલિપિ ૫૦ જુઓ સમનલાડુ. પ્રધાન વિ૦ શમ જેમાં પ્રધાન છે તેવું. સ્ત્રી શબ્દનાં સૂચક ચિત્ર દ્વારા લખવાની લાપ; “હાયરેલિફિક'. ૦મય વિ. શમથી ભરેલું; શાંત વાળી સ્ત્રી જુએ વાળ. નિર્દેશ મું વસ્તુને લક્ષણમાં શમાવવું સત્ર:- (પ.) શાંત કરવું, શમાવવું જ આવી જતાં ધમે કહી બતાવવામાં આવતા હોય તેવા નિર્દેશ
શમવું અકૈિ૦ કિં. રા] શાંત પડવું; ટાટું પડવું (૨) નાશ પામવું કે કથન ન્યા.). ૦૫રીક્ષા સ્ત્રી શબ્દના વન - અવાજ પરથી
(૩) “ન્યુટ્રલાઈઝ” (૨. વિ.)
[થવું પારખવું તે. પોથી સ્ત્રી બાળકને શબ્દો શીખવવા માટેની
શમશમવું અટકૅ૦ [૩. રામ] શમશમાકાર થઈ જવું (૨) શાંત ચાપડી -પાઠયપુસ્તક. પ્રમાણ ન૦ શબ્દજ્ઞાનનું સાધન (૨) | શિશમાકાર વિ૦ [‘શમશમવું' ઉપરથી] હાલતું ચાલતું બંધ થયેલું; શાબ્દિક પુરાવે. પ્રવેગ j૦ શબ્દનો પ્રયોગ-ઉપગ કે
સંસાર હેત; કાંઈ પણ અવાજ કે હિલચાલ વિનાનું, શાંત વાપર (૨) રૂઢિપ્રયાગ. ૦બદ્ધ વિ૦ શબ્દમાં-લખાણમાં ઉતારેલું;
શમશેર સ્ત્રી [f.]તરવાર.[–ચલાવવી = તરવાર કામમાં લેવી; લખેલું. બાણુ નવ બાણ જેવો શબ્દ; બાણ જેમ ભેંકાય એવું
તરવારથી ઘા કરે. –ફેરવવી = તરવાર વાપરવી – વીંઝવી. વચન કે શબ્દ, બાહુલ્ય નવ શબ્દધુતા; જોઈએ તેથી વધારે
-બાંધવી, લટકાવવી = તરવાર કેડે બાંધવી.] બહાદુર વિ૦ શબ્દો વાપરીને વર્ણવવું તે. બે શબ્દની સમજ કે શબ્દ તરવાર ચલાવવામાં બહાદુર એક ખિતાબ). --રિયું વિ૦ પરથી સમજાય છે. બ્રહ્મ ન૦ શબ્દરૂપી બ્રહ્મ કે વેદ (૨) વાણી;
શમશેર-બહાદુર; તલવાર ચલાવી જાણનાર ભાષા; શબ્દથી પ્રતીત થી સૃછે. ૦મંડળ ન૦ શબ્દને સમૂહ
શમસુખ નવ [સં.] ચિત્તના શમથી મળતું સુખ; નિવૃત્તિનો આનંદ કે સંગ્રહ. ભેદી વિ૦ જુએ શબ્દવેધી. વેગી વિ૦ (વ્યા.) શમળી સ્ત્રી, એક પક્ષી; સમડી નામ સાથે સંબંધમાં વપરાતું; નામયોગી અવ્યય). ૦રચના સ્ત્રી
શમ સ્ત્રી [સં.] મીણબત્તી (૨)[લા.] દીવે. દાન ન૦ [.] શબ્દની ગોઠવણી; બોલવા લખવાની શૈલી. ૦લક્ષી વિ૦ શબ્દ
મીણબત્તીની દીવી; ‘વરસીટ’ રચના તરફ લક્ષવાળું; “અર્થલક્ષી'થી ઊલટું. ૦લાલિત્ય ન૦ શમાવવું સાંકે, “શામવું, “શમવું’નું પ્રેરક શબ્દોની લલિતતા -મધુર રચનાકે જના. લિપિ સ્ત્ર શબ્દ
શમિત વિ૦ [ā] શમેલું; શાંત કરેલું કે થયેલું શબ્દ (વણે નહિ) જુદી સંજ્ઞાવાળી લિપ; “હાયરિટેક'. લેખન શમિયાને ૫૦ [જુઓ શામિયાન] તંબુ ૧૦ શ્રુતલેખન તરીકે શબ્દો લખાવવા તે. વાદ ! અર્થ નહિ |
શમી સ્ત્રી [સં] એક ઝાડ; સમડો. પૂજન ન૦ સમડીના પણ શબ્દને પકડીને વાદ કરવો તે. વાહક વિ૦ શબ્દને દૂર
વૃક્ષનું પૂજન (દશેરા પર થાય છે) [ભાની ખિતાબ) વહી જાય એવું (યંત્ર – ટેલિફેન). વિચાર ૫૦ વર્ણો વિષે
શબ્યુલઉલમા ! [1] વેઢાનમાં સૂર્ય જેવો (એક મુસલવ્યાકરણની દૃષ્ટિએ વિચાર. ૦ધ ૫૦ શબ્દ કે અવાજ પરથી
શયતાન ! [5.] ઈશ્વર સામે બળવો કરનાર એક ફિરસ્તો (સં.) નિશાન વીંધવું તે. ૦ધિત સ્ત્રી શબ્દવેધીપણું; શબ્દવેધની
(૨) બદમાશ; સેતાન. –નિયત સ્ત્રી, શયતાનપણું, બદમાસી. શક્તિ. ૦ધી વિ૦ માત્ર શબ્દ – અવાજને આધારે ધાર્યું બાણ
-ની વિ૦ (૨) સ્ત્રી, જુઓ શેતાની મારનારું. ૦શઃ અ૦ શબ્દ શબ્દ, દરેક શબ્દ મુજબ. શક્તિ
શયદા વિ. [FT.] ઘેલું, ગાંડું (૨) પ્રેમઘેલું સ્ત્રી શબ્દનો અર્થબેધક શક્તિ (અભિધા,લક્ષણા અને વ્યંજના).
શયન ન૦ [ā] સૂવું તે (૨) પથારી (૩) ઠાકોરજીને પઢાવવા ૦શાસ્ત્ર ન૦ શબ્દનું શાસ્ત્ર; “ઇટિમૅલેજી'. શુદ્ધિ સ્ત્રી શબ્દની
તે. ૦આરતી સ્ત્રી ઠાકોરજીનાં શયન વેળાની આરતી -પૂજા. શુદ્ધિ; શબ્દને શુદ્ધ પ્રયોગ. ૦લેષ પં. શાબ્દિક શ્લેષ. સંગ્રહ ખંઢ પુરુ, ગૃહ ન સૂવાના ઓરડે. ભેગા ! ઠારજીને પં. શબ્દોને સંગ્રહ; શબ્દભંડોળ. સાગર પુ. શબ્દકેશ. શયન વેળા ધરાવાતો ભેગ સિદ્ધિ સ્ત્રી શબ્દની શુદ્ધ રચના કે શુદ્ધ ઉપગ. ૦ઍક્યું
શથિત વિ૦ [] સૂતેલું (૨) ઊંઘતું
[ સંગતતા નક શબ્દો વાપરવાની સરળતા કે ફાવટ. - દાદંબર ૫૦
શચ્યા ઢી. [ä.] પથારી (૨) [કા. શા.] પદોને પરસ્પર સુમેળ [+માડંવર] જેમાં અર્થ કે ભાવની ન્યૂનતા હોય તેવો ભારે ભારે
શર સ્ત્રી [મ. રામ] નિયમ; કાયદે; શરેહ (૨) પું; ન [4.] શબ્દ પ્રયોગ. -બ્દાતીત વિ. [+ગીત] શબ્દથી ન વર્ણવી
બાણ (૨). પાંચની સંજ્ઞા શકાય તેવું. -બ્દાનુશાસન ન +અનુરાસન] વ્યાકરણ.
શરચંદ્ર ૫૦ [ā] શરદઋતુને ચંદ્ર -બ્દાર્થ પું. [+અર્થ] શબ્દનો અર્થ (૨) શાબ્દિક - માત્ર રાબ્દ
શરટ ન [સં.] કાચિંડે
થવું = તાબે થવું.]. પરથી કરાતો અર્થ. અબ્દાલંકાર ! [+ અäાર] શબ્દરચનાની
શરણ ૧૦ [i.] આશ્રય; રક્ષણ; એથ. [શરણે આવવું, જવું, ચમત્કૃતિવાળો અલંકાર (કા.શા.). -બ્દાલુ વિ૦ નકામા - વધારે
શરણાઈ સ્ત્રી [.. સન્ના] ફંકીને વગાડવાનું એક નાનું પડતા શબ્દોવાળું કે તેવી શૈલીનું. -બ્દાલતા સ્ત્રી અર્થ થોડો
શરણાગત વિ૦ [૩.] શરણે આવેલું. -તિ સ્ત્રી શરણે આવવું પણ શબ્દોની ભરમાર હોવી તે શબ્દબાહુલ્ય; “વૉસિટી'. | તે; શરણ થયું તે -બ્દાવલિ(લી) સ્ત્રી [+ આવલિ –લી] શબ્દોની માળા; શરણાથી વિ૦ [4.] શરણ ઈચ્છનાર, શરણાગત શબ્દ સમૂહ. -બ્દાળ(–ળુ) વિ૦ જુએ શબ્દાલુ. –બ્દાંતર શરણું નવ શરણ; આશ્રય ન [+ અંતર] બીજે શબ્દ; શબ્દફેર
શરણ્ય વિ૦ (૨) ન૦ [.]શરણ દઈ શકે એવું; શરણદાતા
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org