________________
વળાકે ]
૭૫૬
[વદે
સ્થિતિને દહાડે; ભાગ્યોદય. પાછું વળવું = પાછા ફરવું (૨) વંચવું અક્રિ. [ä. વં] બચવું ઊલટી થવી (૩) ઊતરી જવું; સ્વાદ બગડવો. ઢગલે વળી જવું = વંચાડવું સક્રિ. [જુઓ વાંચવું] + જુઓ વંચાવવું ઢગલા જેવા થઈ (થાકથી, નિરાશાથી) બેસી પડવું (૨) ખૂબ | વંચાર ન૦ કમર પ્રમાણમાં ભેગું થવું – આવવું.]
વંચાલ(ળ) (જુઓ વચાળો] ન વપરાતો ખૂણે વળાકે ૫૦ [‘વળવું ઉપરથી] વલણ
વંચાવવું સક્રિઢ “વંચવું', “વાંચવું’નું પ્રેરક
[ થવી વળામણન[‘વળવું” ઉપરથી] વાળવાની મજુરી (૨) વાળતાં | વંચાવું અળક્રિડ “વાંચવું’નું કર્મણ (૨) [. વેર્ ઉપરથી નિંદા નીકળેલો કચરે. –ણી સ્ત્રીવાળવાની મજારી
વિચાળે ! જુઓ વંચાલ વળામણું ન [વળાવવું” ઉપરથી] વળાવવું તે; વિદાય (૨) વિ૦ | વંચિત વિ. [વં] છેતરાયેલું (૨) વિમુખ; હીન
વળતું; ઓસરતું; પાછું ફરતું. ઉદા. પાછું વળામણાં થઈ ગયાં | વિંછાવું અક્રિ૦, –વવું સક્રિ. “વાંછવું’નું કર્મણિ ને પ્રેરક વળાવવું સક્ર. “વળવું”, “વાળવુંનું પ્રેરક (૨)વિદાય કરવું; માર્ગે | વિંછેરવું સક્રિ. [સં. વિઝ] (૨) વીંખવું ઊંધું છતું કે આદુંપાડી આવવું
[ સંભાળ રાખનાર પાછું કે આડુંઅવળું કરવું. [વ છેરાવું અકેિ. (કર્મણિ), -વવું વળાવિયે [“વળાવવું” ઉપરથી] વળા; ભૂમિ (૨) વાટમાં સ૦િ (પ્રેરક).]. વળાવું ન [જુઓ વળાવિયો]મિયાનું કામ (૨) તેનું મહેનતાણું વંજી સ્ત્રી [સર૦ મ. વેનમાર (સં. વંતુર)] ખપાટિયાંની ભારી (૩) અક્રિક “વળવું'નું ભાવે, “વાળવું’નું કર્મણિ
વિંજુલ પું[સં.] નેતર (૨) અશોક વૃક્ષ [વાંઝિયાપણું વળ ૫૦ જુઓ વળાવિયો [વળોક; મરેડ (લે, ખા) | વંઝા સ્ત્રી [પ્રા. (સં. વચ્ચD] વંધ્યા; વાંઝણી સ્ત્રી. ૦ ૫૦ વળાંક (૦) ૫૦ [વળવું' પરથી] (રસ્તાનું) વળવું તે; મરડાટ (૨) | વિંઝી સ્ત્રી (જુઓ વં] વાંસની ખપાટ વળિયાચંપુ વિ૦ (૨) પુંકપાળ ઉપર શિંગડાંના મૂળની સીધી! વંટાવું અક્રિ૦-વિવું સક્રેટ ‘વાંટવુંનું કર્મણિ ને પ્રેરક
લીટીમાં ભમરે હોય તેવો (બળ૪) [ પળિયાં; ઘડપણ | વંટોળ(-ળિયે) મું [પ્ર. વસ્ત્ર (. વર્તુત્ર) = ગોળાકાર ઉપરથી; વળિયાંપળિયાં નવ બ૦ ૧૦ [વળિયું+પળિયાં] વળેલાં અંગ ને સર૦ મ. વા–વૈ8] કંડાળાં કરતો જેમાં વાતો પવન. [વંટોળ વળિયું ન [સર૦ મ. વી (સં. પ્રા. વજી, -&] આંટણ; ચા હું; ચડવું =વંટેળિયામાં સપડાવું (૨) લહેરમાં આવવું; વાયલ થવું આંકે (૨) પરસેવાને ડાઘ; વળું (૩) [સર૦ મ. વેઢી “વળવું (૩) (કનકવાનું) ઊંચે ને ઊંચે ઊડયા કરવું.] ઉપરથી] ઘોડા વગેરેની પીઠ ઉપર મુકાતી ગાદી (૪) થર; પિપડે. | વંઠ પં. [વંડવું પરથી] શરીરમાં વાયુના ગેળા આવવા તે [વળિયાં પઢવાં = (કપડાંને) પરસેવાના ડાઘ પડવા (૨) કરચલી- વિંડવું અક્રિ. [ä. વં; સર૦ સે. વંઠ) હાથથી જવું; હદ બહાર વળ પડવા.]
જવું (૨) ફાટવું, વહી જવું (૩) બગડવું, ભ્રષ્ટ થવું, પતિત થવું વળી સ્ત્રી [. વદિ (ઉં. વમ)] પાતળો લાંબો સેટે, જે | [વંઠી જવું =હાથથી જવું; બગડવું (૨) વીતી જવું. ઉદા. શી કે ઘર બાંધવામાં વપરાય છે (૨) [સં. વ8] લાકડીને છેડે જડાતી વિના વંડી ગઈ છે.] [વંઠાવું (ભાવે), વિવું (પ્રેરક)]
ખેળી (૩) અ. [“વળવું' ઉપરથી] વધારામાં; ઉપરાંત વિડી સ્ત્રી [સે. વરંડે; સર૦ ૫.] ખુલી જમીનની આસપાસની વળું ન [‘વળવુંઉપરથી] મંડળ; સમુદાય; પક્ષ (૨) ખેળી (૩) નાની ભીંત. [-છાવી = નાનું ફુલક કામ કરવું. પરનું ખસલું જમીનનું પડ (૪) પરસેવાને ડાઘ, વળિયું (૫) વલણ(૬) શરીરને = તુચ્છ વસ્તુ.] – ૫૦ મેટી વંડી (૨) તેના વડે આંતરેલું બાંધે (૭) અસ્તર (૮) પાણીનાં જમીનમાં વહેતાં વહેણ (૯) | મોટું સ્થાન (૩) પિળ; શેરી મનને તરંગ; વેળ. [-આવવું = મનમાં તરંગ આવવો.] વિંઢી સ્ત્રી, -ઢે ડું. (ચ) [સર૦. વંઢ બંધ] જુઓ વંડી, –ડો વકે પું[‘વળવું' ઉપરથી] શિક્ષણ; કેળવણી; તાલીમ -વંત(–) વિ[સં. વત] “વાળું' અર્થમાં નામને છેડે. ઉદા વળદ(-ધ) સક્રિય જુઓ વલંદવું
માનવંત, જોબનવંતું વળી-ધું) વિ૦ જુઓ વલંદ
વંતર ન૦, – પં. [વા. (સં. ચન્તા)] ભત. -રી સ્ત્રી, ભૂતડી વળવું અક્રિ૦ જુઓ વલંદી વીંટાવું. [વળભાવવું (પ્રેરક)] [ વંતરાવું અઝ૦, વર્ષ સક્રિ“વાંતર'નું કમૅણિ ને પ્રેરક વળ ૫૦ [જુએ વળી] જાડી મોટી વળી
વંતરી, જુઓ ‘વંતરમાં વળક [‘વળવું” ઉપરથી] ઘાટ; મરોડ (૨) રીતભાત; વિવેક | વંતાક ન [4. વૃત્તા) રાંગણું. ૦૭ી સ્ત્રી, રીંગણ વળેટ પું, જુઓ વળુંકે (૨) [જુઓ વળાક] મરેડ
-વંતું વિ૦ જુઓ વંત
[છે એ; આશારહિત વળોટવું સક્રિ[વા. વઢ (ઉં. મારોઘ) ઉપર ચઢવું] ઉલંઘવું; વંતાશ વિ. [. વસંત . મારા] આશાઓનું જેણે વમન કર્યું
ઓળંગવું (૨) ચડિયાતું થયું. [વળેટાવું (કર્મણિ), –વવું પ્રેરક)] | વંદન ન૦, -ના સ્ત્રી [.]નમસ્કાર; પ્રણામ, –નીય વિ. વંદન વક વિ૦ કિં.] વાંકે (૨) પં. આડું વલણ. ૦ળામણું વિ૦ | કરવા યંગ્ય [(કણિ ), -નવું સક્રિ૦ (પ્રેરક).] વાંચવું. -કાઈ સ્ત્રી વાંકાઈ (૨) આડાઈ. –કાવું અકિં. વંદવું સક્રિ૦ [4. વં] પ્રણામ કરે; નમવું. [વંદાવું અક્રિક રિસાવું, આડા થવું (૨) વાંકું થવું; વળાંક કે વાંકમાં જવું; વળવું. વિંદિત વિ૦, –તા વિ૦ સ્ત્રી. [સં.] પૂજ્ય; આદરણીય [વંકાવવું સક્રિ. (પ્રેરક).]. -કું વિ૦ વંક; વાંકું
વંદે માતરમ શ૦[સં.] ભારત માતાને વંદું છું એક જયઘોષણા) વંગ સ્ત્રી [સં.] કલાઈ (૨) (સં.) બંગ –બંગાળ દેશ
(૨) નમસ્કાર કહેવાને કે પત્રમાં અંતે લખવાને એક પ્રયોગ વંચક વિ૦ ઠગારું (૨) પું[.] ધૂર્ત, ઠગ
(૩) ન. (સં.) હિંદનું એક રાષ્ટ્રગીત વંચન ન. [ā]ઠગવું તે (૨) ઠગાવું તે. -ના સ્ત્રી ઠગાઈ (૨) ભ્રમ | વંદે એક જીવડું
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org