________________
મુંજબંધન]
[મૂડી
છે). બંધન ન જઈ દેવાનો વિધિ. –જિયો ડું તરતમાં ! કરવી. ભૂકી છાંડવું, રાખવું = રાખી મુકવું.] [એક ધરેણું જઈ દીધેલ બહાચારી. [-કર = જનોઈ દેવી. -દેહાવ, | ભૂગડી સ્ત્રી [સર૦ મ. મુડી (સં. મુ.)] એનું કાનનું મનાવ = જઈ દેતી વખતે બટુકને અમુક અંતર સુધી દેડવા | મગહું વિ૦ નું (કાંઈક તુચ્છકારમાં) દઈ, તેને વાજતે ગાજતે ઘેર લાવ; સમાવર્તન વિધિ કર. | મગણી સ્ત્રી, ભાતની બનાવેલી પૂરી જેવી વાની -રાખવો = જનોઈ ને સમાવર્તન વચ્ચે. બટુકને જે વિધિએ મ શું વિ૦ [સં. મૂળ] બેલી ન શકે તેવું; અવાચક (ર) શાંત. રાખવામાં આવે છે તે કર.]
[મુગે માર = ગુપ્ત માર, કચ્ચર માર.]. -ગ૫ સ્ત્રી મંગાપણું મુંઠ ન [સં.] માથું (૨) ૫૦ સાધુ. ૦૩ પુત્ર મંડેલા માથાવાળો મૂછ સ્ત્રી [મા. મંસુ (સં. *મશ્રી; સર૦ મ. મુઠ્ઠી; ëિ. મૂં] સાધુ (૨) સ્ત્રી૦; ન૦ (સં.) એ નામનું ઉપનિષદ. ૦કેપનિષદ ઉપલા હોઠ ઉપર ઊગતા વાળ. [-આવવી, ઊગવી = છોકરાને સ્ત્રી; ન૦ (સં.) મુંડક ઉપનિષદ. ૦૧ ન૦ માથું મંડાવવું તે. ઉપલા હોઠ ઉપર મૂછના વાળ ઊગવા (૨) છોકરાએ જુવાનીમાં ૦માળા સ્ત્રી માથાની કે પરીઓની માળા. -ડી વિ. આવવું-ઊંચી રહેવી = ટેક આબરૂ સચવાવાં.-ઊંચી રાખવી બેડાવેલા માથાવાળું (૨) ૫૦ હજામ (૩) સંન્યાસી. - =ટેક આબરૂ સાચવવાં; નીચાજોણું ન થાય તેવું વર્તન રાખવું. ૫. મદારી જેવા ભિખારી [(૨) કલદાર (રૂપિયે) -ના આંકડા વાળવા = ફાંકડાપણું કે મર્દાઈ બતાવવા મૂછના મુંબઈ સ્ત્રી૦; ન૦ (સં.) એ નામની નગરી. વગર વિ. મુંબઈનું બે છેડા ઊભા રહે તેમ આમળવા. –નીચી થઈ જવી = મુંબ(–મા)ઈ સ્ત્રી [4. ભૂમિથારૂ? સર૦ મ. મું] કચ્ચર વાગેલા નીચાજોણું થવું; ટેક આબરૂ જવાં. -ને આંકડે નમવા ન માટેની એક ઔષધિ
દેવ = ગર્વ રાખ; મછ ઊંચી ને ઊંચી રાખવી. –ને દોરે મઉ વિ૦ [.મુબ, મૂત્ર (સં. મૃત)] મૂએલું; મરેલું (૨) ક્રોધ કે દેખાવો =મૂછ આવવી; મછ ફૂટવી. -ને વાળ = મરદને વહાલમાં અપાતું વિશેષણ - ઉગાર. -ઈ વિ૦ સ્ત્રી૦. –એલું મૂછના વાળ જેવું પ્રિય હોય છે. –પર તા(૦૧, ૦૧) દેવ = વિ. મરેલું. – વિ૦૫૦. [મઆ નહીં ને પાછા થયા, મગરૂરીમાં મૂછના વાળ ઊંચા ચડાવવા. -પર લીંબુ ઠરાવવાં, મઆ નહીં ને માંદા પડ્યા = કાંઈ ખાસ ફરક ન પડ; ઠેરના નચાવવાં, રાખવાં = મૂછનો આંકડે નમવા ન દે. -પર ઠેર રહ્યા; એકનું એક જ. મૂઆ પડયા છે = માર્યા જશે (૨) હાથ દેવે =મૂછે હાથ દે. પહેલે માંડ = પુરુષનું નાની [પ્રશ્નાર્થ] શક્તિ મારી ગઈ છે? મરી ગયા છો? મૂઆ પહેલાં ઉંમરમાં કન્યાના બાપ થવું. -ટવી = મૂછના વાળ જોગવા. ઘોર, આ પહેલાં મકાણ = શરૂઆતનું ઠેકાણું નહિ ને -મરી =મૂછના આંકડા વાળવા. –માં હસવું = માં મલઅંતની તૈયારી કરવી. સૂઈ ભેંસને મોટા ડોળા = મરણ બાદ | કાવવું; સ્મિત કરવું. મૂછે તો, તાવ દે, હાથ દે, કે માન કીર્તિ વધારે બેલાવી તે. મૂઈ માને ધાવવું =નિષ્ફળ ફેરવ = ફાંકડાઈ કે ભઈ દેખાડવા મૂછના વાળ આમળતાં પ્રયત્ન કરે; અશકય આશા રાખવી. મૂએલા માણસ પર તે ઉપર આંગળીઓ ફેરવવી.] બેસીને ખાય તેવું = ઘણું ક્રુર ને લાગણી વિનાનું, મૂઓ વર | મૂળ વિ. [મ.] કંજૂસ (૨) અક્કલ કે હાંસ વગરનું; જડ ને બળી જાન = બળી એ વાત ! મારે શી પીડા ]
મૂઠ સ્ત્રી [સં. મુષ્ટિ; બા. મુદ્દે સર૦ હિં., મ.] મુડી (૨) જ્યાંથી મૂક વિ૦ [સં.] મૂક્યું. છતા સ્ત્રી ૦ ૦ ૧૦, ૦ભાવ ૫૦ મંગા- તરવાર વગેરે પકડાય છે તે હાથો (૩) પીડા કરવાનું કે મારી પણું. વાચન ન૦ મનમાં વાંચવું તે (૨) ચિટ્ટી કે પાટિયા પરની નાખવાને એક તાંત્રિક પ્રયોગ (૪)[સર૦ મ. મું= ત્રણ (તેલુગુ આજ્ઞા વાંચી બાળકે તે પ્રમાણે કરવું તે. સેવક ૫૦ વગર મુટ્ટ)] ગિલ્લીદંડાની રમતમાં એક દાવ. [-ઉતારવી = ભારણ જાહેરાત કે પ્રશંસા – ચૂપચાપ સેવા કરનાર. સેવા સ્ત્રી મૂક મંત્રનું નિવારણ કરવું. ઉપર હાથ મૂક= તરવાર ખેંચવાની સેવકની સેવા; મંગી સેવા
[ છોડાવવું તૈયારી કરવી. -મારવી = મારણ મંત્રને પ્રયાગ કર; મંત્રમૂકવવું સક્રિ૦ [‘મૂકવું' ઉપરથી] મૂકે એમ કરવું; મેલાવવું; પ્રયોગ અજમાવવો. –મેગ લઈને મંતવું = કેડે પડવું મૂકવું સક્રિ૦ [ પ મુવ (સં. મુ)] છેડવું, તજવું; મુક્ત ખંતથી પીછે પકડવો. -વારવી =મઠ ઉતારવી.] --કિયું ન૦ કરવું (૨) [અમુક સ્થાને] નીવું, સ્થાપવું કે ગોઠવવું; મેલવું કણકને મૂઠી વડે વાળી બનાવેલી એક વાની (૩) પહેરવું; ઘાલવું (ટોપી, પાઘડી) (૪) રંધાવા – ચડવા માટે મૂઠી સ્ત્રી, જુઓ મુઠ્ઠી. (-ઉઘાડવી, લવી, બંધ કરવી, ચૂલા ઉપર મેલવું (ખીચડી, શાક, ભાત) (૫) (વ્યાજે કે ગીર) વાળવી). [-ભરવી = મૂઠીમાં માય તેટલું લેવું. (પાણીમાં) રાખવા અથવા સાચવવા સૈપવું. ઉદા. તેને ત્યાં સો રૂપિયા મૂઠીઓ ભરાવવી =નિષ્ફળ પ્રયત્ન કે માથાકુટ કરાવવાં,જેમાંથી મકથા છે (૬) શીખવા મોકલવા માંડવું. ઉદા૦ શરાફની દુકાને કાંઈ ન નીપજે એવી મહેનત કે કામમાં જોડવું. -વાળવી = - નિશાળે–મૂકો (૭) બાકી રાખવું, છોડવું. ઉદા. ચાર લીટી કંજુસાઈ કરવી (૨) છાને સંગ્રહ કરવો (૩) છાનું રાખવું. મૂકી દીધી (૮) –ને જુમે નાખવું -રાખવું (૯) જેરથી –મેટે -વાળીને (નાસવું, દડવું) = બનતા બધા જેથી, ઉતાવળે, પાછું સાદે કાઢવું પક, રાડ ઈ૦)(૧૦)અન્ય ક્રિયા સાથે આવતાં તે જોયા વિના દેડવું. બાંધી મુઠી == જેને ભેદ બહાર ન પડી ગયે ક્રિયાની પૂર્ણતા સૂચવે છે. ઉદા૦ ભગાડી મૂકવું. [ઊંચું મૂકવું હોય એવું જે તે; મેઘમ રાખેલું (૨) જળવાઈ રહેલો વર= પૂરું કરવું (૨) રહેવા દેવું. પાણી મૂકવું =ીમ લે; સંક૯પ પ્રતિષ્ઠા.] - jમટી મઠી. [–ભો = મૂઠામાં માય તેટલું કરવો (કરવાનો અથવા ન કરવાને)(૨) ગરમ થવા પાણી ચેલે ! લેવું.]. મૂકવું. વાત મૂકવી = ચર્ચા કે ઉલેખ :છેડવાં (૨) વાત રજી મૂડકું ન૦ [સં. મું] માથું. –કાવેરે માથા દીઠ લેવાનો વિરોધ કરવી, મકી દેવું = છેડી દેવું, જવા દેવું (૨) મૂકવાની ક્રિયા પૂરી | મૂડી સ્ત્રી [પ્રા. મૂળ (સં. મોઢ4)] જી; ધન (૨) વેપાર
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org