Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 702

મામેરું].
૬૫૭
[માતૃકા
–થવું = ભંડું અશુભ થવું. -લાગવું = ખટું લાગતું; લાગણી | માણું ન [સે. માળ] અનાજની નવ શેરના માપની પાલી (૨) દુખાવી.] –કેરું વિ૦ ; લગાર
વિ૦ તેટલા માપનું (અનાજ) માહ ન [સર૦ સં; મ.] નાળિયેરી
માણેક ન. [સં. માળવવું]રાતે મણિ. ૦ચેક ડું [મ. માળીમાહ (મા') નવ [જુઓ માઢ] બાજઠ ઉપર કેળ બાંધી બનાવેલું | ન (સં. માળવા ઉપરથી)] દરબારી લોકોનાં મકાને વચ્ચેનું રન્નાદેવનું સ્થાન, કેળાને મંડપ (૨) ૫૦ જુઓ માઢ,
મેદાન (૨) (સં.) અમદાવાદમાં માણેકનાથના સ્થાન પાસેનું માડણ ન [સં. મ0 = શણગારવું; સર૦. મરના] તારાટપકીની બજરનું સ્થાન. ૦જમાની સ્ત્રી ધણી આપે તો આપે એવી પિચળ (૨)[] ગામને પાદરે પાણી ભરાયેલે ખાડે (જેમાં ભેંસે શરતે કરેલી જમાની. ૦ઠારી સ્ત્રી શરદપૂનમ. ૦થંભ ૫૦ પડી રહે છે)
[રોટલી વિજયસ્તંભ (૨) લગ્ન વખતે મંડપ માટે રેપા થંભનેતર માઠા [જીએ માડ] જુવાર અને ઘઉંની મિશ્રિત, હાથે ઘડેલી ન માનને ખાતર આપેલું નામનું નોતરું. લટ સ્ત્રી ઘોડાના માડી સ્ત્રી [4. મારૂ (ર્સ, માતૃ); સર૦ મ.] મા (૨) માતા; દેવી | કપાળ પર ઝુલતા વાળને ગુછો [ભાણું] એક માપ ( ભક્તિમાં) (૩) [ભાડ ઉપરથી] (ભાડ-નાળેિરીના રસનું) એક | માણે પું[‘માણવું” ઉપરથી] આનંદ; ભેગ (૨)[. માન; સર૦ કેફી પીણું. ૦જાયે,૦પૂત ૫૦માને બેટ; બ; બહાદુર માણસ માત સ્ત્રી [સં. માતૃ] (પ.) માતા. ૦કી જ્ય માતાની જય, માડું [જુઓ માટું] (ક.) માણસ
એ પોકાર, ઉદા૦ અંબે માતાકી જય. પિતા ન બ૦ ૧૦ માટે ૫૦ [fછું. માંદા (સં. મંડ)] રોટલાનો પિપડે; જેટલીનું માબાપ; માતાપિતા
[થયેલું પડ (૨) પૂ (૩) ઘણી મેથી અને પાતળી રોટલી (૪) ફૂલ | માત (મા') વિ૦ [મ. સર૦ મ., હિં.] હારી ગયેલું, જેર વિનાનું માઢ ધું. [૪. માઢ, રે. માષ્ટિએ; સર૦ fહું. માઢા, માઢી; મ. મ91] માતપિતા નર બ૦ ૧૦ જુએ “માતમાં મહેલ, મેડીવાળું સુંદર મકાન (૨) વાસ; મહા (૩) માડ; | માતબર વિ. [મ. મુમતવ; મોતવત્ પરથી] આબાદ; સધ્ધર; એક રાગ. મેડી સ્ત્રી દરવાજા પર બાંધેલી મેડી [બાળક સમૃદ્ધ (૨) તાલેવાન; શ્રીમંત. -રી સ્ત્રી ધનાઢયતા માહુ કાં) ન૦ બ૦૧૦ સં. માધ9 (મધુ ઉપરથી) ] લાડકાં માતમ ને [fi] શેક; રડાકૂટ [૧૦ (સં.) એક ગામનું નામ માતું ન૦ [સર૦ માઠુઆ] (ક.) માડું; માણસ
માતર ૫૦ [સં. માત્રા] “એ” સ્વર લખવાનું (C) આ ચિહ્ન (૨) માણ સ્ત્રી [સં. મfણ = પાણી ભરવાનું વાસણ; સર૦ મ.] (ણ,) | માતરિશ્વ પૃ૦ [સં.] પવન ગાગર (૨)[જુઓ માંડણી] ઉતરડ (૩) [સં. મંડ] ખમીર; ખટાશ
માતરું ન૦ [સં. મમત્ર, માત્ર પાત્ર) = પેશાબનું વાસણ; . મત્તા (૪) ન૦ [‘મેવું ઉપરથી] વણ (૫) [પ્રા. (સં. માન)] હદ; = પિશાબ] પિશાબ (જેન) સીમા (૬) [“મા” ઉપરથી] કફ (૭)[માણવું ઉપરથી] માણવું { માતલિ ૫૦ [4] (સં.) ઇદ્રને સારથિ તે; મેજ (૮) અ૦ જુઓ માણ માણ
માતવું અક્રિ. [સં. મત્ત પરથી; સર૦ હિં. માતન; મ. માત] માણ કર્યું ન [“માણેક” પરથી] માણેક જેવું મધું – લાડકું બાળક ફાલવું; હુષ્ટપુષ્ટ થયું (૨) મસ્તીમાં આવવું, ચરબી વધવી માણકમાઉ વિ૦ [માણ + કમાઉ] કંઈ કમાતું ન હોય તેવું (૨) માતહત વિ. [.] તાબેદાર આળસું; સુસ્ત
માતંગ કું. [સં.] હાથી. -ગી સ્ત્રી હાથણી (૨) હાથીના વાહનમાણકી સ્ત્રી [‘માણેક' ઉપરથી] એક જાતની ઘડી [ વ્યાસ વાળી દેવી. - વિ૦ માતંગ જેવું જબરું કે મસ્ત; માતેલું માણભટ–૬) પં. [માણ + ભટ્ટ] માણ ખખડાવી કથા કહેનાર | માતા સ્ત્રી[ā] મા; જનની (૨) દેવી (૩) શીતળામાતા કે તેને માણ માણ(–ણે) અ૦ [4. મળ મળ1 (સં. મન મના)]+ | રોગ-એરી, બળિયા ઈ૦ (પ્રાયઃ બ૦૧૦માં વપરાય છે.) (૪)
માંડ માંડ; જેમ તેમ કરીને; પરાણે (૨) મંદ મંદ; ધીરે ધીરે લીંબુના ઝાડને એક રેગ. [-આવવાં=શરીરમાં દેવીને પ્રવેશ માણવક પૃ૦ .] મશ્કરે; વિદૂષક (૨) એક છંદ
-અવેશ થવો.-ખાય,શેર્ધ=મર, મુએ, એ ભાવને ઉગાર. માણવું સકૅિ૦ [. 11 (. માનવું)= અનુભવવું] અનુભવવું; -હળવાં,નમવાં = શીતળાને રોગ મટવા લાગ; ઓરી ઈના ભેળવવું (૨) અÈિ૦ રાજી થવું; મા કરવી
દાણા કરમાવા. –નીકળવાં, પધારવા = શીતળાને રેગ થ. માણસ ૫૦; ન [બા. માજીસ (સં. માનુષ)] માનવ; મનુષ્ય. -ને કૂકડે = બહુ બોલકણે માણસ. -ને ભગત = હીજડે. [-ની ઓળમાં હેવું = માણસાઈ ધરાવવી.-ની વર્ણમાંથી ઊઠી -પધારવા = ઓરી નીકળવાં. -વળાવવાં = બાજઠ ઉપર વસ્ત્રથી જવું, નીકળી જવું, માણસમાંથી નીકળી જવું = માણસાઈ દેરા જે આકાર કરી, તેમાં જવારા લઈ તેને વાજતે ગાજતે ગુમાવવી (૨)મરદાઈ ગુમાવવી.] જાત સ્ત્રી મનુષ્યમાત્ર; મનુષ્ય- માતાને દેરે લઈ જવું. -વાવવાં = જવારા વાવી માતાનું સ્થાપન જાત. -સાઈ સ્ત્રી માણસપણું; માણસને ગ્ય ગુણ કે વર્તન | કરવું.] ૦જી સ્ત્રી માતા (માનવાચક). પિતા નબવ માતમાણારાજ ૫૦ મેટું માણસ; વહાલું માણસ (લોકગીતમાં) પિતા. ૦મહ ! [] માને બાપ, મહી સ્ત્રી માની માં માણિકય ન. [] માણેક
માતુ સ્ત્રી[, માતૃ] મા; માતા. ૦લ પં. [સં.] ભામે (૨) મણિયે પં. [‘મા’ ઉપરથી] ગાડ; ઘડે (૨) [‘મણ ઉપરથી] | | વિ. માતા કે મામાનું; મૈસાળનું. ૦લી વિ. સ્ત્રી માતુલ; માતાનું
એક મણ પ્રવાહી માય એવું પાત્ર (૩) મણનું કાટલું; મણકે (૨) સ્ત્રી મામી. ૦શ્રી સ્ત્રી મા (માનસૂચક) માણી સ્ત્રી [સર૦ સે. માળAI] બાર મણનું તેલ
માતું, છતાનું વિ૦ [‘માતવું' ઉપરથી] માતેલું; હુષ્ટપુષ્ટ; મેટું માણીગર પં૦ [‘માણવું' ઉપરથી] રસિક; ભેગી
માતૃ સ્ત્રી [સં] માતા. ૦ક વિ૦ મા સંબંધી. ૦કા સ્ત્રી મા (૨) માણીતલ ન [‘માણ' ઉપરથી] વિશ્રાંતિસ્થાન
દાઈ (૩) વર્ણમાળા; બારાખડી (૪) માંગળિક કૃ વખતે બ્રાહી, –૪૨