Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 693

મર્મભાગ]
६४८
[મલખું
મહેણું. ભાગ ૫૦ મર્મસ્થાન; નાજુક જગા. ભેદ પુંવ, | સં. વાર = પ્રદેશ) = ડુંગરાળ પ્રદેશ] મલબાર પ્રાંતનું(૨) પુંએક
ભેદન નવ બીજાની છુપી વાતો બહાર પાડવી તે. ભેદી વિ૦ (પારસી) અટક મર્મસ્થાનને ભેદનાર, વચન ન. મહેણું. ૦વાક્ય ન૦ મર્મ- | મલમ ૫૦ [મ, મ; સર૦ મે.] ગડગૂમડ ઉપર ચોપડવાનું ઔષધ. રહસ્ય કે ભેદ ભરેલું વાકય. વદ ૫૦ મર્મજ્ઞ. ૦ધક, ૦ધી | ૦૫ટી(-દી) સ્ત્રી૦, ૦પ(-દો) ૫૦ મેલમવાળી લુગડાની પટી વિ. મર્મભેદી. હવેધકતા, વેધિતા સ્ત્રી૦. ૦સ્થલ(ળ), કે પટ [(–કરવી(–), મારવી(–), લગાવવી(-)]
સ્થાન ન જ્યાં ઈજા થવાથી મૃત્યુ થાય તેવો શરીરને કોમળ | મલમલ ન૦; સ્ત્રી [સર૦ ડ્યુિં. (સં. મમળ= લંગોટીનું પાતળું ભાગ. -ર્માન્ત(–તિ)ક વિ૦ [ + અન્ત(–ન્તિ)ક] મર્મ- હૃદયને વસ્ત્ર)] એક જાતનું બારીક કાપડ. -લી વિ૦ મલમલના પિતનું; વધે એવું; મર્મભેદી. -ત્મહત વિ૦ [+આહત] મર્મસ્થાને ઘા તેના જેવું-ઘણું બારીક પામેલું; મર્મમાં ઘવાયેલું
મલ(ળ)માસ પું. [સં.] અધિક માસ મર્મર વે[રવ૦] મર્મર અવાજ કરતું (૨)[4] અવાજ (પાંદડાં | મલ(–ળ)મત્ર ન૦ (બ૦૧૦) [સં.] મળ અને મૂતર; ઝાડે પેશાબ વગેરેને). -રંત વિ૦ મર્મર કરતું. -રાટ પુત્ર મર્મર અવાજ મલય, ગિરિ, ૦૫ર્વત ૫૦ [.] (સં.) દક્ષિણમાં આવેલ મર્મ-વચન, વાક્ય, વિદ, વેધક, વેધકતા, વેધિતા, ચંદનનાં જંગલવાળો પર્વત. વૃક્ષન૦ (મલય પર્વતમાં થતું) ચંદનનું ૦ધી, સ્થાન, –નર્માતા–ન્તિ)ક, આંહત જુઓ “મર્મમાં ઝાડ. -યાગ ૧૦ [+ ] સારામાં સારી સુખડ. –વાચલમર્માળ(–ળું) વિ૦ [મર્મ' ઉપરથી] મર્મવાળું; મર્મ ભરેલું (–ળ), ન્યાદ્રિ પૃ[ + અસ્ત્ર, દ્રિ) (સં.) મલયગિરિ. યાનિલ મર્યાદ સ્ત્રી [મર્યાદા જુઓ] હદ (૨) અદબવિવેકવેલ સ્ત્રી, પં. [+ નિ] (મલય પર્વતમાંથી આવતો) શીતળ ને સુગંધીમરજાદવેલ. (–દા)શીલ વિ. વિનયી; અદબ વાળું
દાર પવન
હિં. મના] મસળવું; દબાવવું મર્યાદા સ્ત્રી [૪] જુએ મર્યાદ (૨) લાજશરમ. [-આંકવી, | મલવું સકે. [સં. મ] મળવું (૨) [વા. મત્ર (. મૃ૬); સર૦ દોરવી, બાંધવી = હદ કરાવવી. –ઉલંઘવી, છેડવી, મૂકવી | મલ(–ળીશુદ્ધિ સ્ત્રી[સં.] ઝાડે ફરવા જવું કે ઝાડો સાફ આવવો તે = અદબ કે વિવેક યા સત્યતા તજવી. –રાખવી, સાચવવી = | મલયાલમ સ્ત્રી કેરળ પ્રાંતની ભાષા અદબ -લાજ શરમ જાળવવી.] પુરુષોત્તમ પં(સં.) અમુક | મલંગ વિ૦ [હિં.] મસ્ત (ફકીર) અંશમાં પ્રભુને અવતાર – રામચંદ્ર. ભક્તિ સ્ત્રી (દૈતભાવની મલાઈ સ્ત્રી [f. વાછા; સર૦ હિં, મ.] દૂધની તર (૨) વધારે મર્યાદા સમજીને થતી) પ્રભુની ભક્તિ- તેનું કીર્તન વગેરે. વેલ ઘી - તત્ત્વવાળે, દૂધને જુદે કરાતો ભાગ, ‘ક્રીમ’. [–ને ઉતારે
સ્ત્રી- જુઓ મર્યાદવેલ. ૦શીલ વિ. જુઓ મર્યાદશીલ. -દિત =મલાઈનું ઉપન્ન - દૂધમાંથી ઊતરતો જથે તેનું પ્રમાણ]. વિ૦ મર્યાદાવાળું. -દિતતા સ્ત્રી, -દી વિ૦ [.] મર્યાદાવાળું | મલખું વિ. [સં. મરુ (8) + અક્ષિ] બાડું (૨) જુઓ મરજાદી
[મલ્લયુદ્ધ મલા.પં. [જુએ મુલાજો] મર્યાદા; અદબ (૨)એ ખાતર પળાતી મલ(-લ) [સં મત્સ્ય] કુસ્તીબાજ; પહેલવાન. ૦કુસ્તી સ્ત્રી, લાજ કાઢવાની કે પડદે રાખવાની ક્રિયા (પાળવો, રાખ) મલ() પું[4] મેલ; કચરો (૨) વિષ્ટા; ઝાડો
ભલામણું (લા') સ્ત્રી મલાવવું તે (?) મલકટ ૫૦ [મલ, મેલ + કટ] કાંચળીને છાતી ઉપરનો ભાગ મલાર (લા') ૫૦ [સર. હિં, મ. મહાર] એક રાગ. –રી સ્ત્રી મલક મલક અ૦ [. મુકુટ પરથી ] મંદ મંદ હસતું હોય એમ. | મેઘરાગની એક રાગણી [સારું લગાડવું તે – ૫૦ મલાવો
ઉદા. મોં મલક મલક થાય છે [ થવું; મલકાવું; મંદ મંદ હસવું મલાવડાં (લા) નબ૦૧૦ [જુઓ મલાવવું] મીઠું મીઠું બોલી મલકા-કા)વું અ૦િ [જુઓ મલક મલક] મરકવું, મલક મલક મલા(–ળા)વધ [સં.] બંધ મલકાટ પું[“મલકયું' ઉપરથી] મંદ સ્મિત (૨) હર્ષ, આનંદ મલાવવું (લા') સકે. [જુઓ મહાલવું. તેનું પ્રેરક] બહલાવવું; મલકાવું અ#િ૦ જુઓ મલક હું. [વવું સક્રિ. (પ્રેરક)] મઠારીને દીપાવવું (૨) સારું લાગે તેમ કરવું; લાડ લડાવવું (૩) મલ કુસ્તી સ્ત્રીજુઓ ‘મલ(–હલ)માં
લંબાવવું; અતિશયોક્તિ કરવી. મલાવે (લા') ૫૦ મલાવવું તે મલકૂડું વિ૦ [મલકવું' ઉપરથી] સહેજમાં મલકાઈ જાય તેવું(૨) મલા(–ળા)શય ન૦ [.] શરીરમાં મળને રહેવાનું સ્થાન [સર૦ મેળું] મળગળું (૩) ન૦ [સર મટકું; સર૦ હે. મઝિમ | મલિક ડું [.] રાજા.—કા સ્ત્રી [મ. મહં] રાણી; રાજકત્ર = કુંડ] દેણી
મલિન વિ૦ [i] મેલું. છતા સ્ત્રીમલકૂત પું. [..] દેવલોક
મલીદો ! [. માહિ; સર૦ મ. માિ ; હિં. મોઢા) ચૂરમું મલખમ, મલખંભ પું[મલ +સ્તમ્ભ સર૦ હિં, મ. મહ્યાં (૨) સત્ત્વવાળે ખેરાક (૩) [લા.]માર [એક જાતનું ઓઢણું કસરત માટે લાકડાને લીસો એક ખાસ થાંભલો
મલીર ૧૦ (કા.) ઝીણા પિતનું અને કાળા રંગનું કાઠિયાણીનું ભલગ બે પુત્ર એક જાતની મોટી કરી કે તેને આંબો મલક વિ૦ [..] ઉત્તમ ભલચક ન [સં.] મલ - પાપરૂપ શરીરનું કપિત ચક મલેક પું[. મf% કે મીન] (ગરાસને) ધણી; અમીર (૨) મલત્યાગ કું. [સં.] ઝાડે ફરવું તે
મુસલમાની એક જાતને માણસ કે તેની અટક. ૦ગીરી સ્ત્રી, મલકાર ન [] મલ – વિષ્ટા કાઢવાનું દ્વાર; ગુદા
મલેકપણું; ગરાસદારી મલપતું વિ૦ [. મfપત્ર = ગર્વમાં આવેલું; સર૦ મ. મલ્ટ] [ મલેરિયા ડું [.] મચ્છર કરડી આવતો એક ટાઢિયે ભાવ ઉમંગમાં ઠાઠથી ધીમે ધીમે ચાલતું
મલેખું ન [માલ +રખું](જુવાર બાજરીનું રડું કે સાંઠે કે તેની મલબારી વિ. [ઢાવી મર્ = પર્વત + બાર (મ. વાર = ખંડ; | અંદરને નરમ બેયા જે ભાગ (૨) રેટિયાની માળ ન ખસી જાય