Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 676

ભૂતઆમલી]
૬૩૧
[ભૂલ
ચલામાં પડવા જેવું થયું; (ઉપાય કરવા જતાં) તેવી જ કે તેથી ( ભૂમધ્યરેખા(–ષા) સ્ત્રી (સં.] વિષુવવૃત્ત પણ ખરાબ સ્થિતિ થવી. ભૂતનું ઠેકાણું (આમલી), ભૂતને ભૂમધ્ય સમુદ્ર ૫૦ [] (સં.) યુરેપ આફ્રિકા વચ્ચેને સમુદ્ર વાસ (પીપળે) =હંમેશનું રહેઠાણ; જ્યાં વારંવાર જતો કે ભૂમંડલ(-ળ) ન૦ [સં.] આખી પૃથ્વી રહેતો હોવાથી માણસ ત્યાંથી ઘણુંખરું મળી આવે છે. પર| ભૂમા પું[i.] અનંતતા; વિશાળતા ચિઠ્ઠી= જુઠ્ઠો વાયદે. -ભમવા = બાતમીદારેનું પાછળ પાછળ ભૂમિ(–મી) સ્ત્રી [સં.] પૃથ્વી (૨) જમીન (૩) દેશ; પ્રદેશ (૪) ભમ્યા કરવું (૨) ઈચ્છા રાખતા ઘણા ઉમેદવારી પાછળ પાછળ +માળ; મેડે. –મિકા સ્ત્રી જમીન (૨) સ્થળ (૩) પાયરી ફરતા હોવા (૩) દુઃખ આવી પડવાને ભય હે. -ભરાવું = (૪) મૂળ; ઊગમ(૫) નાટકનું પાત્ર કે તેને ભાગ કે શણગાર.(૬) ધંધવાટ, ધૂન, કે વહેમ વળગવાં. ભૂત(–તા) ભાઈ જાણે રણ પ્રસ્તાવના. ૦ગત વિ૦ ભૂમિમાં રહેલું - દાટેલું. ૦જા સ્ત્રી (સં.) જાણે?-ભૂસકા મારે (એવું ઘર) = શૂન્ય - ખાલી કે સરસામાન સીતાજી, તલ(ળ) ન૦ ભૂતલ. દાન ન ભૂમિ કે જમીનનું વિનાનું (ગરીબ ઘર). -વળગવું = ભૂતની ઝપટ લાગવી; ભૂત દાન. ૦દાહ ૫૦ દફન; દાટવું તે, વ્યાન ન જમીન પર ચાલે શરીરમાં દાખલ થવું (૨) ધૂન ભરાવી. –વળગાડવું = લપ કે ધૂન એવું વાહન. ૦ધ્યા સ્ત્રી જમીન ઉપર (કશું પાથર્યા વિના) સૂવું વળગાડવી.] ૦આમલી સ્ત્રી, ભૂતિયા આમલી. ૦કાલ(ળ) તે. શાથી વિ. ભોંય ભેગું કરેલું, જમીનદોસ્ત. શાસ્ત્ર ન૦ ૫૦ ગયેલે વખત (૨)[વ્યા.]ક્રિ) ને ભુતકાળ. ૦કાલીન વે. ભુમિને વિશેની વિદ્યા; “ઍરોનૉમી. શાસ્ત્રી ૫૦ મિશાસ્ત્રને ભૂતકાળનું, -ને લગતું. કૃદંતન [વ્યા.]ભૂતકાળના અર્થ કૃદંત. | જાણકાર; ‘ઍનમિસ્ટ'. મિયું વિ૦ ભૂમિનું, –ને લગતું ૦ખાનું ન૦ પિશાચાનું સ્થાન. ૦ગ્રસ્ત વિ૦ જેને ભૂત વળગ્યું | (૨) [જુઓ ભેમિ] પરિચિત; જાણકાર હોય તેવું. ૦૭ી સ્ત્રી સ્ત્રી ભૂત, ડાકણ (૨) [લા.] બેડોળ સ્ત્રી. ભૂમિતિ સ્ત્રી [સં.) રેખાગણિત. ક્ષેત્ર ન ભૂમિતિની આકૃતિ.
હું ન ભૂત (તુચ્છકારમાં), ૦ મું ભુત કે તેના જે માણસ | ૦૨ચના સ્ત્રી ભુમિતિની રચના. ૦શ્રેઢી સ્ત્રી, જુઓ ઉત્તરશ્રેઢી (૨) એક જાતની ધળી માટી. ૦૬યા સ્ત્રી- સર્વ જીવો પ્રત્યેની ભૂમિ ૦દાન, દાહ, વ્યાન, યું, શય્યા, ૦શાથી, શાસ્ત્ર, દયા; જીવદયા. ૦દશા સ્ત્રી ભૂતકાલીન, ભૂતકાળની – પૂર્વેની | શાસ્ત્રી જુએ “ભૂમિમાં દશા. ૦૬ષ્ટિ સ્ત્રી, ભૂતકાળમાં કે તે સંબંધી દ્રષ્ટિ કે નજર. નાથ, | ભૂમિણ વિ. [ä.] ભૂમિ પર પડેલું ૦૫તિ મું. (સં) શિવ; મહાદેવ, ૦પલીત ન પ્રેત (૨) બેડોળ ભૂમી સ્ત્રી [સં.] જુઓ ભૂમિ માણસ. પૂર્વ વિ. પહેલાં થયેલું (૨) માજી. પેટ ન ભૂત; ભૂદર્શન ન [4.] અનેક વાર દેખાવું તે પિશાચ બલિ–ળિ) પુત્ર પ્રાણીઓને નિત્ય આપવાને બલિ. | ભૂર વિ૦ મુર્ખ (૨) લુચ્ચું (૩) (સુ.) નામશેષ
ભડકે મુંભૂતને ભડકે; ભડકાને આભાસભાઈ | ભૂરત-રિ) વિ. [જુઓ ભુરિ; હિં. મૂ] ઘણું વધારે બલારાત. ઉદા. ભૂતભાઈ જાણે. ભાવન વે પ્રાણીઓને ભૂરકવું, ભૂરકાવું જુએ “ભડકવું'માં સર્જનાર; પાળનાર (પ્રભુ). વ્યજ્ઞ પુત્ર પાંચ યમોને એક; ભૂરકી સ્ત્રી [સર૦ હિં. મુરા, મુરલી; મુરાના = ભભરાવવું (૨) ભુતબલિ. નિ સ્ત્રી, ભૂતપ્રેતની જીત (૨) ભૂતમાત્રનું ઉપ- ભુલાવવું, બહેકાવવું; મ. મુરા = ચૂર્ણ, સર૦ ભૂકરી; ભૂકી] ત્તિસ્થાન. વિદ્યા સ્ત્રી, પ્રેત વિશેની વેવા
મંતરેલી ભસ્મ (૨) નદમંત્ર (૩) મેહની. [-નાખવી, ભભભૂતલ(ળ) ન૦ [સં.] પૃથ્વીની સપાટી. વિદ્યા સ્ત્રી ભૂતળની | રાવવી = ભેળવવું (૨) વશીકરણ કરવું].
તક સ્થિતિ સંબંધી વિદ્યા. ૦વેત્તા પુત્ર તે વિદ્યા જાણનાર | ભૂરચના સ્ત્રી [સં.] પૃથ્વીની રચના ભૂતાર્થ ૫. [સં.] સત્ય; સાચી બીના
ભૂરી (-રસી) સ્ત્રી [સં. મંથલી; સર૦ હિં. મુરલો ઢક્ષિણા, મ. ભૂતાવળ(–ળી) સ્ત્રી [સં. મૂતાવ]િ ભૂતનું ટોળું
મરસી] બાંધી રકમની દક્ષિણા (૨) [લા.] લાંચ ભૂતાળું વિ૦ [‘ભૂત” ઉપરથી] તવાળું
ભૂરાકેળું ન૦ જુઓ “ભમાં ભૂતિ સ્ત્રી [સં.] અસ્તિત્વ (૨) ઉત્પત્તિ (૩) આબાદી, સમૃદ્ધિ | ભૂરાટ, - સ્ત્રી [‘ભૂરું” ઉપરથી] ભૂરાપણું. ૦ણ ૧૦ (ભીંત (૪) ભલું; કલ્યાણ (૫) ઐશ્વર્ય(૬) ભમ. [-નાખવી = વશી- | લાપવાની ઘોળી રતાશપડતી માટી. - હું(યુ) નવ ભૂરી માટી કરણ કરવું; ભૂરકી નાંખવી; ભરમાવી નાખવું.]
ભૂરિ વિ૦ [ ,] ભૂર, ખૂબ, પુષ્કળ ભૂતિયું વિ. [ભૂત પરથી] ભૂતવાળું, ભૂતના વાસવાળું
ભૂરં(–રિયું) વિ૦ [સર૦ હિં, (સં. વસ્ત્ર ?) મ. મુI] આસમાની ભૂતેલ નવ બેયમાંથી નીકળતું તેલ (ઘાસલેટ, કંડ, પિટેલ ઈ0) | રંગનું (૨) ગેરું. -રા(-) કેળું ન૦ કંટાળું; કેળાના જેવું ભૂદાન ન. [સં.] ભૂમિ કે જમીનનું દાન
ઘળું ફળ. ભટ(–ટાક) વિ૦ એકદમ ભૂરું. ભૂદેવ ૫૦ [i.] બ્રાહાણભૂસુર [(સં.) કૃષ્ણ (૬) શિવ | ભૂખ સ્ત્રી [i] ક્ષિતિજની રેખા ભૂધર ૫૦ [સં.] પર્વત (૨) રાજા (૩) નાગ (૪) પરમેશ્વર (૫) | ભૂલકું ન૦ નાનું બાળક – છોકરું
[ભૂર્જની છાલ ભૂનું ન [પ્રા. મુJI; (સં. મૂST) ગર્ભ?] પીપળાનું ફળ | ભૂર્જ ન [સં.] એક વૃક્ષ. ૦૫ત્ર નવ કાગળ તરીકે વપરાતી ભૂ૫ ૫૦ [૪] રાજા (૨) એક રાગ. ૦કલ્યાણ પુરા કલ્યાણ | ભૂર્લોક ૫૦ [સં.] ભૂક રાગને એક પ્રકાર. ૦ત, તિ, -પાલ(ળ) j૦ રાજા ભૂલ સ્ત્રી [2. મુ©, (. ઍર); fહં., મ.] ચૂક; ખામી; ગફલત ભૂપાલી પૃ૦ [જુઓ ભુપાલી] એક રાગ
(૨) છેતરાવું તે (૩) વિસ્મૃતિ (૪) ગેરસમજ. [-આવવી = ભૂપાળ ૫૦ જુએ ભૂપાલ
ખામી કે ચૂક થવી. -ખાવી =ભૂલ કરવી; ચૂકવું. -પઢવી = ભૂપૃષ્ઠ ૧૦ [] જુઓ ભૂલ. વિદ્યા સ્ત્રી ભૂતલવદ્યા ચૂક થવી; ભૂલવું. - માં નાખવું =ભુલાવવું, ભેળવવું. ત્યાં