Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 592

પૂરેપૂરું]
૫૪૭
[પૂંધિયું
પાધરું; પૂરેપૂરું
વિ. [+માર] આગલુંપાછલું (૨) અ૦ આગળપાછળ. - પૂરેપૂરું વિ. [‘પૂરું” ઉપરથી] સંપૂર્ણ
ફાગુની સ્ત્રી (સં.) અગિયારમું નક્ષત્ર. - ભાદ્રપદા સ્ત્રી, પૂર્ણ વિ. [સં.] ઊણું, ખંડિત, છું કે અધૂરું નહિ એવું; પૂરું (સં.) પચીસમું નક્ષત્ર. -ર્વાભિમુખ વિ. [+મમમલ] પૂર્વ (૨) સમાસ (૩) ન૦ મીડું; શૂન્ય (૦). ૦તા સ્ત્રી, પુરુષોત્તમ તરફના મેનું. -વર્ધj૦; ન [+મધું] આગલો અડધો ભાગ. j૦ (સં.) શ્રીકૃષ્ણ (૨) વૈષ્ણવ મહારાજનું સંબોધન. ૦માસી -ર્વાલાપ j૦ [+માઝા] ઉપદ્યાત; પ્રસ્તાવના. -વર્તન સ્ત્રી પૂનમ. વિરામ નવ લખાણમાં વાકયે પૂરું થયાનું સ્થાન ન [+આવર્તન] જુઓ રિહર્સલ. ર્વાવસ્થા સ્ત્રી- [વસ્થા] બતાવનાર (.) ચિહ્ન (વ્યા.). -ર્ણાવતાર છું[+અવતાર] ઘડપણ પહેલાંનું જીવન. -શ્રમ ૫૦ [+માશ્રમ] સંન્યાસ પ્રભુને પૂર્ણ કળાએ અવતાર (૨) (સં.) કૃષ્ણાવતાર. – હુતિ | પહેલાંનું જીવન, ર્વાષાઢા સ્ત્રી. વીસમું નક્ષત્ર. –વંગ ન
સ્ત્રી. [+માહુતિ] યજ્ઞની સમાપ્તિએ આપેલી આહુતિ (૨) | [ +] પ્રથમ અંગ - ભાગ. -વૅ અ પહેલાં. – ક્ત વિ. કઈ પણ કાર્યની સમાપિની ક્રિયા (૩) સમાપ્તિ. –ણું કર્યું [+] પહેલાં કહેવાયેલું. -ર્વોત્તર વિ. [ઉત્તર] પૂર્વ અને [+મં] (અપૂર્ણાંકથી ઊલટે) પૂરો અંક. -Íગ ન[+દ્મા] ઉત્તર દિશા વચ્ચેનું (ઈશાનખૂણાનું).–ાઁ પાર્જનન [+પાન] આખું અંગ. –ણિમા સ્ત્રી[] પૂનમ. –ણેપમાં સ્ત્રી- પૂર્વની કરેલી કમાણી (૨) પૂર્વજન્મના સંસ્કાર વગેરે. – પાર્જિત [+૩પમ] ઉપમેય, ઉપમાન, સાધારણ ધર્મ અને ઉપમાવાચક વિ. [+પાનંત] પૂર્વે કે પૂર્વજન્મમાં કમાયેલું એ બધાં અપાયાં હોય એવી–પૂર્ણ ઉપમા
પૂર્વી સ્ત્રી [સં.] એક રાગિણી પૂર્તિ-ર્તિ) સ્ત્રી [.] ઉમેરણ; પુરવણી; વધારે. પ્રશ્ન પુંછ | પૂર્વે,-ત ત્તર,-ર્થોપાર્જન -ર્વોપાર્જિત જુઓ પૂર્વમાં પૂછેલામાં પૂર્તિ રૂપે કરતે પૂરક પ્રશ્ન
પૂષા પું[સં.] (સં.) સૂર્ય [પાછી આપવી એવું (ગીર) પૂર્વ વિ. [.] પ્રાચીન (૨) આગળનું આગવું (૩) ઉગમણું (૪) | પૂળા છૂટ વિ૦ અમુક રૂપિયા બદલ અમુક મુદત માટે જમીન
સ્ત્રી સૂર્યના ઊગવાની દિશા (૫) નવ (જૈન) અંગ પૂર્વેના ચૌદ પૂળિયું ન૦ [પૂળે” ઉપરથી] ના પૂળો (લુપ્ત) પ્રાચીન ગ્રંથોમાં દરેક [-ને સૂરજ પશ્ચિમમાં પૂળી સ્ત્રી [જુઓ પૂળો] ઘાસની ઝૂડી ઊગ =ન બને એવું બનવું.] ૦ક વિ૦ સમાસને અંતે સહિત', પળે પું[સં. પૂ] ઘાસ કે કડબનું મોટું પૂળિયું. [–ઊઠ= થી' એવો અર્થ બતાવે છે. ઉદાશ્રદ્ધાપૂર્વક, કર્મ ન પૂર્વે - | સળગી જવું, નાશ પામવું. –મૂક= બાળવું, સળગાવી મૂકવું, પૂર્વજન્મે કરેલું કર્મ. કર્મવાદ પુત્ર પૂર્વકર્મમાં માનવું છે. ૦કાલ- નાશ કરો (૨) છાલ છોડ; બાજુએ મૂકવું.]. (–ળ) પુંપ્રાચીન કાળ. ૦કાલીન વિ. પ્રાચીન. ૦ગ વિ૦ | પંખ સ્ત્રી [‘પાંખ” ઉપરથી] છાપરાને બે બાજુ બહાર પડતા પુરોગ; આગળ જનાર (૨) શ દની આગળ આવનાર ઉપસર્ગ ભાગ – પાંખ, હું નવ પાંખડું; નાની ડાળી. ૦લું ન [સં. ] જેવો શબ્દ. (ઉદા. કુ, પુનર્ , કમ, બિન વગેરે). ૦ગામી વિ૦ | તીરના પીછાંવાળે છેડે પુરોગામી; આગળ - પહેલાં જનાર (૨) પૂર્વે લઈ જનાર. ૦ગ્રહ | પંખવું સક્રિ. [ફે. કુંવા] પાંખણાં વડે વરકન્યાને વધાવવાં પં. પહેલેથી જ બંધાયેલ અભિપ્રાય. છાપું કાવ્યને અંતે | (૨) વાવવા માટે વરવું. [પંખાવવું સક્રિ. (પ્રેરક), પંખાવું આવતું વલણ; ઊથલ. જj૦ વડે; પિતૃ. જન્મ કુંડ અક્રિ. (કર્મણિ)] આ જન્મ પહેલાંને જન્મ. જિયું ન૦ પૂર્વજોની તૃપ્તિ ખાતર | Vછે, ન જુએ પૂછડું. હદિયું વિ. પૂછડીવાળું. પિંછડિયે કારતક માસમાં કરાતી ક્રિયા. જ્ઞાન ન પહેલેથી જાણવું કે | તારે =ધૂમક્ત]. ૦૭ી સ્ત્રી [સં. પુર૪] જુએ પૂછડી. [૫ટજાણેલું છે. તૈયારી સ્ત્રી, આગળથી કરેલી કે કરવાની તૈયારી. | પટાવવી = પૂંછડી હલાવવી (૨) [લા.] નમી પડવું, વશ થવું] દક્ષિણ વિ. પૂર્વ અને દક્ષિણ દિશા વચ્ચેનું (અગ્નિ ખૂણાનું). | પંછલવું અક્રિ. (ર) વસૂકી જવું (૨) (ર) બેહક બેસવું દિશા સ્ત્રી સૂર્યના ઊગવાની દિશા (૨) ઊગતા સૂર્ય જેવું | Vછલેલ વિ૦ ગળિયે; થાકીને બેસી પડેલે (બળદ) ફળદાતા. નિપાત ૫૦ સમાસમાં શબ્દનું અનિયમિત રીતે આગળ | પૃછાળ, -ળું વિ૦ પૂંછ – પૂંછડીવાળું આવવું તે (વ્યા.). ૦૫ક્ષ પે ચર્ચા કે નિર્ણય માટે કે શાસ્ત્રીય | પંટિયું નવ છેડે આવેલું શેરડીનું એાછા રસવાળું અંગ વિષયની બાબતમાં રજૂ કરેલો પક્ષ કે પ્રશ્ન (૨) અદાલતમાં | પંજ સ્ત્રી૦; ન૦ [સર૦ મ. પૂ] મીડું; અનુસ્વાર. [-વળવું= વાદીએ રજૂ કરેલી વાત. ૦૫ક્ષી ૫૦ પૂર્વપક્ષ રજૂ કરનાર. | મીડું વળવું; નાશ પામવું રદ થવું.] ૦૫દન સમારકે વાકથનું પ્રથમ અંગ. ૦૫રિચય પુંઅગાઉની | પંજણ સ્ત્રી [સર પ્રા. પુંછ કે પુન; જુઓ પૂજવું] ભીંડી કે - પહેલાંની જૂની ઓળખાણ.૦૫ીઠિકા, ભૂમિકા સ્ત્રી ભૂમિકા; | સૂતરની સાવરણી (૨) સાવરણી
[પૃજવું ઉપઘાત. મીમાંસા સ્ત્રી જેમિનિ મુનિએ રચેલું કર્મકાંડ- | પંજવું સક્રિ. [પ્રા. પુન (ઉં. પુન)] એકઠું કરવું. ઉદા. છાણ પ્રધાન દર્શન (જુઓ વડદર્શન). ૦રંગ ૫૦ નાટકની શરૂઆતમાં પૂજાવું અક્રિ૦, –વવું સક્રિટ પૂંજીનું કર્મણિ ને પ્રેરક વિધ્રોની શાંતિ માટે નટેએ કરેલ સંગીત, સ્તુતિ વગેરે (કા.શા.). પંજી સ્ત્રી [સં. jન] દોલત. ૦૫તિ મું. પૂંછવાળા; ધનિક
વત્ અ૭ પહેલાંની જેમ. શત્રુતા સ્ત્રી જાનું-પૂર્વેનું વેર; | પૃજું ન૦ [પૂ’ ઉપરથી કે પુંજ' ઉપરથી ?] (સુ) ડાંગરનું પરાળ દુશ્મનાવટ. ૦શરત સ્ત્રી કશું થતા કે કરતા પહેલાંની આવશ્યકતા; | પંજે ૫૦ [ફે. પુન] કચરે; વાસીદું
હેલેથી હેવી જોઈતી શરત; “પ્રીકિવઝીટ'. સિદ્ધવિ. પહેલાં | Vઠ, ૦રખું, ૦ળ, નડયું, -, - જુઓ પૂઠમાં સિદ્ધ થયેલું. સ્નાતક વિ૦ સ્નાતક પૂર્વેનું; “અંડર-ગ્રેજ્યુએટ'. | પંકેવાળ વિ૦ જુઓ પુંકેવાળ હિંદી સ્ત્રી અયોધ્યા અને તેના દક્ષિણ પ્રદેશની ભાષા.-વપર | પંધિયું ન૦ [ગ્રા. વૃંધ (. ગુજ્ઞ) કેશ હાંકનારે પૂંઠના ભાગ ઉપર,