________________
પાંખડું].
૫૩૮
[પાંદડી
પાંત્રી; AI.૫ની]કળી ખીલતાં ટા પડતા અવયમાં દરેક નકામી માથાફેડ કરવી. બાંધવી =ગળે તરું વળગાડવું; જંજાપાંખડું (૦) ૧૦ [જુઓ પાંખડી] ડાળની બાજુએથી ફુટતી નાની ળમાં પડવું.]-રિયું વિ૦ પાંચશેરી કે પાંચ શેર વેષેનું કે તેને લગતું ડાળી (૨) [લા.] કુટુંબની શાખા (૩) [પાંખ” ઉપરથી] પાંખ પાંચા (૧) પુંડ બ૦ ૧૦ [‘પાંચ” ઉપરથી] પાંચને ગાડે જે અવયવ (માછલાં વગેરે) (૪) (કા.) જુએ પાંકડું (૫) પાંચાલી(–ળી) સ્ત્રી. [4] (સં.) પંચાલ દેશના રાજાની પુત્રી જુઓ પાંગો ઠું
- દ્રૌપદી પાંખાપણું ન જુઓ પાંખુંમાં
પાંચિયા (૦) ૫૦ બ૦ ૧૦ રાસને પાંચ પાંચ ઠેકાવાળે પ્રકાર પાંખાળી (૨) સ્ત્રી [પાંખ' ઉપરથી] (કા.) ઘેડીની એક જાત | પાંચીકે (૧) j૦ રમવાનો કકો પાંખાળું (૦) વિ. [‘પાંખ' ઉપરથી] પાંખવાળું (૨) દાંતાવાળું | પાંચું (૦) વિપાંચ ગણું. ઉદા. એક પાંચું પાંચ (૩) ડાળીવાળું
પાંચે વાણિયે () વાણિયાની એક જાત પાંખિયું (૦) ૧૦ [પાંખ' ઉપરથી] પક્ષ; તડ (૨) ડાળી; શાખા | પાંજણ, –ણી (૨) સ્ત્રી [સર૦ મ. પાંગળી; સં. પાય; પ્રા. પંm (૩) દેશી તાળાનો કે કલ્લાનો એક બાજુને ના છુટો પડતા | ઉપરથી] નિયત સમયે જેનું સેવન કર્યા વિના ન ચાલે તેવી ટેવ; ભાગ (૪) કાતરનું પાનું
[ખાપણું ન બંધાણ (૨) સૂતરને પાવાની કાંજી કે તે પાવાની ક્રિયા પાંખું (૦) વિઠં; આછું (૨) ન [પાંખ ઉપરથી] ચપુનું પાનું. | પાંજર (૦) ૦ [સં. 4 +-અનિર] પાદર પાટું ન પાંખડું; પાંગેઠું
પાંજરાપોળ (૯) સ્ત્રી જુએ “પાંજરું'માં પાંગત-થ) (૨) સ્ત્રી સિર૦ હિં. વાઁતા, -તી; પગ - પાગ | પાંજરાં, –રિયું, ત્વરી (૦) જુએ “પાંજરું'માં ઉપરથી ] પથારી કે ખાટલાનો પગ તરફને ભાગ
પાંજરું (૯) ન૦ [. વંગ{; સર૦ મ. પાંગર, હિં. નર] પશુપાંગરણ (૧૦) ન [ä. ત્રાવળ, પ્રા. પંગુરગ; સર૦ મ. વઘ] ! પક્ષીને પૂરી રાખવા બનાવેલું સળિયાનું ઘર (૨) તેવો કઈ પણ પિતડી; પંચિયું (૨) ચોળી (૩) ઓઢવાનું વસ્ત્ર પહેડી ઘાટ (૩) પાંજરી (૪) અદાલતમાં ન્યાયાધીશ સામે જવાબ પાંગરવું (૦) અક્રિ. [ઉં. + ગ્રંકુર કે પ્રા. પં.= ઢાંકી દેવું | આપવા ઊભા રહેવાની પાંજરા જેવી જગા. [પાંજરા પોપટ પરથી ?] અંકુર ફૂટવા. [પાંગરાવવું (પ્રેરક).].
= પરાધીન માણસ; જેમ બેલાવે તેમ બેલે એ તાબેદાર. પાંગરું (૦) ૧૦, પાંગરે ૫૦ [સં. ઘટ્ટ, પ્રા. ૧૯; સર૦ મ. પાંજરામાં ઊભું રહેવું = ગુનેગાર કે સાક્ષી તરીકે કોર્ટની તપાસમાં પાટ, પI] પારણાને કે ખેઇયાને અધ્ધર ઝીલી રાખનાર દોરી ઊભા રહેવું. પાંજરામાં લાવવું =કોર્ટમાં કાયદેસર તપાસ (૨) ત્રાજવાની સેર (૩) ગોફણની બે બાજુની દરી (૪) સુકાન માટે બોલાવવું.] -રાળ સ્ત્રી [સર૦ મ. પાંગર(-RT)પોઝ] તરફને વહાણને છેડે
અશક્ત કે ઘરડાંઢારને રાખવાનું ધર્માદા સ્થાન. –રાં નબ૦૧૦ પાંગળું (૦) વિ. [સં. પંગુ; સર૦ મ. પાંઝા] પગે અપંગ (૨) જુએ કાંધાપાંજરાં. [-કરવા = છલછલ ભરવું (ચ.).૩ –રિયું [લા.] અશક્ત; નિબૅળ (૩) આધાર -ટેકા વિનાનું
વિ. પાંજરીવાળું (૨) નટ પાંજરું; બંદીખાનું (પ.). –રી સ્ત્રી, પાંગું (૦) વિ. [. ; સર૦ મ. પાંગુઝ] પાંગળું (૨) નવ ઢેર [સર૦ મ.] કરાંઠી ગુંથીને કરેલી ગાડાની વાડ પાંગે હું (૦) ૧૦ [સર૦ ëિ. ÍલુI; સં. પક્ષ પરથી ?] ખભાથી પાંજી (૨) સ્ત્રી પાંજણી; ટેવ કેણી સુધીનો હાથને ભાગ (૨) હાલવા ચાલવાના અવયના પાઠ (૦) ૧૦ ઘોડાના કાઠાનું બાજુનું લાકડું (કા.) સાંધા -મૂળ. [પાંગડાં ચાલવાં = કામ કરી શકવું. પાંગેઠાં પાંડર (૦) [જુએ પાંડુર] ઘેળું; ફિકકું ભાગવાં = હાલવા ચાલવાની શક્તિ તુટવી કે તેડવી (૨) હલાય | પાંડવ કું. [સં.] (સં.) પાંડુને દીકરા - ચલાય નહીં તે માર પડે કે મારે.]
પાંડિત્ય ન૦ [૪] પંડિતાઈ [ પાંડેના પિતા. ૦તા સ્ત્રી, પાંચ (૦) વિ. સં. બંન] “પ”. [-પૈસા થવા = કાંઈક સ્થિતિ પાંડ વિ. [સં.] ફીકું (૨) પં. એક રોગ, કમળ (૩) (સં.) સારી થવી.-માણસમાં લોકમાં જાહેરમાંકે સભામાં.–લેકમાં પાંડુર વિ૦ [સં.] ફીકું ઘેલું. છતા સ્ત્રી= બધે; સૌ સારા માણસેમાં. -વરસનું = જુવાન, આશાભર્યું. | પાંડુરંગ !૦ (સં.) વિઠ્ઠલ; વિષ્ણુ (એક રૂપ) ઉદા. હજુ પાંચ વરસના બે છું.-શેરની = બહુ ભંડી (ગાળ). પાંડુરોગ કું. [] એક રોગ, કમળો. -ગી વિ. તે રેગવાળું પાંચે આંગળીએ = બધી રીતે, પૂરી ભક્તિથી દેવ પૂજવા).] | | પાઠથ પું. [૩] (સં.) દક્ષિણ ભારતનો એક પ્રાચીન પ્રદેશ
ડે ૫૦ પાંચને આંકડે - પ. ૦૫ ૫૦ પટાદાર મશરૂ. | પાંત(ત,) સ્ત્રી [સં. પંક્સિ, ગ્રા. પંતિ; સર૦ મ. પાંfa] હાર; રંગત ૦ૌતિક વિ. [ā] પાંચ મહાભૂત સંબંધી –નું બનેલું.૦મ સ્ત્રીત્ર | | પાંતી (૯) સ્ત્રી [સં. પંft] પક્ષ; બાજુ (૨) રીત; માર્ગ (૩) પખવાડિયાની પાંચમી તિથિ. ૦મું વિક્રમમાં ચોથા પછીનું ભાગ; હિસે (૪) પરિમાણના વિભાગ પાડીને હિસાબ ગણપાંચજન્ય પું. [4] (સં.) કૃણને શંખ
વાની ગણિતની એક રીત (૫) જુઓ પાંથી; સેંથી પાંચડે (૨), પટો પુત્ર જુઓ પાંચમાં
પાંત્રીસ(-સ) (૮) વિ[સં. વંત્રિરાન્ , પ્રા. gunતી] “૩૫’ પાંચૌતિક વિ. [સં.] જુઓ “પાંચમાં
પાંથ ૫૦ [4.] પથિક; મુસાફર. ૦૭ વિમરનારને અપાતો પાંચમ (૧) સ્ત્રી, જુઓ “પાંચમાં [સાફ કરવા ઊપવું | (દ્વારનો પિંડ). શાળા સ્ત્રી, મુસાફરખાનું, ધર્મશાળા પાંચમણવું (૦) સક્રિ૦ ખળામાં તૈયાર થયેલા દાણાને વધારે | પાંથી (૨) સ્ત્રી [.વંતિ = કેશરચના] સેંથી. [-પાઠવી = વાળમાં પાંચમું (૯) વિ૦ જુઓ “પાંચમાં
સેથી પાડવી. -પૂરવી = સેંથામાં સિંદૂર વગેરે ભરવું.]. પાંચશેરી () સ્ત્રી, - ૫૦ પાંચ શેરનું કાટલું. [કટવી = | પાંદડી (૯) સ્ત્રી [સં. પળ] જુઓ પાડી
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org