Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 580

પારુષ્ણ ]
૫૩૫
[પાલ
પારખ્ય ન [4.] પરુષતા; કઠોરતા
તાત મું. (જનક નહિ પણ) પાલક તાત. જેમ કે, કૃષ્ણના નંદ પારેખ પું[જુઓ પારખ] (સિક્કો ઝવેરાત વગેરેની) પરીક્ષા | પાલક–ખ) સ્ત્રી[. HI (સં. વાવા)] એક ભાજી કરી જાણનાર (૨) એક અટક
પાલખ સ્ત્રી [સર૦ “પાલખી] કડિયા વગેરે કારીગરોને ઊંચે પાટ–8) વિ. [સર૦ મ, પારા] વિયાયા પછી દૂઝવાની મુદતને | કામ કરવા માટે કરેલો વાંસળીઓને આધાર
લગભગ અર્ધ ભાગ જેને વીત્યો હોય એવું દૂઝણું (ર) બાખડું | પાલખી સ્ત્રી, (સં. પહj; સર૦ fહ્યું. પછી મ.] (માણસે પારેડું–વું) ન૦ જુઓ પાલોરું [–લાગવું] [નર કબૂતર ઊંચકીને ચલાવે એવું) એક વાહન; સુખપાલ. ૦વાળા ૫૦ પારેવું–વડું) ન૦ [. પારેવથડ્યું. પારાપત)] કબૂતર. - j૦ પાલખી ઊંચકનાર માણસ. - ૫૦ દેવનું સુખાસન - નાનું પારો પં. [૩. પારઢ એક ખનિજ પ્રવાહી ધાતુ (૨) માળાને સિંહાસન (૨) ઝુલતી પાલખ (૩) અઢેલીને બેસાય એ માટે મણકે (૩) તંબુરો સુરેલ બનાવવા રખાતો તારને ભલે મણકે પાટલે – બાજઠ (૪) સ્ત્રીઓનું એક ઘરેણું (૫) બંદૂકની ગોળી કે છરે (૬) [. | પાલવું સક્રિટ જુઓ પલટવું પર્વન? કે પાર = ઢાંકણ (સં. પ્રાવાર4) {] અવાળુ (૭) [સં. | પાલટે પુત્ર જુએ પલટે પાઘેટું ?] સ્વામીનારાયણ સંપ્રદાયને એક કેટિને સેવક; સાધુ. | પાલડું ન [સર પલ્લું; મ. g] ત્રાજવાનું પલ્લું [-ચહવે, ઊંચે ચડે = ગુસ્સો આવ; મિજાજ જો | પાલણ ન૦, ૦ષણ ન૦, ૦હાર પુત્ર જુએ “પાલન, પોષણ, (૨) પારાશીશીમાં પારે ઊંચે જો.]
હાર'. ૦૫ર ન૦ (સં.) ઉત્તર ગુજરાતનું એક નગર પાઠ વિ૦ અવાવરું પડી રહેવાથી કઠણ-બરડ થઈ ગયેલું પાલ(–ળીણું ન [4. પાત્રન] બાલકનું પારણું (૨) પાણી કે ભેજમાં રહેવાથી બોદાઈ જઈ પોચું થઈ ગયેલું પાલન ન [] પાળવું તે. ૦ષણ ન પાળવું અને પોષવું (૩) સ્ત્રી પીઠ બતાવવી તે; પલાયન
તે. ૦હાર ૫૦ પાલણહાર, પાળનારે પાપાર અ૦ [સં. પાર] આરપાર
પાલર ન૦ વરસાદનું પાણી પાર્ક ૫૦ [છું.] બાગ; બગીચો
મિજબાની | પાલવ છું. [સં. ; સર૦ મ.] પહેરેલા સાલાને લટકતો છેડો પાટી સ્ત્રી [.] પક્ષક દળ (૨) ટુકડી; (૩) મિજલસ; | (૨) દુપટ્ટા પાડીને કસબી છેડે(૩)આશરે શરણ.-પાથર પાર્થ છું[.] (સં.) પૃથાને પુત્ર; અર્જુન
= જુઓ ખેળ પાથરે. (–ને) પાલવે પડવું =–ને પાલે પડવું, પાર્થક્ય ન [ā] પૃથકતા; અલગ અલગ હોવું તે
–ને આશરે જવાનું થયું.] ગાંઠણ ન જુએ છેડાગાંઠણ પાર્થસારથિ ૫૦ [.] (સં.) શ્રીકૃષ્ણ
પાલવડી સ્ત્રી (સુ.) ગળી પાર્થિયા ૫૦ (સં.) ઈરાનને એક મુલક – તેનું પ્રાચીન નામ પાલવવું સક્રિ. [ä. વાઢ] ઉછેરવું; પોષવું, નભાવવું (૨)અ૦પાર્થિવ વિ૦ [i] પૃથ્વી (મહાભૂતોનું (૨) માટીનું (૩) નશ્વર ક્રિ. [સર૦ સં. પરથ, કા. પ]િ પરવડવું; પિસાવું; ગોઠતું થવું (૪) ૫૦ રાજા (૫) માટીના મહાદેવ. પૂજા સ્ત્રી પાર્થિવેશ્વરની | (૩) [. વઢવે પરથી] પલવવું પૂજા. –વેશ્વર ૫૦ [+ફ્રેશ્વર] માટીના મહાદેવ
પાલિ સ્ત્રી[વા. પાક્વિાથ =ધર્મોપદેશ = બુદ્ધનાં ધર્મોપદેશની પાર્લામેન્ટ સ્ત્રી. [૬] ઇંગ્લંડની રાજસભા (૨) [લા.] કઈ દેશની ભાષા] (સં.) એક પ્રાચીન ભાષા, જેમાં બૌદ્ધ ગ્રંથો લખાયેલા છે મુખ્ય લોકપ્રતિનિધિ સભા. ૦રી વિ. [$.] પાર્લમેન્ટને લગતું પાલિત વિ૦ [i.] પાળેલું; રક્ષિત. –તા વિ૦ સ્ત્રી [તીર્થ કે તે વિષેનું કે તેને ઘટતું. ૦વાદ પુંડ પાર્લમેન્ટ દ્વારા રાજ્ય પાલિતાણા ડું [પ્રા.વાઢત્તા] (સં.) સૌરાષ્ટ્રનું તે નામનું જૈન કરવું ઘટે એ મત કે વાદ
પાલિયું વિ૦ [પાલ” ઉપરથી] ઝાડપાલાના અને લીલના કહાણપાર્વણ –ણિક વિ. [સં.]દ્વાદશી, અમાવાસ્યા વગેરે પર્વ ઉપરનું | વાળું; પાલવાળું (પાણી) પાર્વતી સ્ત્રી [સં.] (સં.) હિમાલયની પુત્રી, મહાદેવની પત્ની | પાલી સ્ત્રી, લિં; સે. વાસ] કાઠિયાવાડનું અનાજનું એક (૨) વિર પર્વતનું, –ને લગતું. વ્ય, નૃત્ય વિ૦ જુઓ પાર્વતી માપ; તેનું વાસણ (૨) (મુંબઈમાં) ચાર શેરનું માપ (૩) [સં. પાર્થ વિ. [૪.] પાસેનું; પડખાનું, ૦ચર વિપડખે ચાલનારું | પટ્ટ] ઝીણાં પાંદડાં (૪) [જુઓ પ્યાલી] નાનું પાલું-પ્યાલું (૨) પં. નેકર હજારિયે
(૫) [લા.] દારૂની પ્યાલી. [-લેવી = દારૂ પીવો.] પાર્શ્વનાથ પું. [i] (સં.) જૈનેના તેવીસમા તીર્થંકર પારસનાથ | પોલીસ સ્ત્રી. [૬. ઊંઝા] બૂટ, કબાટ, વાસણ વગેરે વસ્તુઓ પાર્ષદ પં. [.] દેવને સેવક
પર ચળકી લાવવા ચેપડાતું દ્રવ્ય કે તે ક્રિયા કે તે ચળકી પાર્સલ ન [$] જુઓ પારસલ [ અંતે. ઉદા. ગોપાલ –ળ) પાલુંન [સં. પટ્ટ=ધાન્યને ઠાર] ખરડાને કે માટીને અનાજ -પાલ(–ળ) વિ. [ä.] “પાળનારું, પાળક' એ અર્થમાં સમાસને ભરવાને કઠલો (૨) [3] વાંસની ચીપોનું ટાઢ (૩) વરસાદમાં પાલ પું. [સં.] (સં.) બંગાળને એક જાણીતો રાજવંશ (૨) એક માટીની ભાત દેવાઈ ન જાય તે માટે આડું રાખેલું કરાંઠીનું ટાટું બંગાળી અટક (૩) (સં.) બિપિન ચંદ્ર પાલ
(૪) [જુઓ પ્યાલું] પવાલું પાલપું[સર૦ હિં, મ.] નાને તંબુ કે તેની કનાત (૨) [જુઓ પાલું ન [સર૦ Éિ. પાછા] પાલવ, આશરે. [નીચેના શ૦ પ્રકમાં પાલિયું](સુ.) કેટલીક જગાના પાણી પર તરતી દેખાતી ચીકાશ | વપરાય છે. (-ને) પાલે પડવું, (–ની સાથે) પાલાં પડવાં = તે (૩) તેવા પાણીને લીધે રેગીલે બનેલો પ્રદેશ. [-પાકવી, | –ના સંબંધમાં કે આશરામાં આવવું.].
પાકી રહેલી = ઘરમાં ઘણાંખરાં માણસ માંદાં પડવાં.] પાલદો ૫૦ [.] (મુસલમાની).એક ખાવાની વાની; ફાલુદે પાલક વિ૦ (૨) પં. [સં.] ઉછેરીને મોટું કરનાર (૨) રક્ષક. | પાલે પૃ. [સં. ઘટ્ટ]ઢારને ખાવાનાં પાંદડાં (૨) [જુઓ પ્યાલા]