Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 520

નર્મદે ].
૪૭૫
નરમ
સૂર્યને પૂજવું. નમતે દિવસ = આથમતે દિવસ (૨) પડતીને દષ્ટિમર્યાદા. સલિલ ન૦ જુઓ નયનવારિ. હારી,-નાકર્ષક કાળ. નમતે પહોર =સૂર્યાસ્ત તરફ ઢળતે સમય.]. વિ૦ [+આકર્ષક ] નયન ખેંચે કે હરે એવું - સુંદર; મનહર. નમો ૫૦ [1. ન મ., હિં. નમતા] દબાવી ટીપીને કરાતું જાડું | -નાભિરામ વિ. [ + અભિરામ] સુંદર; આંખને ગમે તેવું. ઊની કાપડ (પ્રાયઃ બિછાના માટે)
-નામૃત સ્ત્રી [+અમૃત] કૃપાદ્રષેિ. –નાંબુ ન [+અંબુજુઓ નમન ૧૦ [] નમસ્કાર (૨) નમવું કે નીચું વળવું ઢળવું તે; નયનવારિ
ડેપ' (પ. વિ.), તા(ઈ) સ્ત્રી નમ્રતા; નરમાશ. –નીય | નયર છું. [સં. નાર, પ્રા. ] + નગર; શહેર. -રી સ્ત્રી +નગરી વિ. [સં.) નમવાને પાત્ર(૨)લચી જાયકેનમે ઝુકે એવું; મૃદુલ; નમ્ર નય-૦વહેવાર, વ્યવહાર, શાસ્ત્ર જુઓ ‘નમાં [સિક્કો નમયતું વિ૦ +નમેલું; નમતું (પ.)
નયા પૈસા j[હિં.]નો પસે - રૂપિયાને ૧૦૦ મે ભાગ; તેને નમવું સક્રેટ [. નમ્] નીચા વળવું (૨) નમસ્કાર કરવા (૩) | નયાબત સ્ત્રી [..] મુખત્યારી નમ્ર થવું (૪) [લા.] તાબે થવું, શરણે જવું. [નમી પડવું માફી | નર પં. [સં.) પુરુષવાચક પ્રાણી (૨) મનુષ્ય (૩) ચણિયારામાં માગવી; તાબે થવું; શરણે જવું.]
ફરતો કમાડનો ખીલે (૪) (સં.) એક ઋષિ. કેસરી પું. સિંહ ના: અ[] “નમન હે.”મસ્કાર પુનમન; વંદન.-- | જેવો વીર પુરુષ. ૦જાતિ સ્ત્રી પુરુષવર્ગ (૨) પુંલ્લિગ (વ્યા).
સ્કૃત વિ૦ નમસ્કાર કરાયેલું. –મસ્કૃતિ, –મસિયા સ્ત્રી [સં.] ત્વ ન૦, ૦દેવ, (–રા)ધીશ, નાથ, ૦૫તિ, ૦૫ાલ પું. નમસ્કાર; પ્રણામ. -મસ્તે = તમને નમસ્કાર; જેજે
રાજ. ૦નારાયણ પં. નર અને નારાયણ. ૦૫શુ ૫૦ પશુ નમાજ, -ઝ [1.] સ્ત્રી બંદગી. [-પઢવી = ઈરાલામી મજહબ જે માણસ. ૦ફૂલ ન૦ પુંકેસરવાળું ફૂલ. ૦મા(–માં)ખ ૫૦
પ્રમાણે બંદગી કરવી.] -જી (ઝી) વિ. બંદગી કરનાર; ભક્ત | માને નર. ૦માદા નબ૦૧૦ નર અને માદા (૨) બરડવાની નમાબાપું વિ૦ [ન + માબાપ] માબાપ વિનાનું [નમાયું જોડી. મેધ ૫૦ જેમાં માણસને હેમવામાં આવે એવા યજ્ઞ નમાયું વે. [ન + મા] મા વિનાનું. –ઈ સ્ત્રી). ચલું વેo | નરક ન૦ [ā] દોજખ (૨)વિષ્ટા (૩) પં. (સં.) નરકાસુર. કુંડ નમાર પં. [જુઓ નીવાર] ખેડ્યા વિના ઊગેલી ડાંગર પં. નરકરૂપી કુંડ. ૦ચતુર્દશી સ્ત્રી, કાળીચૌદશ. ૦પ્રદ વિ. નમામિ વિ૦ [નિમાળા + મંડવું] નવરું (૨) નિરંકુશ (૩) કુટુંબ- નરક પમાડે એવું (કર્મ). વ્યાતના સ્ત્રી નરકની – નરકવાસની પરિવાર વિનાનું
યાતના - દુઃખ કે પીડા. ૦વાસ મું નરકમાં વાસ. સ્થાન, નમાલું વિ૦ [ન + માલ] શહૂર વિનાનું નિર્માક્ય
-કાગાર [ + આગાર] નર નરકનું સ્થાન – નરક. -કાતીત વિ. નમાવું અo કે, –વવું સત્ર ક્રિ. ‘નમવું' નું કમણિ ને પ્રેરક [ + અતીત] નરક જેને માટે નથી જ એવું. –કાસુર ડું [+અસુર] નમિત વિ. [સં.] નમેલું
(સં.) એક રાક્ષસ નમૂછિયું વેવ [+] મૂછ વિનાનું
નરકેસરી પું[] જુઓ “નર'માં
ખની યાદી.] નમૂનાઈ, નમૂના(-)દાર વિ૦ જુઓ ‘નમૂનો માં
નરખ સ્ત્રી[1. નિર્વ) દર; ભાવ. [–ની યાદી = જુઓ નીરનમને ! [1.] વાનગી (૨) જેના ઉપરથી નકલ કરવાની હોય નરખ ઋી[જુઓ નીરખ] તપાસ. ૦૬ સક્રિ. +નીરખવું તે મૂળ પ્રત કે વસ્તુ. -નાઈ વિ૦ નમૂના તરીકેનું કે તે વિષે. નરગિસ, નરગેશ ન[મ. નસિ] એક છોડ કે તેનું ફૂલ (જેમ કે, નમૂનાઈ તપાસ = “સેમ્પલ સરવે'.) –ના (–ને) દરર ! નરગેટ j[નરગેટ)હૈડે [આપવા માટેનું વાદ્ય-તબલું વિ૦ ઉત્તમ. નિશાની સ્ત્રી પુરાવા પટે આપેલું પરિશિષ્ટ | નરહ્યું ન૦ [મ, નBIRI, J. નારદ્દ પરથી ?] સંગીતમાં તાલ નમેર (મે') વે[ન + મહેર] નિર્દય. –રાઈ શ્રી,
નરજાતિ સ્ત્રી [4] જુઓ ‘નર’ માં નમે અo [.]નમઃ જુઓ. ૦નમ: અ(વારંવાર) નમસ્કાર હો | નરઝી સ્ત્રી, એક પક્ષી
[(૨) શ્વાસનળી નમ્યું વિ૦ [‘નમવું' નું ભૂ૦ કા૦ કે કૃ૦] નમેલું (૨) નવે નમતું. | નરડી સ્ત્રી, – પં. [સં. નá? સર૦ મ. નરડી, – ગળું [Fઆપવું =ઢીલું મૂકવું; ગમ ખાવી; પિતાને આગ્રહ જતો નરણું વિ૦ [જુઓ નયણું] ખાધા વિનાનું (૨) [જુઓ નરવું]એકલું કરવો (૨) હાર કબૂલ કરવી; તાબે થવું.] [૦૫ણું ન નરતી સ્ત્રી + (પ.) ખબર અંતર (?) નમ્ર વિ૦ [.] વિનયી; સાલસ (૨) નમતું; રાંક. ૦તા સ્ત્રી, નરતું વિ૦ નઠારું; ખરાબ નય [સં.] સદ્ધર્તન (૨) રાજનીતિ (૩) દાર્શનિક મત – સિદ્ધાંત | નરદમ વિ૦ શુદ્ધ; એક જ જાતનું (૨) અ૦ તદ્દન (૪) અનેકધમ વસ્તુને તેના કેઈ એક ધર્મ દ્વારા સ્વરૂપનશ્ચય નર ૦દેવ, ૦ધીશ, નાથ, નારાયણ જુઓ “નર'માં કરવામાં આવે તે (જેન). ૦૪ નયને જાણનાર. ૦૨હેવાર, નરપણુ ન૦ નરપણું, પુરુષાતન ૦૭યવહાર નયને – રાજનીતિને - વ્યવહાર; “ડિપ્લોમસી.’ | નરપતિ પુત્ર જુઓ “નર’માં. –ત (ત') j(૫.) નરપતિ [ી . શાસ્ત્ર ન૦ નીતિશાસ્ત્ર (૨) રાજનીતિશાસ્ત્ર
નરપલું વેપાતળું; દુબળું (૨)[સર૦ ‘અડપલું] અટકચાળું.-લાઈ નયણ ન૦ [પ્ર. નથi] જુઓ નયન (પ.)
નરપશુ ન૦ જુઓ “નર'માં નયણું ન૦ (૫.) નયણ; નયન (૨) વિ[સં. નિરન્ન નરણો - | નરપિશાચ j૦ [સં.] પિશાચ જેવો – અધમ માણસ, રાક્ષસ
ખાલી (ઠા) (ચ.). (‘નયણે કેડે' પ્રોગ થાય છે) | નરલ ન૦ જુઓ “નરમાં નયન ન. [.] આંખ. ગેચર વિ૦ દેખાય એવું; દૃષ્ટિગોચર. | નર વિ૦ +નિર્ભય ૦૫ ૫૦ જુઓ દષ્ટિપથ. ૦વાર (પ.), વારિ નવ નયનનું | નરમ વિ. [f. નર્મ] સુંવાળું; મુલાયમ (૨) નમ્ર; સાલસ (૩) વારિ-આંસુ. વિષય પું. કઈ પણ દશ્ય પદાર્થ (૨) ક્ષિતિજ | પિચું; ઢીલું (૪) નબળું, કમજોર. [–કરવું =ઢીલું કરવું; મુલાયમ