Page Text
________________
ધરા]
૪૬૧
[ ધર્મરક્ષા
ધારણ કરવું; (વેષ, રૂપ, જન્મ ઈ૦) (૪) પાસે મૂકવું; –ની આગળ જેમાં ધર્મનું નિરૂપણ હોય તેવો ગ્રંથ. ૦ચક્ર નવ ધર્મનું પ્રવર્તન, રજૂ કરવું. [ધર્યું રહેવું = પડ્યું રહેવું, દીસતું રહેવું.]
સામ્રાજ્ય, કે પ્રસાર. વ્યક્રપ્રવર્તન નવ ધર્મને પ્રચાર, તેનું ધરા સ્ત્રી [.] પૃથ્વી; જોય; ધરતી. તલ(–ળ) ન૦ પૃથ્વીનું સામ્રાજ્ય પ્રવર્તાવવું તે. ૦ચર્ચા સ્ત્રી ધર્મને અંગે કે ધાર્મિક ચર્ચા. તળ; સપાટી. ૦૫ર ૫૦ જુઓ ધરણીધર. બાળ ન ધરબળ; ૦ચર્યા સ્ત્રી ધર્માચરણ, ચારિણું વિ૦ સ્ત્રી ઘર્મ પ્રમાણે ચાલપ્રલય. સુર ભૂસુર, બ્રાહ્મણ
નારી (પત્ની). ૦ચારી વિ૦ ધર્મ પ્રમાણે ચાલનારું. ૦ચુસ્ત વિ. ધરાધર સ્ત્રી [“ધર” ઉપરથી] શરૂઆત (૨) અ૦ જુએ ધરાર | ધર્મની બાબતમાં ભારે આગ્રહી. ૦૪૦ વિ૦ ધાર્મિક બાબતમાં (૩) પં[સં.] જુઓ “ધરામાં. -રી અ૦ સાથે જોડે (૨) ધરાર જડતાવાળું. ૦જતા સ્ત્રી૦. ૦જાગૃતિ સ્ત્રી ધર્મની બાબતમાં (૩) સુધ્ધા; પણ
જાગૃતિ. જિજ્ઞાસા સ્ત્રી ધર્મનું સાચું સ્વરૂપ સમજવાની ધરાબોળ જુઓ ધરા'માં
[તદ્દન જિજ્ઞાસા. ૦વી વિધર્મ પ્રમાણે જીવન ગુજારનાર, ધર્મનિર.જ્ઞ ધરાર અ૦ [સરવ ધરાધર] અલબત્ત, અવશ્ય; અચક (૨) સાવ; વિ. ધર્મને - ધર્મશાસ્ત્રને જાણનારું. ૦ઝનૂની વિધાર્મિક બાબતધરાર(–ળ) j૦.[ધર' (ધુરા) ઉપરથી] વાહનમાં બંસરી આગળ માં ઝનૂનવાળું; “બિગટેડ. ૦૭ વિ. ધર્મની લગનીવાળુ; ધર્મનિષ્ઠ. વધારે ભાર હોવાપણું (‘ઉલાળથી ઊલટું) (૨) આગેવાન ઠગ પુંધર્મને નામે ઠગનાર, તત્વજ્ઞ વિ. ધર્મતત્ત્વને – ધર્મના ધરાવવું સત્ર ક્રિ. [સં. ધૃ ઉપરથી] ‘ધરવું, “ધરાવું' કે “ધારવું” નું મર્મને જાણનાર; ધર્મજ્ઞ. ૦દાન ન ધર્મ સમજી કરેલું દાન. ૦દારા
પ્રેરક (૨) નૈવેદ્ય કરવું, દેવ આગળ ધરવું. [ધરાવવું (કર્મણિ)] સ્ત્રી ધર્મપત્ની. દીક્ષા સ્ત્રી કે ધર્મની દીક્ષા – તે સ્વીકારો ધરાવું અ૦ કૅિ૦ તૃપ્ત થવું; સંતોષ પામ (૨) ‘ધારવુંનું કર્મણ તે.૦૬ષ્ટિ સ્ત્રીધાર્મિક કે ધર્મ વિષે દ્રષ્ટિધર્મબુદ્ધિ.દેશના સ્ત્રી ધરાસુર ડું૦ જુઓ ‘ધરામાં
ધર્મનો ઉપદેશ.દ્રોહ પુષ્પર્મને દ્રોહ. ઠેષ પુંધર્મ ધર્મ વચ્ચે ધરાળ પુલ જુઓ ધરાર
દેવ; સાંપ્રદાયિક વિષ. ૦ધુરંધર વિ૦ ધર્મની બાબતમાં ધરિત્રી સ્ત્રી [સં.] પૃથ્વી
અગ્રેસર. ૦ઇવજ ૫૦ ધર્મની ધ્વજા (૨) [લા.] ધર્મને નામે પાખંડ ધરી સ્ત્રી [સં. ધુર ઉપરથી; પ્રા. પુરી ] વાહનની લી; આંસ | કરનાર. નિષ્ઠ વિ. ધર્મ પર આસ્થાવાળું. નિષ્ઠા સ્ત્રી ધર્મ (૨) પૃથ્વી કે ખગળની ધરી – બે ધ્રુવ સાંધતી કલ્પિત સુરેખા વિષેની આસ્થા. ૦૫ની સ્ત્રી ધર્મ પ્રમાણે –વિધિપૂર્વક થયેલી ધ ન [સં. તરું] ઉખાડીને રોપવા માટે ઉછેરેલો રે [કરવું. પત્ની. ૦૫–૫)થ પુંધર્મને અનુકુળ – ધર્મના રસ્ત. ૦પરા૦વાડિયું ન ધરુનું ખેતર
યણ વિ. ધર્મનિષ્ઠ. ૦૫રિવર્તન ન ધર્મ બદલવો તે; ધર્માંતર. ધરે ૦ [સં. દ કે ડ્રહ] ઊંડો ખાડો (ખાસ કરીને પાણીનો) પંથ પંધર્મને પંથ; ધર્મમાર્ગ (૨) ધર્મસંપ્રદાય. પિતા પુત્ર (૨) [જુઓ ધરી] જેની બે બાજુ પૈડાં પરોવાય છે તે ગાડાની જન્મથી નહિ પણ ધર્મથી માનેલો પિતા; પાલક પિતા (૨) આડી (૩) સ્ત્રી [સં. ટૂર્વ; સર૦ દરે] એક જાતનું ઘાસ; દૂર્વા. ધર્મમાં પ્રવેશ કરાવનાર; “ગેડફાધર.” પુત્ર પુત્ર (વિષયને વશ [ધરામાં પડવું = દીસતું રહેવું (૨) ખાડામાં- નુકસાનમાં ઊતરવું. થઈને નહિ પણ) ધર્મ સમજી ઉત્પન્ન કરેલ પુત્ર (૨) જન્મથી ધરો કરવી =મૂએલા પાછળ શ્રાવણ ભાદરવામાં એ નામની નહિ પણ ધર્મથી માનેલે પુત્ર. પુસ્તક ન૦ જુઓ ધર્મગ્રંથ. (દાનની) ક્રિયા કરવી.] ૦આઠમાં સ્ત્રી, જુઓ દરોઆઠમ. ૦ખડી પ્રચાર ૫૦ (અમુક) ધર્મને પ્રચાર પ્રચારક વે(૨) ૫૦ સ્ત્રી- ધરે; દૂર્વા
ધર્મપ્રચાર કરનાર. પ્રવર્તક પુંધર્મ પ્રવર્તાવનાર. પ્રાપ્ત વિ. ધર્મ ! [સં.] નીતિ, સદાચાર વિષેનું તથા મરણ, સાંપરાય, ધર્મને રસ્તે મેળવેલું – મળેલું. બહાર વિ. ધાર્મિક સંપ્રદાયથી ઈશ્વરાદિ ગૂઢ તો વિષેનું જ્ઞાન, શ્રદ્ધા કે માન્યતા (૨) શાસ્ત્રોક્ત બહિષ્કત. ૦બંધુ છું. પિતાના ધર્મનો માણસ (૨) ધર્મ સમજીને વિધિનિષેધ - આચાર (૩) પુણ્ય; દાન (૪) ફરજ; કર્તવ્ય(પ) ચાર માનેલે ભાઈ. બુદ્ધિ સ્ત્રી ધર્મની સમજ; ધર્મદ્રષ્ટિ; ધર્માધર્મની પુરુષાર્થોમાંને એક (૬) ગુણ; લક્ષણ, સ્વભાવ (૭) (સં.) જુએ વિવેકશકિત. ભગિની સ્ત્રી. પિતાના ધર્મની સ્ત્રી (૨) ધર્મ ધર્મરાજ. [–કર = પુણ્યદાન કરવાં. –ચલાવો = સંપ્રદાય પ્રવ- સમજીને માનેલી બહેન. ૦ભંગ - ધર્મના પાલનમાં તેની
વ. –ની ગાય = દાનમાં આપેલી ગાય (૨) દીકરી (૩) રાંક- આજ્ઞાને ભંગ. ૦ભાઈj૦ જુઓ ધર્મબંધુ. ૦ભાન ન ધર્મ રક્ષણય માણસ. - કાંટો = પ્રમાણભૂત કાંટે, જેની આવક કે કર્તવ્ય વિષેનું ભાન - તેની બજ. ભાવ ૫૦,૦ભાવના સ્ત્રીધર્માદામાં જ વપરાય છે–પાળ = અમુક ધર્મ-સંપ્રદાયને અનુસ- ધર્મની ભાવના; ધર્મબુદ્ધિ. ૧ભીર વિધર્મથી ડરીને વર્તનાર; રવું (૨) ધર્મ પ્રમાણે વર્તવું. –માં આવવું = પહેલું રજોદર્શન થવું.] પાપભીરુ. ૧ભીરતા સ્ત્રી૦. ભૂમિ(–મી) સ્ત્રી પવિત્ર ભૂમિ. ૦ણ નવ ધર્મ સમજીને પાછું આપવાની સમજથી અપાતું ઋણ. ૦ભત વિ૦ ધમિંe; સદગુણી (૨) ૫૦ (સં.) એક ઋષિ. ૦ભ્રષ્ટ ૦ઔદાર્ય નવ ધર્મો વચ્ચે વા ધર્મના વિષયમાં ઉદારતા. ૦કથા વિ. ધર્મમાંથી ચળેલું - પતિત. ૦મત ૫૦ ધર્મ વિષે અમુક મત
સ્ત્રીધાર્મિક બોધ આપતી કથા; ધાર્મિક કથા. કર્મ, કાર્યન કે માન્યતા. ૦મહામાત્ર પુંધર્મને રક્ષક અને પ્રચારક. ૦માર્ગ ધર્મયુક્ત – ધર્મનું કામ. કાર પુત્ર ધર્મના વિધિનિષેધ રચનાર - jધર્મ કે ધાર્મિક રસ્તે; ૦માર્તડ પુંધર્મશાસ્ત્રોમાં પારંગત ઘડનાર. કારણ ન સમાજવ્યવસ્થામાં ધર્મને અંગેની બાબતની -અતિ નિપુણ (૨)ધર્મપાલનમાં શ્રેષ્ઠ મીમાંસા શ્રી ધર્મવ્યવસ્થા વગેરે; ધર્મસંગ્રહ. ૦કૃત્ય નવ ધર્મકર્મ. ક્રિયા સ્ત્રી | અધર્મની ચર્ચા.૦મૂઢવિધર્મો ધ; ધર્મજડ.યુક્ત વિધર્મવાળું ધર્મસંબંધી વિધિ. ક્ષેત્ર નવ પવિત્ર સ્થળ – ધામ. ૦ગામી વિવે ધાર્મિક, યુદ્ધ ન૦ ધર્મ ખાતર કરેલું યુદ્ધ (૨) યુદ્ધના નિયમ ધર્મને રસ્તે જનારું; ધર્મચારી. ગુરુ પેક ધર્મની દીક્ષા દેનાર કે અનુસાર કરેલું યુદ્ધ. ૦રક્ષક વિ૦ ધર્મનું રક્ષણ કરે છે તેમાં તે ઉપદેશનાર ગુરુ, ગેમ ધર્મનું રક્ષણ કરનાર. ૦ગ્રંથ ૫૦ | મદદરૂપ એવું. ૦રક્ષણ ન૦, રક્ષા શ્રી ધર્મનું રક્ષણ કરવું -તે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016105 |
| Book Title | Sarth Gujarati Jodni Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gujarat Vidyapith Ahmedabad |
| Publisher | Gujarat Vidyapith Ahmedabad |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 950 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 28 MB |