________________
ત્રીધર્મ]
૪૨૪
[ત્રિખૂણિયું
ત્રણનું જાથ (૨) ઋક, સામ અને યજુર એ ત્રણ વિદનો સમૂહ. ત્રાતા કું. [સં.] રક્ષણ કરનાર; બચાવનાર -થીધર્મ ૫- ત્રણ વિદેક્ત ધર્મ-યજ્ઞયાગાદિ. – દશ વિ. ત્રાપ૮ સ્ત્રી (કા.) અકરાંતિયાપણું [–દેવી = ખૂબ ખાવું; ઝાપટવું.] [સં. ‘૧૩'. –વેદશા(શી) સ્ત્રી તેરશ
(૨) ન૦ +(પ.) તાપડું; ગુણપાટ ત્રવટું ન [. ત્રિ+વર્મન] જુઓ ત્રિભેટો
ત્રા પુત્ર જુએ તરાપ ત્રવાડી ! [ત્રિ+વેદ ઉપરથી] ત્રિવેદી; એક અટક
વાયમાણ(–ન) ન૦ લિં] એક વનસ્પતિ -- વેલ ત્રણ વિ. [i] જંગમ; ચલ (૨) નવ વન (૩) ત્રસ પ્રાણીઓને ત્રાસ પં. [સં.] જુલમ (૨) પજવણી; કંટાળે (૩) કમકમાટી સમૂહ. ૦કાય મુંબ૦૧૦ ત્રસ જીવોને સમૂહ જીવને એક (૪) ધાક; બીક. [-આપો , ઉપજાવ, કર, દે= જુલમ પ્રકાર (જૈન) (જુઓ “છકાય'માં) [નિરાંત; જંપ | કરવો; સંતાપવું; હેરાન કરવું; પજવવું. -પામવું = હેરાન થવું; ત્રસકે પુત્ર છટે; ડબકે (૨) ફાટ; ચીરે (૩) નિસાસે (૪) ત્રાસવું. -વર્ત = જુલમ થવો.] ૦દાયક, ૦દાયી વિ૦ ત્રાસ વસવસવું અ૦ કિ. (કા.) ઝરવું; નીતરવું; વરસવું
આપનારું. વાદ ૫. ત્રાસ ફેલાય એમ કરવાથી ફવાય છે એ ત્રસરેણુ(ક) ન [4] અણુ; પ્રકાશમાં ઊડતું દેખાતું રજકણ રાજકીય મત; ‘ટેરરિઝમ'. વાદી પુંછે તે મતમાં માનનાર ત્રસિગ ૫૦ (કા.) સિંહ
ત્રાસવું અ૦ કિં[સં. ત્રણ , ત્રાસ] ત્રાસ પામવું; કંટાળવું (૨) સેંધિયું (ઍ) નવ જુઓ ત્રિસેંથિયા
બીવું; થરથરવું ત્રસ્ત વિ. [સં.] ડરેલું; ભડકેલું (૨) બીકણ
ત્રાનું વિ. [જુઓ ત્રાંસું] તિરેકરાવાંકું સંબક પું[4] જુઓ ચુંબક
ત્રાહિ અ૦ (૨) સ્ત્રી, “રક્ષણ કરે – બચાવો’ એ ઉગાર. ત્રંબાળું વિ. [‘તામ્ર’ ઉપરથી] તાંબાનું (૨) [‘ગંબક' ઉપરથી] ] [ ત્રાહિ = બચાવ! બચાવો! ત્રાહ્ય ત્રા, એ ઉદ્ગાર.] ત્રંબકનું (૩) ન૦ મહાદેવે જનકને આપેલું અને રામે ભાગેલું ૦મામ શ૦ પ્ર. સિં.] “મારું રક્ષણ કરે' એવો ઉદગાર ધનુષ્ય (૪) એક જાતનું વાઘ (નાબત ?)
ત્રાહિત વિ. [સર૦ મ. તિરાહત, ઉતાર્વત] અજાણ્યું (૨) તટસ્થ ત્રાક સ્ત્રી [સં. ત] રેંટિયામાં જેના પર સૂતર કંતાય છે તે સે. | (૩) j૦ ત્રાહિત અદમી
• [તબા ૦ઘર ન રેટિયાના મેઢિયાના જે ભાગમાં ત્રાક બેસે છે તે ત્રાહિ(–હ્ય) તેબા અ૦ (૨) સ્ત્રી [ત્રાહિ +બા] જુઓ ત્રાહિ, ત્રાગ, ડે-ગે [‘ક’ ઉપરથી ] તાગડો; તાંતણો ગ્રાહ્ય અ૦ (૨) સ્ત્રી, જુઓ ત્રાહે. [૦ગ્રાહ્ય =ત્રાહિ ત્રાહિ. ત્રાગઢ વિ૦ (૨) ૫૦ સેનીની એક જાત
તેબા = જુઓ ત્રાહિ તોબા.-પેકારવી =ત્રાસી જવું. –પેકત્રાગડું ન તળેલી વસ્તુ પિણીમાંથી કાઢવાનું એક ઓજાર; સે રાવવી = ભારે ત્રાસ વર્તાવો.]
[પાત્ર; ત્રાંસ ત્રાગડે ૫૦ જુઓ ત્રાગ (૨) જનેઈ (૩) વળ દેવાની ફરકડી. ત્રાંબટ (૦) વિ. [સં. તાત્ર ઉપરથી] તાંબાનું (૨) ન૦ તાંબાનું [-રચ= કાવતરું કરવું.]
ત્રાંબું (૯) ન૦ [સં. તાશ્ર] જુએ તાંબું કાગવું સે ક્રિ. (કા.) ત્રાગું કરવું (૨) [જુઓ તાગ] તાગ લે | ત્રાંસ (૦) ૫૦ [જુઓ ત્રાંસું ત્રાંસાપણું; વાંક (૨) ફાંસ; ફાંસે (૩) ત્રાગાળું વિ૦ ત્રાગું કરનારું. [ કરેલી જબરદસ્તી (૨) હઠ, જીદ વજન; કાટલું (૪) તાંબાની રકાબી; તાસક [–દેવ = ફાંસે દેવ ત્રાગું ન [‘ત્યાગ' ઉપરથી ?] બીજાને ઠેકાણે લાવવા પિતાના ઉપર (૨) છેહ દે.] - Y૦ જુએ ત્રાંસ (૨) જુએ તાંસિયે. વાગે પુત્ર જુઓ ત્રાગ, ત્રાગડો
ત્રાંસું (૦) વિ[સં. સ્ત્ર ?] વાંકું, કતરાતું ત્રાજવાળ વિ૦ ત્રાજવે તોળીને -ખીને બરાબર ચેકસ કર્યું ત્રિ વિ૦ [૪] ત્રણ. ૦ઓક્સાઈઠ પુત્ર કિસજનના ત્રણ પરહોય એવું; ઝીણવટભેર ચેસ કરેલું
માણુવાળે ઍકસાઇડ; ‘
ટ્રાસાઈડ” (ર.વિ.). ૦૭ ન૦ ત્રણને ત્રાજવું ન [TI. ત૨/ઝૂ] જુઓ ત્રાડું. [-ઊંચું ચઢવું =વધવું; સમુદાય. ૦કન૦ સંઠ મરી અને પીપરનું ચૂર્ણ. ૦કમ ૫૦ બઢતી થવી. -નીચું નમવું = લાભ થા, આબાદીના દિવસે (સં.) જુઓ ત્રિવિકમ આવવા. –ભારે થવું = અભિમાન આવવું. ત્રાજવાં ઢંપાવવાં = ત્રિકાલ(–ળ) પું[]ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાન એ ત્રણે કાળ છૂંદણાં છંદાવવાં.] [ છંદાવેલું છંદણું..-ડી સ્ત્રી, નાનાં ત્રાજવાં (૨) સવાર, બપોર અને સાંજ એ ત્રણે સમય.૦૪(જ્ઞાની)વિત્ર ત્રાજૂડું ન જોખવાનું બે પલ્લાંવાળું સાધન; ત્રાજવું (૨) શરીર ઉપર ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાન ત્રણે કાળનું જ્ઞાન ધરાવનારું. ૦દશી ત્રાટક ૫૦ [ā] તાકીને એક જ સ્થાને ઈચિત્ત એકાગ્ર કરવાની | વિ૦ ત્રણ કાળ જોઈ શકનારું; ત્રિકાળજ્ઞાની. -લાબાધ(–ધિત)
યોગની એક ક્રિયા દૂધસારો કરે; છાપો મારો | વિ. [+ગનાધ–ધિત)] ત્રણે કાલથી અબાધ એવું; કાલાતીત ત્રાટકવું અ૦ ક્રિ. [‘ત્રાટક' કે “ત્રાડ’ ઉપરથી] (કા.) અણધાર્યો | ત્રિકાસ્થિ ન [સં. ત્રિક + અસ્થિ0 કરોડનું સૌથી નીચેનું હાડકું ત્રાટી સ્ત્રી, - તું ન[જુએ તકી] તારું કામડાને પડદે; ટટ્ટી | ત્રિકાંઇ વિ. [ä.]ત્રણ કાંડ - વિભાગવાળું [આવેલ એક પર્વત ત્રાડ (ત્રા') સ્ત્રી [સર૦ મે. ત્રાટL] રાડ; મોટી. બૂમ; ગર્જના. | ત્રિકુટ વિ. [4] ત્રણ શિખરવાળું. -ટાચળ ૫૦ (સં.) લંકામાં (નાખવી, પઢવી). ૦૧ ની ત્રાડવું તે
વિકેણ ડું [i.]ત્રણ ખૂણાવાળી આકૃતિ (૨) વિ૦ ત્રણ ખૂણાત્રાડ(-) j૦ જુઓ ત્રાડે
વાળું. ૦મિતિ શ્રી ત્રિકેણનું ગણિત; “
ટ્રિોમેટી' (ગ.). ગાવું (વા) અ૦ કિ. ત્રાડ - રાડ પાડવી; ગર્જના કરવી
મિતીય વિ. ત્રિકોણમિતિનું કે તેને વિષેનું, નેણાકાર વિ૦ ત્રાડે મુંતડે; સેજાને તતડાટ
[+માર] ત્રિકેણ. –ણાકૃતિ વિ૦ [+ માત] ત્રિકોણના રાણ ન૦ [i] રક્ષણ; બચાવ (૨) શરણ
આકારનું (૨) સ્ત્રી ત્રિકેણ આકૃતિ વાણુ(-) વિ૦ [બા. તેn૩૪ (સં. ત્રિાવતિ)] તાણું -૧૯૭” | ત્રિખૂણિયું વિ૦ ત્રણ ખૂણાવાળું; ત્રિકેણાકાર
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org