________________
ઝળ]
૩૬૮
[ગલી
ઝેળ (ઝો) સ્ત્રી [i. I] ઝાળ; જ્વાલા (૨)૧૦ (સુ.)ઝાડ; ટકરાવું અ૦ ક્રિ. (જુઓ ટક્કર; સર૦ ëિ. ટેકાના] ટિચાવું; વળગણ
અફળાવું. –મણ સ્ત્રી૦ ટકરાવું તે; અથડામણ. –વવું સક્રિ ઝીણી સ્ત્રી, –ણે પૃ૦ જુઓ “ઝલણીમાં
(પ્રેરક) ઝેળવું સ૦િ [જુઓ ઝાલવું] ઝુલાવવું; હીંચાળવું (૨) આમ- ટકવું સત્ર ક્રિ. [ä. તન , સર૦ હિં. ટિનના, મ. દિવાળ; ટકળ] તેમ હલાવી રગડી નાખવું રળવું. [ળાવું અક્રિ. (કર્મણિ), લાંબા વખત સુધી ચાલવું – નભવું કે કાયમ રહેવું(૨) એક સ્થળે –વવું સક્રિ. (પ્રેરક).]
લાંબો વખત ભવું ઝેળા ડું [ઝલવું' ઉપરથી] ખાડાખૈયાવાળો જમીનને ભાગ ટકાઉ વિ૦ ટકે- રહે કે નભે તેવું; મજબૂત (૨) ઢળાવ (૩) લેલો – નીચે નમેલો ભાગ [ કરેલો શેક | ટેકાર,–રાંત [4] જુઓ ‘ટ’માં ઝેળાશક ૫૦ ઝેિળો+શેક] ઔષધિથી ભરેલી કેથળી વડે | ટકાવ, – પં. ટકાઉપણું, મજબૂતાઈ ટકવું તે
ળી સ્ત્રી [સે. શોઢિમાં] કપડાના ચાર છેડા પકડીને ઝૂલતું | ટકાવારી સ્ત્રી૦ ટકા પ્રમાણે ગણતરી; “પરસેન્ટેજ; સોએ કેટલા પાત્રાકાર કરાય છે તે. ઉદા. “શાકની, સાધુની ઝોળી' (૨)ઝુલતી | તેનું પ્રમાણ. [-કાઢવી = ટકા ગણી કાઢવા.] ઝલાતી થેલી (૩) બાળકની ખેાઈ [ફેરવવી = ભિક્ષા માગવી; | ટકાવું અ૦ કિં., વિવું સ૦ કિ. “ટકવું નું કર્મણિને પ્રેરક દાન માંગવું. –માંથી ઝડપાવું = છેક બાળપણમાંથી સગાઈ થવી. | ટકા ૫૦ જુઓ ટકાવ -લેવી = ભિખારી થવું. -ભરવી =માગનારને આપીને તેની | ટકે ૫૦ [સં. ત્રિ] ત્રણ પૈસા (૨) [. ] રૂપિય; નાણું (૩) ઝોળી ભરવી; માગણ પૂરી કરવી.] પેળી સ્ત્રી બાળકને નામ- સેકડાના પ્રમાણમાં ગણતરી; “પરસેન્ટેજ' (૪) [સર૦૫, (ટક કરણવિધિ કરતાં પારણામાં ઘાલી હીંચાળવાની ક્રિયા. –ળા ટકોરો વાગે એવું તે પરથી ?)] ટકો; સાવ બેડું -કેશરહિત પુંઝ; નમી પડવું તે (૨) મેટી ઝોળી
માથું. [ટકા ઉઘરાવવા = ભીખી ખાવું. ટકા કરવા = રેકડે કવું () સક્રિ૦ [હિં. ક્ષેત્રના] ઝોકવું, પટકવું. [ઝોંકાવું વિચી સિક્કાનાણું ભેગું કરવું. ટકા ચટવા = વ્યાજ વધવું. ટકા અ ક્રિ (કર્મણિ), –વવું સક્રિ. (પ્રેરક).]
ચઢાવવા = વધારી વધારીને કહેવું (૨) અસલ કિંમત ઉપર દલાલી કે (૦) ૫. જુઓ ઝેક [(કર્મણ), –વવું (પ્રેરક).] વગેરે ઉમેરી ભાવ વધારો. ટકાની પ જારી =માલ વિનાનું ટ(૦)સ્ત્રી ઝંટ ઝડપ. ૦૬ સક્રિઝંટવું; ખંચવી લેવું.[ઝોંટાવું માણસ. ટકાનું ત્રણ શેર = તદ્દન સસ્તું. ટકાનું માણસ = સવું () સક્રિ[ફે. શોખ =નાખવું; ફેકવું] રીસથી – અભાવ- હિસાબમાં ન લેવા જેવું તુચ્છ માણસ. ટકા કરાવે = માથું થી આપવું – નાંખવું કે મૂકવું – પટકવું (૨) ઠાંસીને ખાવું - ગળ- સાવ બોડું કરાવવું.] ચવું. સાવું અ૦િ (કર્મણિ), –વવું સક્રિ. (પ્રેરક).] | ટકેર સ્ત્રી [સર૦ ëિ, મ; સં. ઢળR પરથી ?કેરે. ટવર પરથી] સો ડું [જુઓ ઝાંસવું; સર૦ સે] હડસેલો; ધક્કો ટકેરવું – ટેકવું તે; ધીમેથી ગોદાવવું તે (૨) સહેજ ઇશારે કે
સૂચના (૩) વ્યંગ કે મરોડમાં કહેવું તે; મીઠી ટકા; વક્રોક્તિ
ટકારખાનું ન૦ [સર૦ . ટોર=નગારા પર ડાંડિયે મારો અ (“યં” () પિઠે બેલાય છે) પુંસિં] ચવર્ગને અનુનાસિક. તે કે તેનો અવાજ, જુઓ ટકેર] ચોઘડિયાં કે તે વગાડનારને ' એથી શરૂ થતો એકે શબ્દ નથી. (ચ-ચલ, જજાળ જેવા શબ્દોમાં | બેસવાની જગા. [–બેસાવું = ચેાધડિયાં વગાડનારા રોકવા; સંત ઢબે લખવામાં આવી શકે. પણ ગુજરાતીમાં એમ કઈ ચેઘડિયાં વગડાવવાં.] ભાગે લખે છે; અનુસ્વાર જ મેટે ભાગે લખાય છે. માત્ર મળ | કરવું સત્ર ક્રિ. [જુઓ ટકેરો] ટકોરો મારવો (૨) [જુઓ સંસ્કૃતના શબ્દમાં આવે છે. ઉદા. વામય.
ટકેર ટેકવું, ગોદાટવું; ટકોર કરવી. [ટકરાવવું સત્ર ક્રિ (પ્રેરક), ટકરાવું અ૦ ક્રિ. (કર્મણિ)]
ટકોરે ૫૦ [૩. R; ર૩૦] રણકે એમ વાગતો ઠેક (૨) ઠકને ૮ પં[i] મૂર્ધસ્થાની પહેલ વ્યંજન. ૦કાર પં. અક્ષર કે | રણકો. [-મારા = રણકે તેવો ઠોક મારવો. –મારી એક ઉચ્ચાર. ૦કારાંત વિ[.] છેડે ટકારવાળું. દો ષે જુઓટકાર | તપાસ માટે ઠોક મારી ખાતરી કરી લેવી. –મારે એવું = અટે કઈ પડવું અક્રિ૦ ભરછક ભરાઈ જવું (ખસ, કેલ્લા ઈ૦ થી) | તેવું; ચડિયાતું.]
[(મેગરી વડે વગાડવાની) ટક અ [૨૦૦; સર૦ હિં, મ] ટંકાવાથી થતો અવાજ, યા ખટ | કેરી સ્ત્રી, જુઓ ટોરે] નાના ટકેર (૨) નાની ઘડિયાળ દઈને થતો અવાજ (જેમ કે, ઘડિયાળને, કેમેરાની કળને.)(૨) [ ટક્કર સ્ત્રી [સે.]ઠેકર પ્રહાર (૨) અથડામણ સામને. [-ખાવી લિ.] કે બા !” એવો ભાવ બતાવતો ઉદગાર. (ફોટા = અથડાવું. –ચવી =માથું દુખી તમ્મર આવવી. –ઝીલવી = પાડવા જેવું માં થાય તે પરથી.) [–પઢવું, પડી જવું =બનવું] | હુમલા સામે ટકી રહેવું. -મારવી = ચડિયાતું હોવું. લાગવી ટક ટક અ૦ વિ૦; જુએ ટક] સતત ટક ટક અવાજ થાય તેમ =ઠોકર વાગવી. –લેવી =પાછા ન પડવું; સામને કરવો.] (જેમ કે, ઘડિયાળનો) (૨) ટગર ટગર (જેવું) (૩) સ્ત્રી, જુઓ | ટકો . જુઓ ટકે (૪) ટકટકારે
[નકામે લવારે ટગ ટગ અ૦ જુઓ ટગર ટગર ટકટકાટ-ર) j૦ ટક ટક અવાજ (૨) કંટાળો આવે તે | ટગમગ વિ૦ જુઓ ડગુમગુ; ડગુમગુ (૨) અ૦ ટગર ટગર ટકટકિયું વિ૦ ટક ટક કર્યા કરતું (૨) ન૦ તાર ઝીલનારું (ટક ટક | ટગર ટ(–મ)ગર અ૦ [. ટર ઉપરથી] એકી નજરે; મીટ માંડીને કરતું) યંત્ર
ગલી સ્ત્રી (કા.) પાતળી ઊંચી ડાળી
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org