________________
છડાણ].
૩૨૨
[છના છની
સાંકળી] (સ્ત્રી કે બાળકનું) પગનું એક ઘરેણું
મકાનના છાપરાનો અંદરનો ભાગ -“સીલિંગ'; ચંદર; વિતાન છઠાણ ન૦ [‘ડવું” ઉપરથી] છડતાં નીકળેલો કે; કુશકી. (૫) ધાબું અગાશી (૬) પં[સર૦ હિં.; ૩. ક્ષત] ક્ષત; ઘા -મણ સ્ત્રી છડવાનું મહેનતાણું (૨) છડાણ. –મણી સ્ત્રી, (પ.). [–જવી = છાપરાની અંદરની છત –“સીલિંગ' (શોભે છડવાનું મહેનતાણું
એવી કારીગરીવાળી) કરવી.] ૦રાયું વેિછતું; ખુલ્લું; ચાહન. છઠાવવું સત્ર ક્રિ, છઠાવું અ૦ કિ“કડવું'નું પ્રેરક અને કમાણ વંત—તું) વિ. છતવાળું; પુ કળ (૨) પૈસાદાર. ૦વા સ્ત્રી છડિયાત વિ૦ જુઓ છડું
છત હોવી તે; પુષ્કળપણું. -તાળું વિ૦ છતવાળું છડિયું ન૦ બેલગાડીમાં જનાર (૨) મુસાફર; ઉતાર
છતરાવું અ૦ ક્રિ , –વવું સ૦ કેિ, “છાતરવું’નું કર્મણિ ને પ્રેરક છડી સ્ત્રી- [જુએ છડ; સર૦ મ.; સં. વણિ?સીધી પાતળી છતવંત(—તું), છતવા જુઓ ‘છત’માં સેટી (૨) રાજચિહ્ન તરીકે રાજા આગળ રખાતા દંડ. [-પકા- | છતારું વિ૦ [છ +તાર] છ તારવાળું (૨) ન૦ છ તારવાળું એક વાઘ રવી =નેકી પિકારવી.] (૩) ગુલછડીનું ફૂલ (૪) સળી ઉપર | છતાળું વિ૦ જુઓ ‘છત'માં કુલ બાંધી કરેલો ગોટે; કલગી
છતાં અ૦ [છતું ઉપરથી] તેપણ. વ્ય અ૦ છતાં પણ છડીછાંટ (૦) વિસ્જી [છઠું = છાંડેલું?] છડે છડી; એકલી છતું વિ૦ કિં. સંત ઉપરથી] હોતું; જીવતું; વિદ્યમાન (૨) ચતુ; છડી દાર, ૦ધર વિ૦ છડી ઝાલનાર (૨) ૫૦ નેકી પકારનાર; | સવળું (૩) સીધું; પાંસરું (૪) ઉઘાડું; જાહેર. [-રાખવું = ચાબદાર
વંશવેલ ચાલુ રાખ (૨) બધું ઠીક જાળવી રાખવું.] છડીલો ૫૦ [હિં. છા; સં. રઘ પરથી] એક વનસ્પતિ |
છતું(ત્તા,-તું)પાટ વેટ ચતુ, ચતૃપાટ છડીવાન વિ૦ (૨) j૦ જુએ છડીદાર [એકલા જવું તે | છતે અ૦ એક નકામે વપરાતે શબ્દપ્રયોગ. (જેમ કે, છતે તમે છડી સવારી સ્ત્રી [છડું + સવારી] છડા – સાથ કે રસાલા વગર- કયારે આવશે ?) (૨) હોવા છતાં. ‘છતુંનું “સતિ સપ્તમી” છડું વિ૦ [4. છટ્ટ= છેડવું, તજવું પરથી] એકલું, સાથ વિનાનું પ્રયોગનું રૂપ (જેમ કે, છતે પગે લુલે છું.) (૨) [લા.] કુંવારું(૩) કરાયાં વિનાનું.–ડેછડું વિ૦ સાવ છડું છતેડી સ્ત્રી વહાણને ઉપલો ખુલ્લો માળ; સૂતક છડેચક (ચે) અ૦ [છડું (- જાતે) + એક = જાણીબૂજીને] ખુલ્લી છત્તર ૧૦ જુઓ છત્ર રીતે; જાહેરમાં
છત્તા(-)પાટ વિ૦ જુએ છતું પાટ છડે છડું જુઓ “છડું'માં [(૩) [. છg = છોડવું?] છંટકાવ ! છત્ર ન૦ [સં.] મોટી ભારે છત્રી (૨) રાજચિહન તરીકે વપરાતી છેડે ‘છડા'નું એ૦ ૧૦ (જુઓ છડા) (૨) મેતીને કંઠે છત્રી (૩) [લા.] રક્ષણ કરનાર, પાલક (૪) ફૂલ બેસવાની છણુક છ(~-ભ)ણક અ૦ [જુએ છણકવું] (છણકાને રવ) એક રીત, જેમાં બધાં કુલ એકસપાટીએ હોય છે; “અંબેલ' છણકયું ન૦ (કા.) છણકે
[તરછોડ (વ.વિ.).[-ઘરવું = (રાજચિહ્ન તરીકે) છત્રને માથા ઉપર રાખવું છણકપાટુ સ્ત્રી; ન૦ છણકો અને પાટુ (૨) [લા.] છણકે; - બીજાએ ઓઢાડવું.] ૦૭ વિછત્રીના આકારનું (૨) ન૦ છણક ભણક અ૦ જુએ છણક છણક
બિલાડીને ટે; કાગછત્તર. છાયા સ્ત્રી છત્રની છાયા (૨) છણુકવું, છણકારવું સ૦ ક્રિ. [રવ૦ ?] છણ છણ અવાજ [લા.] આશ્રય. ઘર, ૦ઘારી છું. માથે છત્રવાળે; રાજા.૦૫તિ કરે; ઝણકવું; રણકવું (૨) છણકે કરો; ગુસ્સામાં બોલવું પં. રાજા; શહેનશાહ.૦૫લંગ ૫૦ છપ્પરપલંગ. પ્રબંધ, બંધ તરછોડવું (૩) સૂપડા વડે ઝાટકવું
૫૦ છત્રના આકારમાં વંચાય એવી કાવ્યરચના ભંગ છણકારે ૫૦ જુઓ ઝણકાર (૨) છણકે; તેર
રાજ્ય ખેવું તે (૨) પરતંત્રતા (૩) વિધવાપણું. -વાકાર વિ૦ છણકે પું[૨૦] ગરમ તેલમાં પાણી છાંટે પડવાથી થતા | [+આકાર] છત્રના આકારનું અવાજ (૨) ગુસ્સાને બેલ; ગુસ્સે (૩) તુચ્છકાર તરછોડ | છત્રી સ્ત્રી [જુઓ છa] તાપ તથા વરસાદથી બચવા માથે ઓઢ
-કરે.) ૦છાટો છણકે; ગુસ્સાને બોલ; તરછોડ | વાનું એક સાધન (૨) ગાડી, પલંગ વગેરે પર હોતી છત – ઢાંકણ છણછણ અ૦ [૧૦]. ૦૬ અ૦ ક્રિ૦ જુએ છછણવું'. –ણાટ (૩) મેટા પુના અગ્નિદાહ કે દફનની જગા પર કરાતું છત્રી
j૦ જુઓ છછણાટ -ણાવવું સક્રિ. ‘છણછણવું'નું પ્રેરક ઘાટનું બાંધકામ (૪) વિમાનમાંથી અધ્ધર ઊતરવા માટેની છત્રી છણણણ અ૦ [૨૦]
જેવી રચના; “પેરેશૂટ’. [-ધરવી = માથે છત્રી ઓઢાડવી – છણુણ સ્ત્રી છણવું તે; છણાવટ
કાગડે થ = પવન ભરાઈને છત્રી ઊંધી થઈ જવી.] ૦૬ળ ન છવું સત્ર ક્રિ. લે. છાણ = ચાળવું કે ગાળવું તે] બારીક | વિમાનમાંથી છત્રી વડે ઊતરી જાણે એવી સેના કપડાથી ચાળવું કે ગાળવું (૨) [લા.] બારીક તપાસ કરવી (૩) | છત્રીશ(સ) વિ. [4, 9 + ત્રિરાત , 41. છત્તીસ] ‘૩૬'.–શી[. છ; સં. ક્ષ] ખણવું; નખથી વરવું (૪) [લા.] દબાઈ (સી) સ્ત્રી. ૩૬ને સમૂહ. –શે(–સે)ક વિ. આશરે છત્રીસ ગયેલી વાતને ફરી ઉખેળવી - છેડવી
છદ(૦ન) ન૦ [i.] ઢાંકણ; છત્ર (૨) પાંખ છણાવટ સ્ત્રી છણવું તે; બારીક તપાસ
છઘ ન [સં.] છળકપટ (૨) બનાવટ; ઢેગ; બહાનું. ૦તા સ્ત્રી, છણાવવું સત્ર ક્રિક, છણાવું અ૦ ક્રિ. “છગવું’નું પ્રેરક અને કર્મણિ | કપટીપણું, ઢેગીપણું. ૦વેશ ૫૦ છેતરે એ બનાવટી બીજો છણુંવણું અ૦ (કા.) છિન્નભિન્ન
વિશ. ૦વેશી વિ. છદ્મવેશવાળું છત સ્ત્રી [સં. સંત] હોવાપણું; હસ્તી (૨) પુષ્કળપણું; ભરતી | છનછન અ૦ [૧૦]. --નિત વિ. છન છન કરતું (૩) [લા. સર્વ; હીર (૪) [8. છત્ર, પ્રા. છત્ત] ઓરડા | છનાછની સ્ત્રી. [૨૦] ઉપરાઉપરી છન છન અવાજ થયા કરે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org