________________
કુટાવું]
૧૯૫
[.કુફર
કુટાવું અક્રિ [જુઓ કૂટવું]‘ટવું'નું કર્મણિ (૨) ટિચાવું; અથ- કુસુમરા ન૦ એક પક્ષી ડાવું (૩) [લા.] સૂજ ન પડવી; કુટારો થવો. [કુટાઈ જવું =મારા કુતૂહલ ન.] અમુક વસ્તુ-નવી વસ્તુ જેવા જાણવાની ઉત્કંઠા; ખાવો (૨) અથડાવું; ટિચાવું. કુટાઈ મરવું =નકામા અથડાવું - કૌતુક (૨) નવાઈભરી વસ્તુ. –લી વિ. કુતૂહલવાળું ટિચાવું.]-મણ ન૦; સ્ત્રી, -મણી સ્ત્રી, કુટાવું તે; ટિચામણ. | કુતેગ સ્ત્રી [+તેગ] હલકી જાતની તેગ - તલવાર - j૦ કુટામણ (૨)[લા.] માથાકુટ; પંચાત
કુતેલી સ્ત્રી એક વનસ્પતિ; કુતરી(!)
[કરવી] કુટિ(–), ૦૨ સ્ત્રી. [૪], –રિયા સ્ત્રી. [હિં.] ઝંપડી કુત્તી સ્ત્રી (સુ.) દોરની દાંતી (૨) જુઓ ‘કુત્તો'માં.[–દેવી = દાંતી કુટિલ વિ. [] વાંકું વળેલું (૨) હઠીલું (૩) છળવાળું; કપટી. | કુરે પું. [રે. ઉત્ત] કૂતરે. –ની સ્ત્રી[હૈ] કૂતરી હતા, –લાઈ સ્ત્રી૦, ૦૫ણું ન
કુત્સિત વિ૦ [i] ધિક્કારવા યોગ્ય; નિંદિત (૨) નીચ; નઠારું; કુટી, ૦૨ સ્ત્રી [.] કુટિ; ઝંપડી
અધમ (૩) મેલું, ગંદું (૪) નવ નિંદા (૫) કુત્સિત કર્મ; કુકર્મ કુટુંબ ન [.] એક બાપને પરિવાર – વંશ (૨) બૈરી, છોકરાં કુથ પુર્ણ.]હાથી ઉપર નાખવાની ઝલ(૨)સાદડી; શેતરંજી(૩)કંથા વગેરે ઘરનાં માણસેનો સમૂહ(૩)બૈરી છોકરાને સમૂહ. ૦કબીલો | કુથાન ન [+થાન-સ્થાન] ખોટી કોલી જગા j૦ કુટુંબ અને કબીલો; બધાં કુટુંબીઓનો સમૂહ. ૦કલહ, કું છું. કાગળ ખાનારે એક જીવડે
કળે, લેશ . કુટુંબમાં કંકાસ. ૦૫રિવાર પુંકુટુંબ- | કુદકારે [‘કૂદવું' ઉપરથી] કૂદકે કબીલો; કુટુંબ અને પરિવાર, પ્રીતિ સ્ત્રી, પ્રેમ ૫૦ કુટુંબ | કુદકે ન૦, કે પૃ૦ જુએ કુતકું માટે પ્રેમ કે વહાલ. ૦ભાવ j૦ કુટુંબી હોય એ ભાવ; | કુદણિયાં નબ૦૧૦ [૧દવું પરથી] સુરત તરફના દરિયાકાંઠાની કુટુંબના જેવો ભાવ કે લાગણી. -બની સ્ત્રી [સં.] કુટુંબી સ્ત્રી. | કેળી વસ્તીમાં ગવાતાં અમુક પ્રકારનાં ગીત -બી વિ. કુટુંબનું (૨) કુટુંબવાળું (૩) ન૦; j૦ કુટુંબનું માણસ કુદરત સ્ત્રી [..] ઈશ્વરી શક્તિ; નિસ; પ્રકૃતિ(૨) જાતિસ્વભાવ કુટેવ સ્ત્રી[; +ટેવ] નઠારી ટેવ - આદત
(૩) જોર; તાકાત. –તી વિ૦ કુદરત સંબંધી; નિસર્ગિક સ્વાભાવિક કુદી [..], –ની [સં.] સ્ત્રી, જુઓ કુટણી [ કરવી તે કુદાકે, કડે પૃ૦ જુઓ કૂદકે કુદમિત ન [i.]પ્રીતમના પ્રેમાલિંગનની ઉપરઉપરથી અવહેલના કુદાલ ૫૦ [f.] કદાળો. –લી સ્ત્રી, કેદાળી [ પ્રેરક કદિમ વિ. [4.]નાના પથરાઓ પૂરી ટીપી પાકું કરેલું(૨)લાદીથી કુદવું અ૦િ , –વવું સક્રિ. અનુક્રમે “કૂદવું’નું કર્મણિ અને અથવા રંગબેરંગી ચેરસામાં જડેલું (૩) j૦; ન૦ એવી રીતે | કુદાળિયાં નવ બ૦ ૧૦ જાનૈયાઓને બપોરે અપાતું (દાળભાતનું) જડેલી જમીન
ભેજન (૨) ભવૈયાઓને અપાતું બપોરનું ભજન વુિં તે કુડામ ન [; +ઠામ]ખરાબ કે અયોગ્ય ઠામ
કુષ્ટ સ્ત્રી[i] બેટો મત – કપના(૨)બેટા-ખરાબ ખ્યાલથી કુઠાર છું. [.] કુહાડો (૨) ફાંસી. -રાઘાત પું. [+ આધાત]. કુદ પુત્ર + જુઓ કુંદે
[બગાડવું] કુડારો ધા. -રો પુત્ર + કુહાડાવાળે; કઠિયારે
કુધરવું અકૅિ૦ બગડવું; સુધરવુંથી ઊલટું થવું [કુધારવું સક્રિ કુહ(-૨)તું ન [જુઓ કુરતું] પહેરણ
મુધાન ન[ફ + ધાન્ય] હલકા પ્રકારનું ધાન્ય કુ૫–૧) ન૦ [4] ૧૨ મુઠી અથવા ૧૬ તોલાનું એક માપ | કુધારે પંઈકધારો] ખટ-ખરાબ રિવાજ (૨)સુધારાથી વિરુદ્ધ કુહલી સ્ત્રી[. ; . ૩૪]કુલડી; કુલ્લી. લું ન૦ કુલ્લું એવી ખાટી દિશામાં ગતિ. [-૫ = ખટે ધારે ચાલુ થ.] કુવન [i.] જુઓ કુડપ
કુનક્ષત્ર ન [i.] ખરાબ – અપશુકનિયાળ નક્ષત્ર કુહંતર j[સં. ઈવ; . મંતર] ભીંતને આંતરે; કુડાંતરે કુનવાડે પુત્ર (પુષ્ટિમાર્ગમાં) એક ઉત્સવ કુઢાપણું, જુઓ કઢા
કુનારી સ્ત્રી [સં.] ખરાબ કે કજિયાખોર સ્ત્રી કુઢાંતરે (૦) પૃ. જુઓ કુતર (જૈન)
કુનીતિ સ્ત્રી [i] ખરાબ નીતિ-પદ્ધતિ કે આચરણ કુમલ ન૦ કિં.] કળી
કુનેહ સ્ત્રી. [. ] યુક્તિ; હિકમત (૨) ચતુરાઈ. બાજ કુહંગિયું વિ. [; + ઢંગ ઉપરથી] ખરાબ ઢંગવાળું; કઢંગું વિ૦ કુનેહવાળું; કુનેહ કરી જાણે એવું. બાજી સ્ત્રી, કુણ સ૦ + જુઓ કોણ?
કુન્ની સ્ત્રી (ક) હાંલી
[ જના કુણિત વિ૦ +[‘કુંઠિત' ઉપરથી] અંતરાયેલું; રોકાયેલું કુપથ પું. [સં.] ખરાબ – અનીતિને માર્ગ. ગામી વિ. કુપથે કુણિયાટવું (૩) સક્રિ. (ચ.) જુઓ કેણિયાટવું કુપગ્ય વિ૦ [ā] પથ્ય નહિ તેવું; આરોગ્યને માફક ન આવે કુત(૬)કું ન૦, કે પૃ૦ [તુ. ત]ડફણું બધું; દંકે
એવું (૨) ન૦ પરેજી –કરી ન પાળવી તે કુતરિયું ન૦ એક ઘાસ; કૂતરી
કુપદ્ધતિ સ્ત્રી [સં.] બેટી કે ખરાબ પદ્ધતિ કુતર્ક છું. [i] પેટે તર્ક (૨) ખરાબ વિચાર. શાસ્ત્રી પુ. | કુપાત્ર વિ[ā] નાલાયક, અધિકારી (૨)બેઅદબછકી ગયેલું કુર્તક કરવામાં પ્રવીણ પુરુષ, વાદી,-કી વિ. કુતર્કવાળું; કુતર્ક | (૩) ન૦ ખરાબ વાસણ (૪) કુપાત્ર માણસ. છતા સ્ત્રી, કર્યા કરનારું
કુપિત વિ૦ [4.] કોપેલું; ક્રોધે ભરાયેલું કુતુક ન૦ [.] જુઓ કૌતુક
કુપુત્ર પું. [.] કપૂત; પુત્ર નામને લજાવે એવો દીકરો કુતુબ [મ, ધંટીન ખીલડે (૨) ધ્રુવતારે. ૦નુમા ન૦ કુપ્પી સ્ત્રી [સં. પી] નાનો કુપો. – પં. કુલ્લું [1] હોકાયંત્ર. મિનાર(-રો) j૦ (સં.) દિલ્હીમાં આવેલો | કુપ્રચાર પું[.] ખટે કે ખરાબ પ્રચાર એક પ્રખ્યાત મિનારો
કુફર ન [મ. ] નાસ્તિકતા; કાફરપણું
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org